Το Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών οργανώνεται από το Τμήμα Βυζαντινών Ερευνών του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Άρχισε να λειτουργεί το έτος 1987-1988 και η λειτουργία του συνεχίζεται φέτος για εικοστή έβδομη κατά σειρά περίοδο.
Σκοπός του Φροντιστηρίου είναι η μετάδοση σε νέους επιστήμονες ειδικών επιστημονικών γνώσεων απαραίτητων για την πληρέστερη κατάρτιση όσων επιθυμούν να ασχοληθούν με την ιστορική έρευνα. Τα μαθήματα διδάσκονται από πανεπιστημιακούς καθηγητές, ερευνητές και άλλους ειδικούς επιστήμονες και απευθύνονται σε φοιτητές ή πτυχιούχους, χωρίς να αποκλείεται η συμμετοχή και άλλων ακροατών.
Παράλληλα, λειτουργεί το Εργαστήριο Παλαιογραφίας, Διπλωματικής και Έρευνας Πηγών, που έχει σκοπό την εισαγωγή νέων επιστημόνων στη μεθοδολογία της επεξεργασίας, έκδοσης και εκμετάλλευσης ιστορικών πηγών. Στους ερευνητικούς ομίλους του Εργαστηρίου έχουν δυνατότητα συμμετοχής όσοι έχουν παρακολουθήσει τα μαθήματα του Φροντιστηρίου.
Για την περίοδο Νοεμβρίου 2013 – Μαΐου 2014 τα προσφερόμενα μαθήματα και οι διδάσκοντες είναι:
Tρίτη 5, 12, 19, 26/11
— 17.00-19.00: «Λατινική Παλαιογραφία, Nίκος Γ. Mοσχονάς.
— 19.00-21.00: «Ελληνική Παλαιογραφία», Ζήσης Μελισσάκης.
Πέμπτη 7, 14, 21, 28/11
— 17.00-19.00: «Από τον χειρόγραφο κώδικα στο έντυπο βιβλίο. Στοιχεία Κωδικολογίας, εκδοτικής και κριτικής του κειμένου», Στέλιος Λαμπάκης.
— 19.00-21.00: «Η μετανάστευση των λαών (376-558). Ούννοι, Βούλγαροι, Γότθοι», Γεώργιος Καρδαράς.
Παρασκευή 8, 15, 22, 29/11
— 17.00-19.00: «Αρχαιολογία της Σικελίας. Τοπογραφία, Πολεοδομία και Αρχιτεκτονική», Paolo Daniele Scirpo.
Παρασκευή 15, 22/11
— 15.00-17.00: «Βυζαντινή Κεραμεική», Ναταλία Πούλου.
Tρίτη 3, 10, 17/12
— 17.00-19.00: «Λατινική Παλαιογραφία», Nίκος Γ. Mοσχονάς.
— 19.00-21.00: «Ελληνική Παλαιογραφία», Ζήσης Μελισσάκης.
Πέμπτη 5, 12, 19/12
— 17.00-19.00: «Από τον χειρόγραφο κώδικα στο έντυπο βιβλίο. Στοιχεία Κωδικολογίας, εκδοτικής και κριτικής του κειμένου», Στέλιος Λαμπάκης.
— 19.00-21.00: «To Bυζάντιο και οι Άντες (518-602)», Γεώργιος Καρδαράς.
Παρασκευή 6, 13, 20/12
— 15.00-17.30: «Νομισματική Ιστορία του Βυζαντίου (4ος-15ος αι.)», Βάσω Πέννα.
Tρίτη 7, 14, 21, 28/01
— 17.00-19.00: «Λατινική Παλαιογραφία», Nίκος Γ. Mοσχονάς.
— 19.00-21.00: «Eλληνική Παλαιογραφία», Zήσης Mελισσάκης.
Tρίτη 21, 28/01
— 15.00-17.00: «Η μεταβατική περίοδος του Βυζαντίου (7ος-9ος αι.). Η αρχαιολογική έρευνα», Ναταλία Πούλου.
Πέμπτη 9, 16, 23, 30/01
— 15.00-17.00: «Βυζαντινή Αττική. Νέοι προβληματισμοί επάνω σε παλαιά μνημεία», Χρύσα Κοντογεωργοπούλου.
— 19.00-21.00: «Η εξέλιξη του υστεροβυζαντινού και οθωμανικού αστικού χώρου από τον 14ο έως τον 20ό αι.», Σάββας Τσιλένης.
Πέμπτη 16, 23, 30/01
— 17.00-19.00: «Το περιηγητικό ρεύμα. Οι ταξιδιώτες – τα κείμενα – οι εικόνες (τέλος 15ου – αρχές 20ού αιώνα)», Ιόλη Βιγγοπούλου.
Παρασκευή 10, 17, 24, 31/01
— 15.00-17.00: «Το ταξίδι στο Βυζάντιο», Γιώργος Τσιαπλές.
Tρίτη 4, 11, 18, 25/02
— 15.00-17.00: «Εισαγωγή στην Αρχαία Ελληνική Νομισματική», Ευαγγελινή Μάρκου.
— 17.00-19.00: «Λατινική Παλαιογραφία», Nίκος Γ. Mοσχονάς.
