Απ΄ έξω αυστηρό, από μέσα φωτεινό το Νέο Μουσείο Ακρόπολης έκανε χθες τα πρώτα δοκιμαστικά του βήματα και κέρδισε τις εντυπώσεις χάρη στην υψηλή ποιότητα των έργων του
Φως. Διαφάνεια. Ανάταση. Άνεση. Καλή αύρα. Σύγχρονος εξοπλισμός. Είναι οι λέξεις-κλειδιά που περιγράφουν την αίσθηση που δημιουργείται στον επισκέπτη του Νέου Μουσείου Ακρόπολης στη διάρκεια ενός ταξιδιού 5.200 ετών και 4.000 εκθεμάτων, που κορυφώνεται με την τεράστια γυάλινη αίθουσα του Παρθενώνα. Απλώνεις το χέρι και νομίζεις πως θα τον αγγίξεις.
Η μοίρα το προίκισε με ένα μοναδικό προνόμιο. Είναι ένα μουσείο που στεγάζει μόνο πρωτότυπα έργα τέχνης πολύ υψηλής ποιότητας. Πολλά από αυτά συγκαταλέγονται στις κορυφαίες δημιουργίες της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Λόγος που είναι αρκετός για να το καταγράψει ως ένα από τα σημαντικότερα μουσεία παγκοσμίως.
«Μεγάλο έργο, σύμβολο μιας Ελλάδας σύγχρονης με αυτοπεποίθηση, καταλύτη για τον επαναπατρισμό των Γλυπτών στην Αθήνα και μοχλό που πολλαπλασιάζει την ηθική δύναμη του πολιτισμού μας », χαρακτήρισε το Νέο Μουσείο Ακρόπολης ο υπουργός Πολιτισμού, Αντώνης Σαμαράς. Και δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο όραμα της αξέχαστης Μελίνας Μερκούρη που με καθυστέρηση δεκαετιών «έγινε σήμερα το όνειρο του κάθε Έλληνα». «Δεν είναι έργο ενός ανθρώπου ή μιας κυβέρνησης, αλλά έργο καθολικό», πρόσθεσε στο ίδιο πνεύμα ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανέγερσης Νέου Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής.
Έκπληξη προκαλεί ο τεράστιος αριθμός των αρχαιοτήτων που ήταν για χρόνια κρυμμένες στις αποθήκες και βγαίνουν τώρα στο φως: από τα δεκάδες νεολιθικά καθημερινά σκεύη (από τα πηγάδια της Ακρόπολης) που υποδέχονται τον επισκέπτη στην είσοδο απέναντι από τα κομψά γαμήλια αγγεία (λουτροφόρους) του ιερού της Νύμφης ώς το μαρμάρινο παγκάρι από το ιερό της Αφροδίτης.
Και από το εντυπωσιακό πώρινο χρωματιστό αέτωμα- 22 μ. μήκοςπου κλέβει τις εντυπώσεις στην κορυφή της μνημειακής κλίμακας και το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά ολόκληρο (στο παλιό μουσείο ήταν «κομμένο» σε δύο αίθουσες) ώς τα καμένα κατάλοιπα αγαλμάτων, που φέρνουν ακόμη έντονα τα σημάδια της περσικής καταστροφής πριν από 2.500 χρόνια.
Νέο στοιχείο ο τρόπος έκθεσης. Η Ακρόπολη δεν ήταν μια στεγασμένη πινακοθήκη, ούτε μια υπαίθρια γλυπτοθήκη, αλλά ένα ιερό όπου κυριαρχούσαν ναοί και κτίρια, όπου ήταν ενσωματωμένα τα αρχιτεκτονικά γλυπτά που συνήθως βλέπουμε ξεκομμένα. Στο Νέο Μουσείο γίνεται προσπάθεια να δοθεί η αίσθηση της αρχιτεκτονικής τους διάστασης, με τη διαφορά ότι κατεβαίνουν στο ύψος του ματιού σε ένα μοντέρνο μεταλλικό πλαίσιο χωρίς νεοκλασικές αναφορές. Ένταξη που διαμορφώνει μια νέα σύμβαση.
Κορωνίδα του Νέου Μουσείου η αίθουσα του Παρθενώνα. Την πιο δυνατή αίσθηση προκαλεί μια σκληρή διαπίστωση: ο διαμελισμός των Γλυπτών και η διασπορά τους ανά τον κόσμο. Αρκεί να προσέξει κάποιος μία από τις πλάκες της ζωφόρου, όπου στην Αθήνα βρίσκονται τα άλογα, στο Λονδίνο τα πόδια και οι ουρές τους. Παρ΄ όλα ταύτα η πρώτη ενανένωση όλων των Γλυπτών που σχεδίασε ο Φειδίας, έστω και με τη μεσολάβηση αντιγράφων, ενισχύει την εντύπωση μιας μεγαλειώδους σύνθεσης. Ευχάριστη νότα το ανθέμιο-κεντρικό ακρωτήριο του Παρθενώνα αρχικού ύψους 4 μ. που ποζάρει πάνω στη νέας τεχνολογίας κρυστάλλινη βάση του.

