Τη βεβαιότητα ότι οι δύο πολυσυζητημένες αναπλάσεις, του κέντρου της Αθήνας, με επίκεντρο την οδό Πανεπιστημίου, και του Φαληρικού Όρμου θα προχωρήσουν δηλώνει σε αποκλειστική συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και επιστημονικός σύμβουλος του «Rethink Athens», Παναγιώτης Τουρνικιώτης.
Ο κ. Τουρνικιώτης χαρακτηρίζει την εμπλοκή στη χρηματοδότηση των δύο έργων από το νέο ΕΣΠΑ «κατ’ εξοχήν διαδικαστική», απαντά στις κατηγορίες που διατυπώθηκαν ότι δεν αποτελούν έργα άμεσης προτεραιότητας και ότι δεν έχει γίνει πλήρης κυκλοφοριακή μελέτη για το «Rethink Athens», ενώ υπογραμμίζει και τη σπουδαιότητα των δύο παρεμβάσεων, οι οποίες, όπως λέει, «θα συμβάλουν στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και τη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Αθήνα».
Ερ.: Τα δημοσιεύματα που έφεραν στο φως το πρόβλημα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης της ανάπλασης της Πανεπιστημίου και του Φαληρικού Όρμου έκαναν λόγο για «απένταξη» των δύο έργων από το ΕΣΠΑ. Ωστόσο ο υπουργός Υποδομών, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, διευκρίνισε ότι η Κομισιόν «δεν απέρριψε τίποτα, απλά εξέφρασε επιφυλάξεις». Σε τι φάση βρίσκεται τελικά η κατάθεση των φακέλων των δύο έργων;
Απ.: Από όσο γνωρίζω, η έγκριση των έργων είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη που θα ολοκληρωθεί, όπως ήδη ανακοινώθηκε, με τις κατάλληλες διευκρινίσεις που θα εμπλουτίσουν τους φακέλους τους. Τα περισσότερα δημοσιεύματα, με τον δραματικό τόνο που έδωσαν στην ενημέρωση, έχουν μάλιστα αποδώσει τη συλλογική προσμονή για τη γρήγορη υλοποίηση των έργων αυτών και την αγωνία για κάθε καθυστέρηση, από όπου και αν προέρχεται.
Ερ.: Μετά την εμπλοκή στη χρηματοδότηση των δύο έργων, πόσο αισιόδοξος είστε για την υλοποίησή τους;
Απ.: Τα δύο έργα είναι στρατηγικές επιλογές της Πολιτείας και εντάσσονται σε έναν συνολικό αναπτυξιακό σχεδιασμό των σχέσεων του κέντρου της Αθήνας με το θαλάσσιο μέτωπο, όπως έχει αποτυπωθεί στο νέο Ρυθμιστικό σχέδιο. Τα έργα είναι αλληλένδετα, αποτελούν πρωτεύουσες επιλογές, είναι ώριμα από καιρό και γι’ αυτό είμαι βέβαιος ότι θα προχωρήσουν. Η λεγόμενη εμπλοκή στη χρηματοδότησή τους είναι κατ’ εξοχήν διαδικαστική, από τη στιγμή που η Πολιτεία εμμένει στον στρατηγικό σχεδιασμό της.
Ερ.: Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, ο λόγος της μη ένταξης των δύο έργων είναι ότι δεν πρόκειται για έργα άμεσης προτεραιότητας, σε σχέση με άλλα, όπως η ολοκλήρωση των οδικών αξόνων ή η γραμμή «4» του μετρό. Ποια είναι η άποψή σας σε αυτό;
Απ.: Η ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου και ο σχεδιασμός της γραμμής «4» του μετρό είναι δύο σημαντικές και αλληλένδετες παρεμβάσεις με στόχο την εξυπηρέτηση και ανάδειξη του κέντρου της πόλης. Δεδομένου του βάθους χρόνου υλοποίησης του μετρό, η παρέμβαση στο δημόσιο χώρο του κέντρου είναι κατά τη γνώμη μου άμεση προτεραιότητα, την οποία θα ενισχύσει εκ των πραγμάτων η καλύτερη εξυπηρέτηση με τα μέσα σταθερής τροχιάς, που θα εξασφαλίσει πρώτα το τραμ και αργότερα το μετρό. Γι’ αυτό, άλλωστε, ο σχεδιασμός του σταθμού Ακαδημίας/Πανεπιστημίου της νέας γραμμής του μετρό ήταν δεδομένο και αναπόσπαστο μέρος του πολεοδομικού, κυκλοφοριακού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού του «Rethink Athens».
