Ο πολιτισμός της Λέσβου στάθηκε τις τελευταίες ημέρες η αφορμή να ανακαλύψουν Ιταλοί αρχαιολόγοι και άλλοι επιστήμονες τις κοινές ιστορικές ρίζες συγκεκριμένων περιοχών της πατρίδας τους με το βορειοανατολικό Αιγαίο, όπου βρέθηκαν. Κατά το Συνέδριο για την Πολιτιστική και Περιβαλλοντική Κληρονομιά που έλαβε χώρα στη Μυτιλήνη την Παρασκευή και το Σάββατο, αλλά και στη διάρκεια όλων των επισκέψεων που πραγματοποίησαν οι προσκεκλημένοι σύνεδροι από τη γείτονα χώρα της Μεσογείου μέχρι και χτες, οι προβλέψεις φαίνεται πως επαληθεύτηκαν. Η διοργάνωση αποτέλεσε όντως μια γέφυρα επικοινωνίας, ενώ αναμένεται να υπάρξει περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών.
Το Συνέδριο, με το χαρακτηριστικό τίτλο «Δύο Χώρες, μία Ιστορία;», πραγματοποίησαν η 14η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και η Κ′ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ως εκπρόσωποι του Υπουργείου Πολιτισμού, το Πανεπιστήμιο Mediterraneo της Καλαβρίας, το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πόλη και Περιβάλλον» των Τμημάτων Κοινωνιολογίας και Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, η Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ο Δήμος Λέσβου και το Επιμελητήριο Βορείου Αιγαίου, έχοντας ως στόχο να βοηθηθούν και να προβληθούν οι περιοχές ενδιαφέροντός τους και να διερευνηθεί το πώς μπορούν να προβληθούν καλύτερα οι εκατέρωθεν πολιτιστικοί χώροι.
Οι καθαυτές εργασίες του Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκαν στο αμφιθέατρο του Επιμελητηρίου Λέσβου, περιελάμβαναν έξι διαφορετικές θεματικές ενότητες, μέσα από τις οποίες επισημάνθηκαν οι κοινοί προβληματισμοί μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας στο θέμα της προστασίας και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και ανταλλάχθηκαν ιδέες και εμπειρίες μεταξύ επιστημόνων διαφόρων τομέων.
Μεταξύ των εισηγητών ήταν η διευθύντρια της 14ης ΕΒΑ και αναπληρώτρια διευθύντρια της Κ′ ΕΠΚΑ, Χριστιάνα Λούπου, ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά και πρώην διευθυντής του Καναδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Αθήνα, Έκτορ Ουίλλιαμς, γνωστός στη Λέσβο για τις ανασκαφές που έχει πραγματοποιήσει στο Κάστρο της Μυτιλήνης, ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, Νίκος Ζούρος, οι επίτιμες έφοροι Αρχαιοτήτων Όλγα Φιλανιώτου, Λίλλιαν Αχειλαρά και Αγλαΐα Αρχοντίδου, καθώς και πολλοί εκπρόσωποι πολιτιστικών και ακαδημαϊκών φορέων της Καλαβρίας και της Σικελίας.
Στο πλαίσιο της διαμονής τους, οι Ιταλοί σύνεδροι ξεναγήθηκαν επιπλέον από στελέχη τής Κ′ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και από την αναπληρώτρια προϊσταμένη της Υπηρεσίας, Χριστιάνα Λούπου, σε μια σειρά σημαντικών μνημείων, μουσείων και άλλων τοποθεσιών του νησιού. Μεταξύ αυτών, οι χώροι του προϊστορικού οικισμού της Θερμής, το Αρχαίο Θέατρο και το Κάστρο της Μυτιλήνης, τα οικόπεδα που εντάσσονται στο έργο της ενοποίησης αρχαιολογικών χώρων της πόλης, τα Μέσσα, η Κλοπεδή, το Κάστρο του Μολύβου, το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους, όπου και ξεναγήθηκαν από τον καθηγητή και διευθυντή του φορέα, Νίκο Ζούρο, επίσκεψη με την οποία επρόκειτο να ολοκληρωθεί χτες η διαμονή τους στη Λέσβο.