Η Θήβα, διαχρονικά σπουδαία πόλη της ελληνικής ιστορίας, είναι η μόνη που ερευνάται πάνω από έναν αιώνα αποκλειστικά από Έλληνες αρχαιολόγους. Οι πρώτες τοπογραφικές και αρχαιολογικές έρευνες στην ακρόπολή της, Καδμεία, είχαν ως κοινή αφετηρία και στόχο τους την επαλήθευση της ιστορικότητας του πλούσιου μυθικού υπόβαθρου της πόλης και τη χρονολόγησή του στην προϊστορική περίοδο.
Η πορεία των αρχαιολογικών ερευνών ακολούθησε εξ αρχής και κατ’ ανάγκην την πορεία, τις συγκυρίες και τις συχνά αντίξοες συνθήκες της ελληνικής πραγματικότητας. Η ανασκαφική δραστηριότητα στη Θήβα άρχισε με την έρευνα και μελέτη του προϊστορικού, κυρίως μυκηναϊκού, παρελθόντος της. Γνώρισε επιτυχίες αλλά και διακοπές στη διάρκεια του 20ού αι. και έφερε στο φως πλήθος ευρημάτων. Οι συνεχιζόμενες ανασκαφές και η μελέτη των ευρημάτων και των πορισμάτων τους φωτίζει διαρκώς την πρώιμη ιστορία και τέχνη της Θήβας και συνεπώς ολόκληρης της Βοιωτίας, καίριας και κύριας περιοχής του ελληνικού πολιτισμού.
«Αφετηρία, συγκυρίες και σταθμοί στην αρχαιολογική έρευνα της προϊστορικής Θήβας» είναι το θέμα ομιλίας του Επίτιμου Εφόρου Αρχαιοτήτων Βοιωτίας Βασίλη Αραβαντινού, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 13 Μαΐου 2014 και ώρα 12.00 στην Αίθουσα Πολυμέσων του Μουσείου Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης ΕΚΠΑ (στον 2ο όροφο της Φιλοσοφικής Σχολής), στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου.
Η ομιλία εντάσσεται στον τρίτο ετήσιο κύκλο διαλέξεων που διοργανώνει το Μουσείο, με γενικό τίτλο «Όψεις του Χρόνου: από τον μύθο στον άνθρωπο και στο όραμα».