— 19.00-21.00: «Eλληνική Παλαιογραφία», Zήσης Mελισσάκης.
Πέμπτη 6, 13, 20, 27/02
— 17.00-19.00: «Οι αρχαίες πόλεις στο Βυζάντιο», Τηλέμαχος Λουγγής.
— 19.00-21.00: «Η εξέλιξη του υστεροβυζαντινού και οθωμανικού αστικού χώρου από τον 14ο έως τον 20ό αι.», Σάββας Τσιλένης.
Πέμπτη 6, 13/02
— 15.00-17.00: «Το περιηγητικό ρεύμα. Οι ταξιδιώτες – τα κείμενα – οι εικόνες (τέλος 15ου – αρχές 20ού αιώνα)», Ιόλη Βιγγοπούλου.
Παρασκευή 7, 14, 21, 28/02
—15.00-17.00: «Ιστορία των τουρκικών εθνών στους Μέσους Χρόνους (από την ύστερη Αρχαιότητα μέχρι τη μογγολική κατάκτηση)», Στέφανος Κορδώσης.
Tρίτη 4, 11, 18/03
— 15.00-17.00: «Νεοελληνικός Διαφωτισμός και Νεωτερικότητα· μετάφραση και πολιτισμική ανανέωση», Άννα Ταμπάκη.
— 17.00-19.00: «Εραλδική», Μάριος Μπλέτας.
— 19.00-21.00: «Eλληνική Παλαιογραφία», Ζήσης Μελισσάκης.
Πέμπτη 6, 13, 20, 27/03
— 15.00-17.00: «Εφυαλωμένη κεραμεική από τη Δύση στον ελλαδικό χώρο, 13ος-17ος αι.», Αναστασία Γιαγκάκη.
— 17.00-19.00: «Γυναικείος μοναχισμός στο Βυζάντιο. Πρόσωπα, χώρος, δομές», Αικατερίνη Μήτσιου.
— 19.00-21.00: «Επιγραφική», Δέσποινα Παπακωνσταντίνου-Διαμαντούρου.
Παρασκευή 7, 14, 21, 28/03
— 15.00-17.00: «Ιστορία και πολιτισμός της Αιγύπτου από την Ελληνιστική εποχή (4ος αι. π.Χ.) μέχρι την οθωμανική κατάκτηση (1517)», Βασίλειος Χρηστίδης.
— 17.00-19.00: «Εισαγωγή στην ιστορία της ισλαμικής αρχιτεκτονικής», Εμμανουήλ Γεωργουδάκης.
Tρίτη 1, 8, 29/04
— 17.00-19.00: «Οικισμένος χώρος και περιβαλλοντικές ρυθμίσεις από το Βυζάντιο στη Νεότερη Εποχή», Δημήτρης Δημητρόπουλος – Μαρία Λεοντσίνη – Αγγελική Πανοπούλου.
— 19.00-21.00: «Eλληνική Παλαιογραφία», Ζήσης Μελισσάκης.
Πέμπτη 3, 10/04
— 17.00-19.00: «Bυζαντινή Σφραγιστική», Γιόρκα Nικολάου.
— 19.00-21.00: «Επιγραφική», Δέσποινα Παπακωνσταντίνου-Διαμαντούρου.
Παρασκευή 4, 11/04
— 15.00-17.00: «Πόλη και ιερά στην ελληνική Αρχαιότητα», Γιάννης Νίκου.
— 17.00-19.00: «Παπυρολογία», Σταμάτης Μπουσές.
Tρίτη 6, 13, 20, 27/05
— 17.00-19.00: «Ιστορία της τεχνολογίας. Ιστοριογραφικές παρατηρήσεις», Τέλης Τύμπας.
— 19.00-21.00: «Eλληνική Παλαιογραφία», Ζήσης Μελισσάκης.
Πέμπτη 8, 15, 22, 29/05
— 16.00-18.00: «Θέματα από την ιστορία του χρήματος», Γεράσιμος Μέριανος – Γιάννης Στόγιας.
— 18.00-20.00: «Προσέγγιση στον Δυτικό Μεσαίωνα· οι αιρέσεις», Nίκος Γ. Mοσχονάς.
Παρασκευή 2, 9, 16, 23, 30/05
— 15.00-17.00: «Πόλη και ιερά στην ελληνική Αρχαιότητα», Γιάννης Νίκου.
— 17.00-19.00: «Παπυρολογία», Σταμάτης Μπουσές.
— 19.00-21.00: «Τα μεσαιωνικά προσκυνήματα της Δύσης. Το ταξίδι και ο ιερός χώρος», Σπύρος Γκούνης – Σέργιος Μοσχονάς.
Πληροφορίες: 210 72 73 641 (Δρ. Ζήσης Μελισσάκης), 210 72 73 642 (Δρ. Γεράσιμος Μέριανος), 210 72 73 631 (Δρ. Αγγελική Πανοπούλου). URL: www.eie.gr, www.facebook.com/FIE.EIE
Εγγραφές: Τμήμα Βυζαντινών Ερευνών, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα, 116 35, 5ος όροφος.
Τρίτη: Δρ. Ζήσης Μελισσάκης (γραφείο αρ. 530), Πέμπτη: Δρ. Αγγελική Πανοπούλου (γραφείο αρ. 522).