Ερ.: Επίσης, διατυπώθηκαν απόψεις ότι η απένταξη από το ΕΣΠΑ βασίστηκε στη «μη αναγκαιότητα του τραμ» και στην «απουσία κυκλοφοριακής μελέτης». Τι απαντάτε στα παραπάνω;
Απ.: Η κυκλοφοριακή μελέτη, όπως είναι γνωστό, έχει εκπονηθεί σε όλες τις φάσεις, από την αρχική διερεύνηση ως την οριστική μελέτη, από τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας και το Πολυτεχνείο, με τις πλέον εξελιγμένες μεθόδους και με τις προδιαγραφές του νέου Ρυθμιστικού σχεδίου. Σε αυτή την προφανώς δόκιμη κυκλοφοριακή μελέτη στηρίχθηκε ο ευρύτερος σχεδιασμός της παρέμβασης, που έχει ως ραχοκοκαλιά την επέκταση της γραμμής του τραμ από τη λεωφόρο Αμαλίας, στην οδό Πανεπιστημίου και την οδό Πατησίων, με στόχο τα Άνω Πατήσια. Η επέκταση του τραμ, που θα είναι σύγχρονης τεχνολογίας χωρίς εναέρια ρευματοδότηση, είναι πολλαπλώς αναγκαία. Θα εξυπηρετήσει τις πυκνοκατοικημένες συνοικίες στην περιφέρεια του κέντρου και θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση στο ίδιο το κέντρο, διαχέοντας την πρόσβαση σε αυτό με το μετρό και βελτιώνοντας ταυτόχρονα τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Το επιβεβαιώνει αναντίρρητα η ευρωπαϊκή πρακτική των τελευταίων δέκα χρόνων σε πολλές μεγάλες και μικρές πόλεις.
Ερ.: Ο σχεδιασμός των δύο αναπλάσεων, του κέντρου της Αθήνας και του Φαληρικού Όρμου, έγινε με στόχο να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής στην πρωτεύουσα. Τελικά, ποια πιστεύετε ότι θα είναι τα οφέλη για την Αθήνα από τις δύο αυτές αναπλάσεις;
Απ.: Οι αναπλάσεις αυτές, που αφορούν στον δημόσιο χώρο και απευθύνονται σε όλους τους πολίτες, δηλαδή από όλες τις γειτονιές της Αθήνας, και βεβαίως στους επισκέπτες της πόλης μας, στον τουρισμό, θα έχουν πολλαπλά οφέλη για την ποιότητα ζωής στην πρωτεύουσα. Θα λειτουργήσουν αναπτυξιακά, κυρίως για το κέντρο της πόλης που ζει δεκαετίες τώρα μια προϊούσα λειτουργική και οικονομική κρίση. Θα βελτιώσουν τις συνθήκες κυκλοφορίας, με σημαντικές υποδομές που θα συμβάλουν στη βιώσιμη κινητικότητα και στην ανάπτυξη της δημόσιας συγκοινωνίας με το σύγχρονο και αποτελεσματικό τραμ. Θα βελτιώσουν σημαντικά τις περιβαλλοντικές συνθήκες, μειώνοντας την ατμοσφαιρική και ακουστική ρύπανση, καθώς και τη θερμοκρασία περιβάλλοντος τους θερινούς μήνες. Θα προσθέσουν αντιπλημμυρική προστασία με την ολοκληρωμένη διαχείριση των νερών της βροχής. Θα αναδείξουν το ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον του κέντρου της Αθήνας και το θαλάσσιο μέτωπο του Φαληρικού Όρμου, συνδέοντάς τα λειτουργικά με τη θεσμικά ορισμένη πολιτιστική διαδρομή της λεωφόρου Συγγρού. Με δύο λόγια, οι αναπλάσεις αυτές είναι δύο καλά συντονισμένες μητροπολιτικές παρεμβάσεις που θα συμβάλουν στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη και τη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Αθήνα.