Πέντε χνάρια, ένα εκ των οποίων είναι… εξαδάκτυλο: Ερευνητές στο Μεξικό ανακάλυψαν ίχνη ανθρώπινων πελμάτων που πιστεύουν πως χρονολογούνται 25.000 χρόνια πριν. Εάν η χρονολόγηση αυτή ισχύει, θα πρέπει να αναθεωρηθεί και να γραφτεί εκ νέου η ιστορία των πρώτων κατοίκων της Αμερικής.
Πότε ήρθαν οι πρώτοι άνθρωποι στην Αμερική; Σύμφωνα με την ισχύουσα θεωρία, ο Homo sapiens έφτασε περί τα τέλη της τελευταίας εποχής των παγετώνων μέσω της Ασίας στη σημερινή Αλάσκα. Το πότε ακριβώς συνέβη αυτό ωστόσο δεν είναι σαφές. Μια πρόσφατη ανακάλυψη στο Τέξας προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον: Τα λίθινα εργαλεία που βρέθηκαν τον Μάρτιο του 2011 έχουν ηλικία 15.500 ετών – που σημαίνει ότι ήταν 2.500 χρόνια αρχαιότερα από οποιοδήποτε μέχρι τότε γνωστό εύρημα. Άρα, είπαν οι επιστήμονες, θα πρέπει να χρονολογηθεί εκ νέου η “κατάκτηση” της Αμερικής.
Ωστόσο, αυτό που ανακάλυψαν τώρα οι επιστήμονες στο βορρά του Μεξικό μπορεί να ανατρέψει όλες τις μέχρι τώρα θεωρίες: ανθρώπινα χνάρια πιθανής ηλικίας 4.500-25.000 ετών.
Όπως ανακοίνωσε το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Μεξικό, τα πέντε ίχνη ανήκουν σε τέσσερις ενήλικες και ένα παιδί – οι οποίοι μπορεί να ήταν οι πρώτοι κάτοικοι της αμερικανικής ηπείρου. Βεβαίως, οι επιστήμονες πρέπει να περιμένουν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων για να προσδιορίσουν με ακρίβεια την ηλικία των αποτυπωμάτων. Σημειώνεται ότι στην ανακοίνωση του Ινστιτούτου δεν αναφέρεται πώς οι αρχαιολόγοι οδηγήθηκαν στη χρονολόγηση που αναφέρθηκε παραπάνω.
Οι επιστήμονες βρήκαν τα ίχνη πελμάτων κοντά στο Creel της Τσιουάουα – στην κοίτη ενός ποταμού στην κοιλάδα Ahuatos, ο οποίος έχει νερό μόνο την περίοδο των βροχών. Υποθέτουν ότι τα χνάρια ανήκουν στα μέλη μιας φυλής που ζούσε στις σπηλιές της οροσειράς Tarahumara. Ένα αποτύπωμα μήκους 26 εκ. προέρχεται από το δεξί πόδι ενός ενήλικου άνδρα. Το δεύτερο χνάρι είναι από αριστερό πόδι, αν και δεν είναι βέβαιο αν ανήκει σε άνδρα ή γυναίκα. Το τρίτο ανήκει σε παιδί ηλικίας 3-4 ετών.
Μπροστά σε ένα αίνιγμα βρέθηκαν οι επιστήμονες στο τέταρτο και το πέμπτο αποτύπωμα: Ανήκουν κατά την άποψή τους στον ίδιο ενήλικο – και έχουν έξι δάκτυλα. Μέχρι στιγμής, έχει δοθεί η εξήγηση ότι επρόκειτο για κάποια δυσπλασία.
Στην ίδια κοιλάδα, οι ερευνητές βρήκαν μέσα σε σπήλαια μια σειρά βραχογραφιών. Από αυτές, οι παλαιότερες εμφανίζουν κοινά χαρακτηριστικά με άλλα δείγματα ζωγραφικής σπηλαίων προϊστορικών ανθρώπων της περιοχής, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο του Ινστιτούτου José Concepción Jiménez. Οι βραχογραφίες προέρχονται από την πρώιμη προκεραμική εποχή, την προκολομβιανή περίοδο και την εποχή που ακολούθησε την έλευση των Ισπανών. Μαρτυρούν επομένως μια κατοίκηση χιλιάδων ετών.
Τέλος, οι αρχαιολόγοι βρήκαν ίχνη καύσης και οπές μέσα στους βράχους. Ορισμένες από αυτές τις οπές φαίνεται πως χρησίμευαν ως υποτυπώδη «εργαλεία» για τον τεμαχισμό της τροφής, ενώ άλλες για τη διατήρηση των τροφίμων. Η χρονολόγηση των οπών είναι δύσκολη, τονίζει ο Jiménez, καθώς οι ορεινοί πολιτισμοί επαναχρησιμοποιούσαν τα καταλύματά τους πολλές φορές και για μεγάλα διαστήματα. «Είναι ωστόσο πολύ πιθανό οι οπές αυτές να έγιναν από τους πρώτους κατοίκους της κοιλάδας».
Ο Jiménez θεωρεί πως τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά για την έρευνα της κατοίκησης της Αμερικής.