Παραβίασαν πέντε προθήκες αφήνοντας πίσω τους σπασμένα ειδώλια και αγγεία. Πήραν 65 αρχαιότητες, ανάμεσά τους και το χρυσό σφραγιστικό δακτυλίδι του 16ου αι. π.Χ. από τον τάφο της Άνθειας. Σώθηκε το δεύτερο αντίστοιχο από την Πάτρα.
Δεν είναι μόνο η απώλεια των 65 αρχαιοτήτων ανάμεσα στις οποίες και το χρυσό σφραγιστικό δαχτυλίδι μυκηναϊκής εποχής από το Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαίας Ολυμπίας. Υπάρχουν και οι παράπλευρες απώλειες. Μέσα και έξω από τις πέντε προθήκες που παραβιάστηκαν, πήλινα εκθέματα (ειδώλια και αγγεία) έχουν σπάσει.
Πόσο σημαντικές είναι οι ζημιές θα πουν σύντομα οι αρχαιολόγοι. Πάντως χθες, μέχρι αργά το βράδυ, κατέγραφαν τι λείπει και τι έχει σπάσει από τις βιτρίνες στις οποίες έγινε το πλιάτσικο.
Οι τρεις από αυτές βρίσκονται αριστερά της εισόδου στο Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων της Αρχαιότητας και οι άλλες πέντε δεξιά. Οι αίθουσες στις οποίες ανήκουν σχηματίζουν ένα Πι ως προς την κεντρική αίθουσα του συγκεκριμένου μουσείου.
Από αριστερά ξεκινά η παρουσίαση των εκθεμάτων. Γίνεται χρονολογικά και αφορά σε αγώνες που γίνονταν πριν αλλά και παράλληλα με τους Ολυμπιακούς. Κυρίαρχη είναι η παρουσία αντικειμένων από τους διασημότερους κατά την αρχαιότητα, αλλά και σήμερα αγώνες, τους Ολυμπιακούς.
Το χρυσό σφραγιστικό δακτυλίδι από τον τάφο της Άνθειας είναι του 16ου αιώνα. Ανήκει στη μυκηναϊκή εποχή και φέρει παράσταση ταυροκαθαψίων, κάτι που μαρτυρά σχέσεις και αλληλεπίδραση με τη μινωική τέχνη.
Αν βρεθεί σε δημοπρασία (πράγμα απίθανο, καθώς είναι πασίγνωστο, δημοσιευμένο και με πλήρεις αποτυπώσεις, άρα η πατρίδα μας θα το πάρει πίσω), είναι δυνατόν να πωληθεί έναντι δεκάδων ή και εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων. Το γεγονός πως είναι σπάνιο, το ότι το φορούσε τοπικός ηγεμόνας, αλλά και η ιδιαιτερότητα της παράστασης, καθορίζουν και την τιμή.
Το δεύτερο σφραγιστικό χρυσό δακτυλίδι, όμως, από τάφο στην Πάτρα, δεν εκλάπη. Ηταν ένα από τα πρώτα που εξακρίβωσαν οι αρχαιολόγοι όταν τους επιτράπηκε να ρίξουν μια βιαστική ματιά στο μουσείο πριν ξεκινήσει η Σήμανση και άλλες υπηρεσίες της αστυνομίας (ολοκλήρωσαν τη δουλειά τους χθες το μεσημέρι και ακολούθησε λεπτομερής καταγραφή από αρχαιολόγους).
Η παραμονή του δεύτερου δαχτυλιδιού γεννά ερωτήματα και δείχνει σε κάθε περίπτωση προχειροδουλειά.
Τα δύο εκθέματα προέρχονται αντίστοιχα από τις εφορείες αρχαιοτήτων Καλαμάτας και Πάτρας και με ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου παρέμειναν στη θέση τους, όπως και άλλα 111 δάνεια από μουσεία και εφορείες. Η έκθεση δεν ανανεώθηκε δεδομένου ότι κρίνεται επιτυχημένη, αλλά και δεν υπάρχουν χρήματα για κάτι τέτοιο.
Στην ίδια προθήκη με το χρυσό δαχτυλίδι, που ξεκινά από την προϊστορία των αγώνων και στις διπλανές της υπήρχαν πήλινα λυχνάρια, όπως και ειδώλια θεών, ανθρώπων (κυρίως αθλητών) και ζώων.
Ανάμεσα στα τελευταία, τα κυρίαρχα είναι τα άλογα, που έπαιρναν μέρος με τις αρματοδρομίες και στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Γι’ αυτό και στις ίδιες προθήκες υπήρχαν επίσης χάλκινα άλογα και χάλκινα αγαλματίδια με δρομείς, παλαιστές κ.ά. Επίσης, αντίγραφα τροχών και άλλα αντίγραφα, κεφαλή του Διός (αποτελούσαν αναθήματα στον ναό του) κ.λπ.
Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και ξεχωριστά είναι τα πήλινα συμπλέγματα, που αναπαριστούν αθλήματα και τελετουργίες. Από αυτές τις κατηγορίες είναι τα περισσότερα αντικείμενα που λείπουν. Χρονολογούνται κυρίως στη γεωμετρική, αρχαϊκή και κλασική εποχή.