Πέντε σταθμοί στο Νέο Μουσείο

Φειδίας. Στο κέντρο της δυτικής ζωφόρου όπου συνωστίζονται τριάντα ιππείς δεσπόζει η μορφή ενός ώριμου άνδρα με τέλεια διάπλαση, που προσπαθεί να συγκρατήσει ένα αφηνιασμένο άτι. Αντίθετα με τον συνωστισμό στις άλλες λίθους αυτή η εξέχουσα μορφή καταλαμβάνει μόνη της όλη τη λίθο που είναι η μεγαλύτερη, 1.40 μ. Η αριστουργηματική εκτέλεση κάνει μελετητές να τη θεωρούν ως έργο του ίδιου του Φειδία.

Αρχαίος γύψος. Τα μισά και καλύτερα διατηρημένα γλυπτά της ζωφόρου του Παρθενώνα εκπροσωπούνται από γύψινα εκμαγεία, που παραγγέλθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο το 1844, μόλις 33 χρόνια μετά την αρπαγή τους από τον Έλγιν.

Η φτερωτή Νίκη, που κατεβαίνει από τον ουρανό, αφιερώθηκε από τον πολέμαρχο Καλλίμαχο για τη λαμπρή Νίκη επί των Περσών στον Μαραθώνα το 490 π.Χ. Δέκα χρόνια μετά, όταν οι Πέρσες κατέλαβαν την Ακρόπολη, βρήκαν το «Τρόπαιο» και το κομμάτιασαν. Το ακρωτηριασμένο γλυπτό ανασυγκροτήθηκε, τοποθετήθηκε πάνω στο ψηλό βάθρο του, έναν ιωνικό κίονα, και εκτίθεται για πρώτη φορά.

Η επιστροφή της χαμένης έκτης Καρυάτιδας από τις αποθήκες, το γεγονός ότι αναπνέουν ελεύθερα απαλλαγμένες από τον κλωβό αζώτου όπου ήταν περιορισμένες και το ότι μπορούμε να δούμε και την πίσω αθέατη όψη με τους καταρράκτες των μαλλιών τους, είναι τρεις πρωτιές.

Ο παις του γλύπτη Κριτίου γεννήθηκε αμέσως μετά τη Μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ. και δεν πρόλαβε να γεράσει.

Δέκα χρόνια μετά, οι Πέρσες που κατέλαβαν την Ακρόπολη τον γκρέμισαν από το βάθρο του. Επιστρέφοντας, οι Αθηναίοι τον έθαψαν μαζί με άλλα γλυπτά και αναδύθηκε ξανά ύστερα από 2.400 χρόνια στις ανασκαφές του 19ου αιώνα.

Εκπλήξεις στα εγκαίνια

Οι Καρυάτιδες θα ζωντανέψουν και θα κλείνουν το μάτι στον κόσμο.
Πουλιά από αρχαία ελληνικά αγγεία θα πετάξουν. Θεοί και ήρωες θα σηκωθούν από τα αετώματα, θα ντυθούν με χρώμα και θα περπατήσουν στις γυάλινες και μεταλλικές εξωτερικές όψεις του Μουσείου, που θα μετατραπούν προσωρινά σε οθόνες προβολής, όπως και οι όψεις των γειτονικών κτιρίων (και των επίμαχων επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου), αλλά και στο ιστορικό κτίριο Βάιλερ. Πρόκειται για μια από τις εκπλήξεις εν όψει των εγκαινίων του Μουσείου το Σάββατο, διάρκειας μισής ώρας, με άρωμα τελετής έναρξης Ολυμπιακών Αγώνων. Με τη διαφορά πως εδώ δεν έχουμε μια ζωντανή παρέλαση, αλλά βίντεο ανιμέισον.

Σε αριθμούς

1997-2000 Ανασκαφή του οικοπέδου Μακρυγιάννη και ανακάλυψη μιας συνοικίας με ιστορία 18 αιώνων 2001 Διαγωνισμός για τα σχέδια ανοικοδόμησης, ανασκαφή 2004 Έναρξη ανέγερσης 14.000

τ.μ. οι εκθεσιακοί χώροι 3.200

τ.μ. η αίθουσα του Παρθενώνα 1.500

τ.μ. η αίθουσα των αρχαϊκών 4.000

τ.μ. οι χώροι εξυπηρέτησης των επισκεπτών 7.000

τ.μ. οι κήποι του Μουσείου 208 οι θέσεις στο αμφιθέατρο 4.000 εκθέματα καλύπτουν 5.200 χρόνια Ιστορίας

Πηγή: Τα Νέα, Π. Κατημερτζή, Μ. Αδαμοπούλου, 18/6/09