Μια έκθεση διαφορετική από τις άλλες εγκαινιάστηκε χθες στην Πινακοθήκη Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Πρόκειται για ένα φωτογραφικό «Ταξίδι στην Ελλάδα του ’60», μέσα από τον φακό του σημαντικού Βρετανού φωτογράφου και κινηματογραφιστή Wolf Suschitzky. Η έκθεση φιλοξενείται στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του ισογείου της Πινακοθήκης και θα διαρκέσει έως τις 27 Ιουνίου 2015.
Ο Wolf Suschitzky, γεννημένος στη Βιέννη την εποχή που η δύναμη του φασισμού ολοένα και αυξανόταν, στις αρχές της δεκαετίας του ’30 μετανάστευσε στη Μεγάλη Βρετανία όπου και απεικόνισε αριστουργηματικά την κοινωνική πραγματικότητα του Λονδίνου.
Μιλώντας ο ίδιος για την τέχνη του ομολογεί: «Δεν στήνω το θέμα μου. Κρατώ τα μάτια μου ανοιχτά, παρατηρώ, βρίσκω την καλύτερη οπτική γωνία, για μια εικόνα ελκυστική ή μία που να αποτυπώνει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες χρειάζεται να ζουν μερικοί άνθρωποι».
Ο Suschitzky βρέθηκε στην Ελλάδα το 1960 και αποτύπωσε με το φακό του τον ελληνικό χώρο, τις ασχολίες και τις παραδόσεις που τον περιβάλλουν, λίγο πριν την αναπόφευκτη αλλοίωσή του.
Η παρούσα έκθεση περιλαμβάνει 48 πρωτότυπες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, τυπωμένες όλες από τον Suschitzky. Φωτογραφίες από τη Σκιάθο, την Ύδρα και την Αθήνα απεικονίζουν μια νοσταλγική Ελλάδα. Εικόνες αγροτικής ζωής, γιορτές και παραδόσεις, καθώς και πορτρέτα καθημερινών ανθρώπων, ζωντανεύουν στο χώρο και συνθέτουν μια έκθεση-ντοκουμέντο της ομορφιάς και της αθωότητας ενός κόσμου που χάθηκε. Εκτός από τρεις φωτογραφίες, που ανήκουν στο φωτογραφικό αρχείο της Πινακοθήκης Γκίκα, δώρο του Suschitzky προς τον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, οι υπόλοιπες προέρχονται από την προσωπική συλλογή του φωτογράφου και παρουσιάζονται στην Ελλάδα για πρώτη φορά.
Η έκθεση χωρίζεται σε θεματικές ενότητες, ακολουθώντας τον Suschitzky στο ταξίδι του:
Σκιάθος: Οι φωτογραφίες από τη Σκιάθο κυριαρχούν στην έκθεση, καθώς το γύρισμα μιας ταινίας στο νησί αποτέλεσε την αφορμή για τον Suschitzky να επισκεφτεί την Ελλάδα. Πρόκειται για την ταινία μικρού μήκους «Μιχάλης της Σκιάθου», σε σκηνοθεσία του John Ingram και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
Στη Σκιάθο ο Suschitzky ήρθε σε πρώτη επαφή με το ελληνικό τοπίο και τους ανθρώπους του νησιού, οι οποίοι μεταμορφώθηκαν σε πρωταγωνιστές των φωτογραφιών του. Εκτός από πρόσωπα απαθανάτισε και σκηνές καθημερινής αγροτικής ζωής, καθώς επίσης και θρησκευτικές γιορτές και πανηγύρια. Κάθε φωτογραφία αφηγείται και μια ιστορία, την οποία ο επισκέπτης καλείται να εμπλουτίσει με τη φαντασία του.
Ύδρα: Στη Σκιάθο ο Suschitzky συναντήθηκε και με τον ζωγράφο John Craxton, ο οποίος τον οδήγησε στη συνέχεια στην Ύδρα, στο αρχοντικό του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα. Τα πορτρέτα των δύο ζωγράφων, αυθόρμητα παρά την πόζα τους, τοποθετούνται στο κέντρο της έκθεσης, καθώς άλλωστε αποτελούν την αφορμή για την επιστροφή του Suschitzky στην Ελλάδα –μετά από 55 χρόνια– αν και μόνο μέσα από τις φωτογραφίες του.
Αθήνα – Ακρόπολη: Από τις φωτογραφίες της ελληνικής πραγματικότητας δεν θα μπορούσαν να λείπουν αυτές της Ακρόπολης και της Αθήνας, οι οποίες αποτελούν από μόνες τους μια θεματική ενότητα και αντικατοπτρίζουν έντονα το αίσθημα θαυμασμού του φωτογράφου. Οι έντονες φωτοσκιάσεις των μαρμάρων συνθέτουν ένα μαγευτικό σκηνικό, που τονίζει τη διαχρονική ομορφιά του μνημείου. Ενώ οι δρόμοι της Αθήνας μας μεταφέρουν στην έντονη ζωή της πόλης σε αντίθεση με το ήρεμο τοπίο της υπαίθρου.
Στον χώρο της έκθεσης, θα προβάλλεται και η ταινία-αφορμή της επίσκεψης του Suschitzky στη Σκιάθο, η ταινία μικρού μήκους «Μιχάλης της Σκιάθου» του John Ingram, παραγωγή της εταιρίας πετρελαιοειδών BP. Ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει το πώς οι καλλιτεχνικά εύστοχες φωτογραφίες του Suschitzky «μεταφράζονται» και εμπλουτίζονται με διάλογο και μουσική στη μικρή οθόνη.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν ο Ian Collins, συγγραφέας και βιογράφος του John Craxton, και η Ιωάννα Μωραΐτη, υπεύθυνη του Αρχείου της Πινακοθήκης Γκίκα του Μουσείου Μπενάκη, και τον σχεδιασμό της έκθεσης η Ελευθερία Γκούφα, συντηρήτρια του Μουσείου Μπενάκη.
Η έκθεση συνοδεύεται από μικρό δίγλωσσο κατάλογο, με 25 φωτογραφίες και κείμενα των επιμελητών, ο οποίος εκδόθηκε με την αποκλειστική χορηγία του Σωματείου «Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη».
Το τελευταίο λεύκωμα του φωτογράφου Wolf Suschitzky με τίτλο Wolf Suschitzky: Seven Decades of Photography κυκλοφορεί από τις εκδόσεις SYNEMA (www.wolfsuschitzkyphotos.com).
Μουσείο Μπενάκη – Πινακοθήκη Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Κριεζώτου 3, Αθήνα. Τηλ.: 210 3615702 και 210 3630818.
Διάρκεια: 24 Απριλίου – 27 Ιουνίου 2015. Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή Σάββατο: 10:00-19:00, Κυριακή, Δευτέρα, Τρίτη: Κλειστά.