Μουσείο Ιστορίας της πόλης προτείνει να ιδρυθεί, με αφορμή τα ευρήματα του μετρό, το Σωματείο Εργαζομένων στο Μετρό της Θεσσαλονίκης. «Η πλούσια ιστορία της πόλης ξετυλίγεται κάθε μέρα μπροστά στα μάτια μας. Τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι αναρίθμητα και αποκαλύπτουν με γλαφυρό τρόπο την ιστορική διαδρομή της Θεσσαλονίκης. Και, όπως γίνονται οι ανασκαφές, είναι σαν να βλέπουμε ένα σίριαλ… ανάποδα, αφού ξεκινάμε από τους νεότερους χρόνους, περνάμε τα οθωμανικά χρόνια, μπαίνουμε στη μεταβυζαντινή περίοδο, διαπερνάμε όλο το Βυζάντιο και ψάχνουμε το πρώτο επεισόδιο του ιστορικού σίριαλ. Όλη αυτή η ιστορία πρέπει να φανεί σε όλους τους Θεσσαλονικείς αλλά και στους επισκέπτες της πόλης», αναφέρουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων.

Όπως εξηγεί ο αντιπρόεδρος του σωματείου, Δημήτρης Παππάς, «στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν θεματικά μουσεία (βυζαντινό, αρχαιολογικό, μακεδονικού αγώνα κ.ά.), αλλά όχι ένα για την ιστορία της πόλης συνολικά, όπως συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις. Το Αλκαζάρ, που ακούγεται ότι θα γίνει μουσείο μετρό, έχει σκεπασμένη έκταση μόλις 200 τ.μ., η οποία δεν επαρκεί για να φιλοξενήσει ούτε δείγμα των ευρημάτων. Γι’ αυτό θέλουμε την ίδρυση ενός Μουσείου Ιστορίας της πόλης».

Όπως υπογραμμίζει ο γενικός γραμματέας του Σωματείου, Χρήστος Καλαϊτζίδης, στη σημερινή εποχή, είναι σχεδόν αδύνατο να χτιστεί ένα νέο κτίριο για τη λειτουργία ενός τέτοιου μουσείου. «Αναζητούμε τη λύση σε ένα κτίριο το οποίο να υπάρχει, να είναι κενό, να βρίσκεται στον άξονα του μετρό, όχι μόνο της βασικής γραμμής, αλλά και των επεκτάσεων του. Ένα κτίριο στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά θα μπορούσε να αποτελέσει την ιδανική λύση», σημειώνει ο κ. Καλαϊτζίδης.

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης θα μπορούσε να αποτελέσει επίσης ένα φιλόξενο χώρο για τα ευρήματα του μετρό, ενώ και το Διοικητήριο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί. Άλλωστε, υπάρχουν αρκετοί που λένε ότι το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, ασχέτως μετρό, θα μπορούσε να μετακομίσει στο Παλατάκι, ώστε να δοθεί άλλη χρήση στο Διοικητήριο, που αποτελεί ένα από τα πιο ιστορικά κτίρια της Θεσσαλονίκης. Μία χρήση, η οποία θα επέτρεπε το άνοιγμά του για όλους τους πολίτες.

Επιβεβαίωση

Οι εργαζόμενοι στο μετρό βλέπουν την ιστορία της Θεσσαλονίκης σε στρώματα, ανάλογα με το βάθος που βρίσκεται η κάθε ανασκαφή. «Την ιστορία της πόλης τη διαπιστώνουμε καθημερινά, αφού τα ευρήματα “μιλάνε”. Η πολυπολιτισμικότητα της Θεσσαλονίκης επιβεβαιώνεται μέσα από τα ευρήματα, όπως και η συνύπαρξη πολιτισμών. Γνωρίζαμε από τις πηγές ότι η Θεσσαλονίκη ήταν μόνιμο και διεθνές κέντρο εμπορίου. Οι ανασκαφές του μετρό το αποδεικνύουν, αφού έρχονται στο φως κινητά ευρήματα, κυρίως κεραμικά, τα οποία είχαν εισαχθεί στην πόλη για εμπορικούς σκοπούς. Ουσιαστικά, διαπιστώνουμε ότι η Θεσσαλονίκη ήταν αυτό που θέλουμε να γίνει: πρωτεύουσα της νοτιοανατολικής Ευρώπης», εξιστορεί ο κ. Παππάς.

Η ανάδειξη

Στο μεταξύ, ερωτηματικό παραμένει όχι μόνο το πού θα εκτεθούν τα ευρήματα του μετρό, αλλά και ο τρόπος ανάδειξής τους. Για παράδειγμα, τι θα γίνει με τον περίφημο μαρμαροστρωμένο δρόμο, ο οποίος αποκαλύφθηκε στο εργοτάξιο του σταθμού Αγίας Σοφίας και το προηγούμενο χρονικό διάστημα στήθηκε μια γιγαντιαία επιχείρηση μεταφοράς του; Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για ένα από τα πιο σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα που εντοπίστηκαν στις ανασκαφές του μετρό, το δρόμο που υπήρχε εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η οδός Εγνατία.

Μελέτη ανάδειξης του μαρμαροστρωμένου δρόμου, ο οποίος έχει μεταφερθεί στο Καλοχώρι, σε αποθήκες της κατασκευάστριας κοινοπραξίας, δεν υπάρχει ακόμη. Ως πότε θα είναι εκτεθειμένος στις καιρικές συνθήκες;

Η μαρμαροστρωμένη λεωφόρος της Θεσσαλονίκης, όμως, δεν είναι το μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα του οποίου η τύχη αποτελεί μέχρι και σήμερα… μπαλάκι μεταξύ της «Αττικό Μετρό ΑΕ» και του υπουργείου Πολιτισμού. Έτσι, το υπουργείο Πολιτισμού περιμένει μελέτες για την ανάδειξη των ευρημάτων από την «Αττικό Μετρό», η οποία με τη σειρά της θέλει… οδηγίες από το υπουργείο. Και κάπου εκεί, τα ευρήματα… χορταριάζουν.