Παναγιώτης Φουτάκης, Η Μεθώνη και η Ιστορία. Η Βενετία και η Εξουσία, Εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2018, σελ. 496. ISBN: 978-618-5209-21-6
Ετούτη η μονογραφία για το κάστρο Μεθώνης αποτελεί μια διαδρομή από τον Όμηρο μέχρι τον 20ό αιώνα, με έμφαση στην ενετική παρουσία. Με πρόθεση να παραμείνουν κατανοητά για τον μέσο αναγνώστη, αναδεικνύονται κάποια θέματα που μέχρι τώρα ήταν στο ημίφως: η σωστή ονομασία της Μεθώνης, τα αρχαία τείχη και νομίσματά της, οι γραπτές και εικονογραφικές μαρτυρίες του κάστρου, η διάρθρωση της ενετικής διοίκησής του, η κωδικολογία των οικόσημων, η ταυτοποίηση των 27 θυρεών της Μεθώνης, το ιστορικό του λέοντα της Βενετίας, η μελέτη των 18 λιονταριών της καστρούπολης, η ανακάλυψη του πραγματικού εντολοδόχου της λανθασμένα αποκαλούμενης στήλης Morosini, η αποκατάσταση του ονόματος του καταχρηστικά λεγόμενου πύργου Βιλλαρδουίνου, η εξέταση-ανάγνωση του τεκτονικού σήματος της κεντρικής πύλης, η εύρεση της αρχικής, ορθής ονομασίας του οκτάπλευρου πύργου του μώλου ο οποίος εξακολουθεί να αποκαλείται με το τουρκικό του όνομα Μπούρτζι, και ο εντοπισμός της πραγματικής μορφής του παλιού λιμανιού.
Όταν εξασφαλιστεί αναστηλωτικά η στερέωση του κάστρου, οι ανασκαφές θα μπορέσουν να φέρουν στο φως όσους θησαυρούς εξακολουθούν να κρύβονται στην πάλαι ποτέ πλούσια Μεθώνη. Άλλοι αποδεικνύοντας μια προνομιούχο εξέλιξη, άλλοι μαρτυρώντας μια ιδιαίτερη ευαισθησία. Άλλοι θαμμένοι στη γη, άλλοι βυθισμένοι στη θάλασσα, αλλά όλοι κλεισμένοι στη φλύαρη σιωπή τους. Ο Χρόνος και ο Άνθρωπος μετατόπισαν και συσσώρευσαν τα χώματα, θάβοντας πολύτιμες μαρτυρίες του παρελθόντος. Η μανία της Φύσης έριξε κτίσματα κι έστειλε στο βυθό τα πλεούμενα που αγνόησαν τις ιδιοτροπίες της. Ό,τι γλίτωσε από τους σεισμούς, από τους κατακτητές, από τους αρχαιοκάπηλους, κούρνιασε κάτω από τα χώματα και τις πέτρες. Οι θησαυροί οι πιο πολύτιμοι είναι κατά βάθος οι θησαυροί που δεν γυαλίζουν· αρκεί να υπάρχει η ευαισθησία που αποτιμάει και η γνώση που μελετάει. Η οφειλή προς την πολιτιστική κληρονομιά είναι ανυπολόγιστη· η ζημιά που υπέστη, μεγάλη· η έγνοια για τη διαφύλαξή της, για την ώρα μικρή. Είναι καλό να ονειρεύονται οι άνθρωποι· είναι σωτήρια καλύτερο να ξέρουν τι θα κάνουν όταν ξυπνήσουν.
Για τον συγγραφέα
Ο Παναγιώτης Φουτάκης, από το 1985 μόνιμος κάτοικος στο Παρίσι, είναι διδάκτορας φιλοσοφίας (Université de Paris 1, Panthéon-Sorbonne), και συγγραφέας βιβλίων και άρθρων στα γαλλικά, αγγλικά και ελληνικά σχετικά με το κάστρο Μεθώνης, την εφαρμογή της χρυσής τομής στην αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική, τη δράση του τάγματος των Ιωαννιτών ιπποτών στη Ρόδο και Πελοπόννησο, την ιστορία της γαλλικής μεσαιωνικής οικογένειας Le Viste, την αναγνώριση οικόσημου και επιγραφής ενετικού αρχοντικού στα Χανιά, την ιστορία-ερμηνεία των ταπετσαριών της Κυρίας με τον μονόκερο, την ταυτοποίηση των γλυπτών παραστάσεων που άφησαν οι Βίκινγκ Νορμανδοί της νότιας Ιταλίας στο κάστρο Ιωαννίνων, τη μελέτη προσωπογραφιών της ιταλικής Αναγέννησης και τη χρονολόγηση ενετοβυζαντινών εικόνων.