Πολλά από τα πήλινα έχουν θραυστεί, όπως, άλλωστε και αγγεία, που και αυτά είναι πήλινα.
Οι αρχαιολόγοι είδαν με πόνο ψυχής μία κύλικα πεταμένη κάτω και σπασμένη, αλλά στη συνέχεια διαπίστωσαν ότι έχει σπάσει στις συγκολλήσεις και η καλή αποκατάστασή της είναι πιθανή. Είδαν και άλλους αμφορείς σπασμένους, και, μέσα στις βιτρίνες κυρίως, ειδώλια.
Τα χοντρά κρύσταλλα έσπασαν σε ένα σημείο, ανοίγοντας τρύπες από τις οποίες έβαζαν οι ληστές τα χέρια και άρπαζαν. Με το χτύπημα, τα κρύσταλλα ράγισαν και έτσι οι πρώτες στιγμές ήταν δύσκολες για τους ειδικούς, καθώς δεν είχαν επαφή.
Σύμφωνα με τα όσα πληροφορήθηκαν, άλλωστε, οι ληστές θα πρέπει να έχουν κι εκείνοι απώλειες, αφού πέταγαν εύθραυστα πήλινα αρχαία μέσα σε ένα σακ βουαγιάζ. Κρότοι που ακούγονταν δεν προμηνύουν τίποτα καλό.
Οι ληστές θα πρέπει να έχουν κι εκείνοι απώλειες, αφού πέταγαν εύθραυστα πήλινα αρχαία μέσα σε ένα σακ βουαγιάζ.
«Ξεκινά μια δύσκολη περίοδος, χρειάζονται μέτρα»
Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα για τη φύλαξη των μουσείων και των αρχαιολογικών μας χώρων; Στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έχουν ήδη ξεκινήσει τις ενέργειες, δεδομένου, όπως λέει στο « Έθνος» η γενική διευθύντρια αρχαιοτήτων, Μαρία Βλαζάκη, ότι πλέον περνάμε σε μια εντελώς διαφορετική εποχή.
Δηλώνοντας βαθιά θλίψη για όσα έγιναν στο Mουσείο Ολυμπιακών Αγώνων της Αρχαιότητας, η κ. Βλαζάκη, η οποία έσπευσε στην Αρχαία Ολυμπία με τη γενική γραμματέα Λίνα Μενδώνη, γνωρίζει πως ξεκινά μια δύσκολη περίοδος και ότι, για να μην καταλήξει σε εφιάλτη, πρέπει να παρθούν αμέσως αποτελεσματικά μέτρα.
Το πλέον αποτελεσματικό είναι, βεβαίως, η εγρήγορση και η επιφυλακή τού έτσι κι αλλιώς ευαισθητοποιημένου προσωπικού της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Αλλά, εδώ που βρισκόμαστε, τονίζει πως είναι απαραίτητη μια συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και με την Αστυνομία. Μια τέτοια συνεργασία δεν σημαίνει πως ένστολοι και ένοπλοι θα εισβάλλουν σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους.
Σημαίνει, όμως, πως ακόμα και η εκπαίδευση των αρχαιοφυλάκων θα είναι πιο αποτελεσματική, όπως λέει η κ. Βλαζάκη. Η οποία προσβλέπει και σε μια μαζική στήριξη των φίλων της Ελλάδας ανά την υφήλιο, τώρα που πλήττεται η πολιτιστική κληρονομιά μας.
«Είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας»
Η ένοπλη ληστεία στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας συνέχισε και μέσα στο Σαββατοκύριακο να απασχολεί τα διεθνή Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Το γεγονός παρέμεινε στα πρώτα θέματα των ηλεκτρονικών ΜΜΕ με εκτενείς αναφορές.
Σε δημοσίευμα του CNN σημειώνεται ότι «ένα ανθρωποκυνηγητό βρίσκεται σε εξέλιξη από το Σάββατο στην Ελλάδα για τους δύο υπόπτους που έδεσαν έναν φύλακα, εισέβαλαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας, έσπασαν περιβλήματα από γυαλί και έκλεψαν δεκάδες μικρά αγάλματα, όπως μετέδωσαν κρατικά ΜΜΕ».
Στο ίδιο δημοσίευμα φιλοξενούνται δηλώσεις της κ. Δέσποινας Κουτσούμπα, προέδρου του «Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων».
«Είναι η πρώτη φορά που έχουμε μια ένοπλη ληστεία σε ένα μουσείο κατά τις ώρες λειτουργίας», τόνισε και έκανε έκκληση για να δοθεί μεγαλύτερη σημασία σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά και τόνισε ότι πρέπει να ληφθούν περισσότερα μέτρα για την προστασία αναντικατάστατων στοιχείων που ανήκουν στο έθνος. «Τέτοια περιστατικά είναι ένα ζήτημα εθνικής ασφάλειας», κατέληξε.