Έκθεση σπάνιου φωτογραφικού υλικού των αρχών του 20ου αιώνα από το αρχείο του Ιταλού αρχαιολόγου Giuseppe Gerola (1877-1938) με τίτλο «Giuseppe Gerola: Αρχαιολογικές διαδρομές από το Αιγαίο στη Ραβέννα» διοργανώνει το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας.
Η έκθεση παρουσιάζει μια επιλογή από σπάνιες και, κατά κύριο λόγο, ανέκδοτες φωτογραφίες —ανάμεσα στις πολυάριθμες που τράβηξε ο Giuseppe Gerola κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης σταδιοδρομίας του— από την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου, έως την ιδιαίτερη πατρίδα του, το Βένετο, καθώς και τη Ρομάνια και το Τρεντίνο. Πρόκειται για μια απόδοση τιμής στο έργο αυτού του σημαντικού μελετητή, παράλληλα όμως απηχεί τα ερευνητικά ενδιαφέροντα και τον επιστημονικό προσανατολισμό του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας, το οποίο έχει αναπτύξει εδώ και χρόνια ανασκαφικές και ερευνητικές δραστηριότητες στα μέρη όπου έδρασε ο Gerola, στην Κρήτη (Γόρτυνα, Μητρόπολη) και στην Κω (Άγιος Γαβριήλ, Δυτικές Θέρμες).
Η έκθεση φωτογραφίας σχετικά με τη ζωή και το έργο του Giuseppe Gerola εντάσσεται στο πλαίσιο των στενών σχέσεων φιλίας, επιστημονικής συνεργασίας και ακαδημαϊκών ανταλλαγών που συνδέουν το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του ΑΠΘ και το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας.
Η αναδρομή στην προσωπική και επαγγελματική ιστορία του Giuseppe Gerola (Aρσιέρο, 1877 – Τρέντο, 1938) αποτελεί ουσιαστικά ένα ταξίδι στη Μεσόγειο και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό των αρχών του 20ου αιώνα. Η έντονη, συχνά πρωτοποριακή, δράση αυτού του σπουδαίου μελετητή διακρίνεται από πνεύμα πάθους για τις ιστορικές και αρχαιολογικές έρευνες, από το έντονο ενδιαφέρον του για το δυτικό Μεσαίωνα και, κυρίως, την αγάπη του για την ανατολική Μεσόγειο και το βυζαντινό πολιτισμό.
Ο Gerola, μετά τις σπουδές του στο χώρο των ανθρωπιστικών επιστημών στην Πάδοβα, τη Φλωρεντία, το Βερολίνο και το Φράιμπουργκ, ήρθε στην Κρήτη στο διάστημα 1900-1902 προκειμένου να ασχοληθεί με τη συστηματική καταγραφή και μελέτη των βενετικών μνημειακών καταλοίπων στο νησί. Το 1912 πραγματοποίησε, με ανάθεση του Υπουργείου Παιδείας της Ιταλίας, τη συστηματική καταγραφή των μεσαιωνικών μνημείων των Δωδεκανήσων.
Στη διάρκεια της άσκησης των ποικίλων θεσμικών καθηκόντων του (διευθυντής μουσείων, έφορος αρχαιοτήτων κ.ά.), κατάφερε να συνδυάσει τα προσωπικά του επιστημονικά ενδιαφέροντα με την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, την αναστήλωση μνημείων σε Ελλάδα και Ιταλία και τη συντήρηση αρχαιοτήτων, όπως τα περίφημα ψηφιδωτά των μνημείων της Ραβέννας.
Τα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία και περιλαμβάνουν έρευνες τοπωνυμικές, μεσαιωνικής ιστορίας, ιστορίας της τέχνης, αρχαιολογίας, εικονογραφίας, αρχειονομίας, επιγραφικής, παλαιογραφίας, νομισματικής, εραλδικής, σφραγιδογλυφίας. Ίδρυσε περιοδικά, θεωρώντας ως πρωταρχικό καθήκον ενός ερευνητή τη διάδοση του περιεχομένου των μελετών του. Τα ποικίλα ενδιαφέροντά του αντανακλώνται σε μια πραγματικά ογκώδη βιβλιογραφική παραγωγή, που συνοδευόταν πάντοτε από αξιοσημείωτο αριθμό φωτογραφιών, που χρησιμοποιούνταν ως πολύτιμα εργαλεία τεκμηρίωσης.
Η έκθεση θα διαρκέσει από 14.03.2012 έως 20.04.2012 και θα φιλοξενηθεί στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν από τον Πρύτανη του ΑΠΘ καθηγητή κ. Ιωάννη Α. Μυλόπουλο, την Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012, ώρα 19:30, στην αίθουσα εικαστικών εκδηλώσεων του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου (Γ. Βαφοπούλου 3, 6ος όροφος).