Λύση «δύο σε ένα» για τις αρχαιότητες που αποκαλύφθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης προτείνει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΚΜ): η 8μελής διεπιστημονική ομάδα εργασίας, που συγκρότησε ο φορέας, κατέληξε σε μια πρόταση που –όπως υποστηρίζει– επιτυγχάνει αυτό που μέχρι πρότινος χαρακτηριζόταν ως τεχνικά ανέφικτο: τη διατήρηση των αρχαίων στον φυσικό τους χώρο, με ταυτόχρονη λειτουργία του σταθμού.
Συγκεκριμένα, η πρόταση του ΤΕΕ/ΤΚΜ, που τυγχάνει καταρχήν θετικής αποδοχής από την Αττικό Μετρό ΑΕ, προβλέπει την προσωρινή απόσπαση των αρχαιοτήτων και την επανατοποθέτηση και ανάδειξη σχεδόν του συνόλου τους (ποσοστού 85%-95%) στον φυσικό τους χώρο, αφότου ολοκληρωθεί η κατασκευή του σταθμού.
Το πόρισμα της ομάδας παρουσιάστηκε σήμερα, σε συνέντευξη Τύπου. Σύμφωνα με τον πολιτικό μηχανικό Παρίση Μπίλλια, μέλος της διοίκησης του ΤΕΕ/ΤΚΜ, η προτεινόμενη λύση έχει χαμηλό κόστος (0,6%-0,8% του συνολικού προϋπολογισμού του έργου), ενώ –αν γίνουν οι σωστές ενέργειες από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς– θα υπάρξουν μόνο μηδενικές (ή το πολύ ολιγόμηνες) καθυστερήσεις στην πρόοδο του έργου.
Με βάση την πρόταση, οι αρχαιότητες διατηρούνται στην αρχική τους θέση σχεδόν στο σύνολό τους (με εξαίρεση μόνο τα 45 τμ. επί συνόλου 1.600 τμ., όπου χωροθετούνται διελεύσεις αγωγών εξαερισμού και κυλιόμενες σκάλες).
Οι αρχαιότητες θα γίνονται αντιληπτές οπτικά και κιναισθητικά από τους επιβάτες και θα αποτελούν επισκέψιμο κομμάτι του σταθμού, δημιουργώντας μάλιστα την αίσθηση ότι βρίσκονται σε ανοιχτό χώρο (χάρη στα αναρριχώμενα φυτά, τον φυσικό φωτισμό και τα χρώματα της οροφής που θα τις πλαισιώνουν).
Αναλυτικότερα, η ομάδα προτείνει τον ενιαίο αστικό σχεδιασμό των συνδέσεων και του περιβάλλοντος χώρου του σταθμού Βενιζέλου (ο οποίος αναπτύσσεται σε έξι επίπεδα, πέντε υπόγεια και ένα στη στάθμη του εδάφους), με στόχο τη συνολική ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής.
Ουσιαστικά, ο αρχαίος δρόμος γίνεται κομμάτι μιας ευρύτερης αστικής σύνθεσης, με τη μορφή υπόγειας πλατείας, που συνδέει τους παρακείμενους ανοιχτούς δρόμους και τα μνημεία. Το σύνολο αυτό μπορεί να αποτελέσει ανοιχτό μουσείο και μοναδικό παράδειγμα αναγέννησης δημόσιου χώρου της κεντρικής Θεσσαλονίκης.
Για να καταλήξει στη συγκεκριμένη πρόταση, η ομάδα εργασίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ έλαβε υπόψη και το γεγονός ότι –όπως είπε ο κ. Μπίλλιας– το μετρό Θεσσαλονίκης δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει με κατάργηση του σταθμού Βενιζέλου, καθώς είναι ένας από τους βασικότερούς του, λόγω της θέσης του στην καρδιά της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, γειτνιάζει με σημαντικά μνημεία (π.χ. Αλκαζάρ, Μπεζεστένι, Αγορά Εμπράρ, Παλιό Δημαρχείο του Δελαδέτσιμα) ενώ προβλέπεται ότι θα εξυπηρετεί 85.000 επιβάτες ημερησίως το 2030.
«Καταρχήν εφικτή τεχνικά» χαρακτήρισε τη λύση της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης ο γενικός διευθυντής του Μετρό Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κωνσταντινίδης, διευκρινίζοντας πάντως ότι θα απαιτηθεί περαιτέρω αναλυτική μελέτη και επεξεργασία, προκειμένου να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.
«Η Αττικό Μετρό δεσμεύεται να δει την πρόταση με σοβαρότητα και εφόσον προκριθεί και υπάρξουν αντίστοιχες αποφάσεις από τα όργανα της πολιτείας, πιθανώς να μπορεί να εφαρμοστεί», συμπλήρωσε.
Εξειδικεύοντας στην πρόταση της ομάδας, ο καθηγητής της Πολυτεχνικής του ΑΠΘ, Νίκος Καλογήρου, επισήμανε ότι προτείνονται τα εξής:
– Η ένταξη της πρώτης υπόγειας στάθμης του σταθμού του μετρό στον ευρύτερο δημόσιο χώρο αποκτά το χαρακτήρα ενιαίου περάσματος-πλατείας.
– Ο περιβαλλοντικός ανασχεδιασμός της περιοχής γίνεται με φυτεύσεις, φιλικά προς το περιβάλλον υλικά, διατάξεις ηλιασμού-σκιασμού και με την αξιοποίηση και επανάχρηση ιστορικών κελυφών και μεσοπολεμικών κτηρίων.
– Η ανάπλαση ολοκληρώνεται με συνολικό ανασχεδιασμό του άξονα των οδών Βενιζέλου και Δραγούμη. Περιλαμβάνονται: διευρύνσεις πεζοδρομίων με παράλληλο στένεμα του οδοστρώματος σε Εγνατία και Βενιζέλου, ήπια κυκλοφορία, φυτεύσεις, διαδρομές σύνδεσης με μνημεία και σύνολα της ευρύτερης περιοχής.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Τάσος Κονακλίδης, επισήμανε ότι θα καταθέσει άμεσα το πόρισμα στους αρμόδιους φορείς, γιατί το επιμελητήριο δεν θέλει να γίνει συμμέτοχο σε ενδεχόμενη περαιτέρω καθυστέρηση κατασκευής του μετρό.