Ποια είναι η προέλευση του ανθρώπου; Ποιοι ήταν οι πρόγονοί μας; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα ήταν μάλλον ελλιπείς. Μέχρι πρόσφατα, οπότε μία Ελληνίδα επιστήμων, η Κατερίνα Χαρβάτη, ανέτρεψε παγιωμένες αντιλήψεις.
«Οι Νεάντερταλ ήταν στενοί μας συγγενείς, παρόμοιοι με μας και στο παρουσιαστικό αλλά και στη συμπεριφορά, αλλά όχι πρόγονοί μας. Μπορούμε να τους αποκαλέσουμε το «αδελφό» μας είδος, που εξελίχτηκε παράλληλα με τον σύγχρονο άνθρωπο από έναν κοινό πρόγονο (Ηomo heidelbergensis) γύρω στα 500.000 χρόνια πριν», εξηγεί η Κατερίνα Χαρβάτη. Η καθηγήτρια στο γερμανικό Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μax Ρlanck και στο City University της Νέας Υόρκης, της οποίας η έρευνα για τους Νεάντερταλ επιλέχθηκε ως μία από τις μεγάλες ανακαλύψεις για τη χρονιά που πέρασε από το αμερικανικό περιοδικό «Τime».
Τη διαφοροποίηση μεταξύ Νεάντερταλ και Ηomo Sapiens καταδεικνύουν μεταξύ άλλων οι σημαντικές ανατομικές διαφορές τους, κατά την Ελληνίδα καθηγήτρια. Οι Νεάντερταλ είχαν κοντύτερα άκρα, φαρδύτερο σώμα, κρανίο που εξείχε και έντονα φρύδια, χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το ψυχρό κλίμα των παγετώνων.
Επίσης, οι σκελετοί τους παρουσιάζουν πολλά τραύματα στο κεφάλι και τα άκρα, που σχετίζονται με την έντονη κυνηγετική δραστηριότητά τους και άρα την άμεση επαφή με τα μεγάλα άγρια ζώα.
Αντίθετα, οι πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου δεν παρουσίαζαν τόσους τραυματισμούς, γεγονός που σχετίζεται με τις διατροφικές τους προτιμήσεις στα ψάρια και τα μικρά θηλαστικά. «Ίσως οι συνήθειες αυτές συνέβαλαν στη διατήρηση του είδους τους», διευκρινίζει.
Προερχόμενοι από την Ευρώπη, οι Νεάντερταλ φαίνεται ότι συνυπήρξαν για μόλις 10.000 χρόνια με τους Ηomo Sapiens, οι οποίοι πρωτοεμφανίστηκαν στην Αφρική και εποίκισαν από εκεί τον υπόλοιπο κόσμο. Η θεώρηση αυτή, μάλιστα, επισφραγίστηκε με τον καλύτερο τρόπο, μετά την ανακάλυψη του κρανίου του Ηofmeyr στη Νότια Αφρική, από την Κατερίνα Χαρβάτη και τους συνεργάτες της στο Ινστιτούτο Μax Ρlanck.

Πηγή: Τα Νέα, Μαρία Κουζινοπούλου (9/10/08)