Ακόμη και όσοι δεν έχουν επισκεφθεί το Λούβρο γνωρίζουν πως είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Αρκεί η αναφορά σε πασίγνωστα αριστουργήματα, όπως η Αφροδίτη της Μήλου, η Νίκη της Σαμοθράκης και η Μόνα Λίζα του ντα Βίντσι, που φυλάσσονται στο πραγματικά αχανές μουσείο για να αποδείξει το πόσο σημαντικό είναι. Βεβαίως —για πολλούς λόγους— δεν πρόκειται να σταλούν στη Θεσσαλονίκη ούτε η Νίκη, ούτε η Μόνα Λίζα. Όμως, οι πέντε εκθέσεις, που θα γίνουν στα ισάριθμα μουσεία που συμμετέχουν στην καταξιωμένη πλέον «Κίνηση των 5Μ», θα δώσουν σε όσους τις επισκεφθούν μια αντιπροσωπευτική εικόνα του Λούβρου.

Οι εκθέσεις θα φιλοξενηθούν στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και βεβαίως, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

«Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει» λέει η Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, προϊσταμένη του Αρχαιολογικού Μουσείου — ιδιαίτερα χαρούμενη αφού υλοποιούνται με τον καλύτερο τρόπο οι προτάσεις που είχαν γίνει από καιρό προς τη διεύθυνση του Λούβρου.

«Να δώσουμε μια έκθεση, αλλά να μας δώσετε και σεις κάτι», είχε ειπωθεί από το στάδιο προετοιμασίας της έκθεσης για τον Μέγα Αλέξανδρο, που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι με μεγάλη επιτυχία.

«Και το δέχθηκαν εξαρχής. Μπήκε στο τραπέζι από την πρώτη μέρα που συναντήθηκα με τον γενικό διευθυντή του Λούβρου. Βεβαίως, δεν ήθελα να μας δώσουν αρχαιότητες, διότι μπορεί ορισμένες δικές τους να είναι πολύ ωραία έργα τέχνης, αλλά είναι ήσσονος σημασίας για τους αρχαιολόγους και την επιστήμη εν γένει, επειδή προέρχονται από παράνομη δραστηριότητα», επισημαίνει η κα Βελένη και προσθέτει: «Δηλαδή, δεν προέρχονται από ανασκαφή. Ένα εύρημα, όσο ωραίο κι αν είναι, εάν δεν μπορείς να το τοποθετήσεις στο τόπο και το χρόνο του, χάνει την αξία του. Τι ξέρουμε για την Αφροδίτη της Μήλου; Μόνο ότι βρέθηκε στη Μήλο».

Από την Αρχαία Ελλάδα στη Γαλλία

Υπάρχει βεβαίως και το ερώτημα ποιο θα είναι το “αντίδωρο” του Λούβρου για τους θησαυρούς που έστειλε η Ελλάδα.

«Θα μας στείλουν προτομές διαφωτιστών», απαντά η κα Βελένη και εξηγεί τη χαρά της για μια επιλογή που ίσως ξαφνιάσει πολλούς: «Έχουμε επιτέλους την ευκαιρία να μιλήσουμε για το διαφωτισμό, ένα κίνημα το οποίο νιώθουμε ότι στη χώρα μας “καίει”, για να μη πω ότι είναι “ταμπού”. Οι Γάλλοι γνωρίζουν καλά τι οφείλουν στον ελληνικό πολιτισμό, τι οφείλει ο δικός τους διαφωτισμός στους Έλληνες φιλοσόφους και αυτή τη διάσταση θα δώσουμε στην έκθεση. Επιπλέον, θα αναδείξουμε και τη σχέση του γαλλικού με τον ελληνικό διαφωτισμό, ο οποίος, ας μη το ξεχνάμε, οδήγησε στην απελευθέρωση της Ελλάδας. Είναι ένα κομμάτι της ιστορίας μας, μαθαίνουμε κάτι στο σχολείο και μετά το ξεχνάμε».

Προτομές φιλοσόφων, όπως ο Βολτέρος και ο Ζαν-Ζακ Ρουσό, έργα που δημιουργήθηκαν την εποχή της γαλλικής επανάστασης, η οποία άλλαξε την πορεία της παγκόσμιας ιστορίας, έργα του Jean-Antoine Houdon, συν ένα μετάλλιο που απεικονίζει τον Λουδοβίκο ΙΕ′ θα αποτελέσουν τα κεντρικά εκθέματα της έκθεσης, που θα έχει γενικό τίτλο «Από τον Πλάτωνα έως τον Βολτέρο και τον Κοραή: η Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και ο Διαφωτισμός» η οποία προγραμματίζεται να εγκαινιασθεί στις 12 Οκτωβρίου. Όμως, για την πλήρη ανάδειξη του θέματος η έκθεση θα εμπλουτισθεί με έργα από τις συλλογές της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, της Βουλής των Ελλήνων, του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και της Εθνικής Πινακοθήκης.

Παράλληλα, προγραμματίζεται και μια έκθεση, σε συνεργασία με το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, μια ακόμη ένδειξη αφενός της εξωστρέφειας του Αρχαιολογικού Μουσείου της Θεσσαλονίκης και της αναγνώρισης του έργου του.

Πώς θα εκπροσωπηθεί το Μουσείο

Τέθηκε επομένως και το θέμα της επιλογής των έργων που θα εκφράζαν αφενός το μουσείο και αφετέρου θα εναρμονίζονταν με τις συλλογές του κάθε μουσείου που θα φιλοξενήσει τις επιμέρους εκθέσεις.

Έτσι, για παράδειγμα, το ΜΜΣΤ θα φιλοξενήσει —εάν βεβαίως όλα πάνε καλά και δεν υπάρξουν αλλαγές— μια σειρά φωτογραφιών πολύ γνωστής φωτογράφου, σύγχρονη φωτογραφία θα παρουσιαστεί και στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, χαρακτικά στο Τελλόγλειο σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ενώ στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού θα παρουσιαστεί, πλαισιωμένος και από άλλα έργα ένας μοναδικής αξίας, βυζαντινός σταυρός.

«Είναι ένας σταυρός λειψανοθήκη, κάτι πολύ σπάνιο. Είναι έργο του 8ου ή του 9ου αιώνα, τότε που οι Βυζαντινοί άρχισαν τις επιγαμίες με τη Δύση», αναφέρει η κα Βελένη. Η παρουσίασή του θα συνοδευτεί από μια διάλεξη για την εξέλιξη της μορφής του σταυρού.