Μια ιδιαίτερα καλαίσθητη έκδοση ετοίμασε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος θέλοντας να παρουσιάσει στο κοινό το έργο της για τη διετία 2016-2018.

Η ΕΦΑ Φωκίδος προήλθε από τη συνένωση της ιστορικής Ι΄ ΕΠΚΑ (Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με έδρα τους Δελφούς) και του τμήματος της πρώην 24ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων που αφορούσε στα βυζαντινά, μεταβυζαντινά και νεότερα εκκλησιαστικά μνημεία της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας. Η διευρυμένη από το 2015 ΕΦΑ Φωκίδος έχει ως αρμοδιότητες την έρευνα, την προστασία, την ανάδειξη και την φύλαξη των αρχαιοτήτων, τη μελέτη και την εκτέλεση όλων των αρχαιολογικών έργων συντήρησης, αναστήλωσης και ανάδειξης των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων της Φωκίδας, την εύρυθμη λειτουργία των οργανωμένων αρχαιολογικών χώρων, συγκεκριμένα του Αρχαιολογικού Χώρου των Δελφών, των Αρχαιολογικών Μουσείων Δελφών και Άμφισσας και της Αρχαιολογικής Συλλογής Γαλαξιδίου. Επίσης, τη συμμετοχή σε περιοδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και την επιστημονική μελέτη και δημοσίευση των αρχαιοτήτων της περιοχής ευθύνης της.

Η λειτουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου και του Αρχαιολογικού Χώρου των Δελφών αποτελεί ένα από τα βασικά μελήματα της Εφορείας. Οι διαρκείς και πυκνοί καθαρισμοί από την αυτοφυή βλάστηση, η καταπολέμηση της πιτυοκάμπης, η οποία έχει προσβάλει το πευκοδάσος που κατέλαβε μετά τη δεκαετία του 1930 το δελφικό ιερό, η συνεχής συντήρηση του συστήματος πυρόσβεσης και οι καθαρισμοί-μικροβελτιώσεις στις διαδρομές των επισκεπτών αποτελούν αδιάκοπο μέλημα της Εφορείας. Ανάλογη είναι η συστηματική φροντίδα για την εύρυθμη λειτουργία του μουσείου Δελφών. Πιο συγκεκριμένα, κατά την περίοδο 2016-2018 έγιναν κτηριακές επεμβάσεις, όπως ελαιοχρωματισμοί και μονώσεις στη στέγη των αποθηκευτικών χώρων, που παρουσίαζαν έντονο πρόβλημα υγρασίας, εκτενείς εργασίες ανανέωσης του συστήματος πυροπροστασίας, καθώς και εργασίες επέκτασης και συντήρησης των συστημάτων ασφαλείας. Για το Αρχαιολογικό Μουσείο Άμφισσας συντάχθηκε τεχνική έκθεση ελαιοχρωματισμού των όψεων του, όπως και για το πρώην δημοτικό Σχολείο της Μαριολάτας, το οποίο κατά το 2019 προβλέπεται να λειτουργήσει ως Aρχαιολογική Συλλογή.

Όπως επισημαίνει η Αθανασία Ψάλτη, προϊσταμένη της ΕΦΑ Φωκίδος, λόγω της έλλειψης επαρκούς φυλακτικού προσωπικού, οι μόνιμοι διοικητικοί υπάλληλοι έχουν επιφορτιστεί κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου με το τιτάνιο έργο των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ προσωπικού φύλαξης ορισμένου χρόνου, τις μισθοδοσίες και εν γένει όλα τα ζητήματα που άπτονται της ορθής και σύννομης διοίκησης του προσωπικού αυτού. Παράλληλα, το διοικητικό προσωπικό της Εφορείας επωμίστηκε το έργο της διαχείρισης των εισιτηρίων του Aρχαιολογικού Xώρου και του Mουσείου Δελφών, καθώς επίσης και των εισπράξεων του πωλητηρίου του μουσείου. Αυτές οι ενέργειεςς έχουν σαφώς συντελέσει στην πολύ υψηλή επισκεψιμότητα που εμφανίζουν οι Δελφοί τα τελευταία έτη, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και στην αύξηση των εσόδων από τις εισπράξεις του Αρχαιολογικού Χώρου και του Μουσείου Δελφών, τις οποίες διαχειρίζεται το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων.

Μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Εφορεία είναι και η διαχείριση των περιορισμένων χώρων αποθήκευσης. Κατά τα τελευταία χρόνια καταβλήθηκαν προσπάθειες για την εξεύρεση νέων χώρων για την προστασία των κινητών μνημείων, αλλά και η κατά το δυνατόν πληρέστερη αξιοποίηση των υπαρχόντων.

Χρήσεις γης στο Δελφικό τοπίο

Τη διετία 2016-2018, η ΕΦΑ Φωκίδος επεξεργάστηκε με επιμέλεια το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Ιτέας και το Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης Γαλαξιδίου σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και τις αρμόδιες διευθύνσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Οι δύο Υπουργικές Αποφάσεις που αφορούν στις μελέτες αυτές, οι οποίες εγκρίθηκαν ομόφωνα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο με τις παρατηρήσεις και τις αλλαγές που πρότεινε η Εφορεία, σε συνδυασμό με την ΥΑ του 2014 για το ΓΠΣ Άμφισσας, αποτέλεσαν την επικαιροποιημένη βάση για την εισήγηση της Εφορείας σχετικά με τις χρήσεις γης της Ζώνης Β’ του Δελφικού τοπίου, που εκκρεμούσε από το 1991.

Στο πλαίσιο της αποτελεσματικής προστασίας των αρχαιολογικών χώρων της Φωκίδος εγκρίθηκαν ομόφωνα από το ΚΑΣ οι εισηγήσεις της Εφορείας για τη διεύρυνση της αρχαιολογικής κήρυξης του Γαλαξιδίου, της Τριταίας, όπου εντοπίζεται η αρχαία Ιπνία, και της αρχαίας οχύρωσης των Πεντεορίων. Συντάχθηκαν επίσης, οι φάκελοι και έχουν σταλεί προς έγκριση για τις αρχαιολογικές κηρύξεις του Παλαιόκαστρου Γλύφας, του ιερού των Νυμφών στο Πολύδροσο και των νησίδων του Κόλπου της Ιτέας.

Delphi4Delphi

Η Εφορεία συμμετείχε στο πρόγραμμα «Delphi4Delphi» του Πανεπιστημίου Αιγαίου, σκοπός του οποίου είναι η ψηφιακή αποτύπωση μνημείων στον Αρχαιολογικό Χώρο και το Μουσείο Δελφών. Στο πλαίσιο του έργου τεκμηριώθηκαν μνημεία στον αρχαιολογικό χώρο, όπως το Γυμνάσιο, ο Ναός του Απόλλωνα, κ.ά., καθώς και γλυπτά του αρχαιολογικού μουσείου, ο ομφαλός, ο ακάνθινος Κίονας, η Σφίγγα κ.ά., με τη χρησιμοποίηση φορητών ηλεκτρονικών ψηφιακών καμερών για το σχηματισμό τρισδιάστατων εικόνων με δυνατότητες εμβάθυνσης και περιστροφής με τις τεχνικές δόμησης από κίνηση SfM και την πανοραμική CAVEcam. Το υλικό το οποίο συγκεντρώθηκε θα αποτελέσει κατά το προσεχές διάστημα αντικείμενο επεξεργασίας από τους συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα και στη συνέχεια θα αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών.

Επίσης, η Εφορεία ενθάρρυνε και στήριξε την αρχαιολογική έρευνα του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο λόφο «Καστρούλι» που δεσπόζει στην πεδιάδα του Μεσοκάμπου Δεσφίνας. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα αρχαιολογικής και αρχαιομετρικής έρευνας, το οποίο ξεκίνησε το 2016, και η έρευνα διεξάγεται με τη συνεργασία ελληνικών και αλλοδαπών πανεπιστημίων και ερευνητών.

Να σημειωθεί ότι η έκδοση «Το έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Φωκίδος τα έτη 2016-2018» διανέμεται δωρεάν.

Πληροφορίες: Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος, τηλ.: 22650 82346 / 82313, E-mail: efafok@culture.gr, www.e-delphi.gr