Σε εξέλιξη βρίσκονται εδώ και μία εβδομάδα οι εργασίες ανασκαφής και ανάδειξης της αρχαίας Στρύμης, που πραγματοποιούνται από την ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και τον διευθυντή της Δημήτριο Σκιλάρντι. Το κάλεσμα της ΙΘ΄ ΕΠΚΑ προς εθελοντές για να βοηθήσουν στις απαιτούμενες εργασίες βρήκε άμεση ανταπόκριση σε πολίτες, νέους ανθρώπους ως επί το πλείστον, που είτε κατοικούν στην Κομοτηνή είτε έχουν σπουδάσει σε αυτήν, διατηρώντας δεσμούς με την περιοχή της Θράκης. Εθελοντικά θα προσφέρουν τις εργασίες τους εξάλλου και οι στρατιώτες που υπηρετούν τη θητεία τους στη Ροδόπη συμμετέχοντας στις εργασίες ανάδειξης και αποκατάστασης στην αρχαιολογική περιοχή της Στρύμης. Στις εργασίες, εκτός από τους εθελοντές, συμμετέχουν και δύο μέλη από το προσωπικό της ΙΘ΄ ΕΠΚΑ, ενώ επικεφαλής της ομάδας είναι η αρχαιολόγος Αθανασία Τσόκα. Η φετινή ανασκαφική περίοδος προβλέπεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του Αυγούστου.
Στόχος των αρχαιολόγων είναι, μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφικών εργασιών, να δημιουργηθεί ένας χώρος διαμορφωμένος με τρόπο ώστε οι επισκέπτες του να μπορούν να αποκτήσουν μια εικόνα για τη ζωή της πόλης κατά την περίοδο της ακμής της στην αρχαιότητα. Στις άμεσες προτεραιότητες περιλαμβάνεται η δημιουργία ενός στεγάστρου, στο οποίο θα φυλάσσονται και θα εκτίθενται οι σαρκοφάγοι και ορισμένα εκμαγεία από το Μουσείο Κομοτηνής, όπως η επιτύμβια στήλη με την Κόρη που κρατάει το άνθος, που θεωρείται ως το αρχαιότερο εύρημα από τον συγκεκριμένο χώρο, χρονολογούμενο στα τέλη του 6ου αιώνα.
Η πρωτοβουλία της ΙΘ΄ ΕΠΚΑ εγκαινιάζει τον τρίτο κύκλο ανασκαφών. Οι πρώτες ανασκαφές ξεκίνησαν από τον Γεώργιο Μπακαλάκη στα τέλη της δεκαετίας του ’50, και διήρκεσαν το διάστημα 1957-1959, ενώ στη δεκαετία του 1990 οι αρχαιολόγοι Δόμνα Τερζοπούλου και Διαμαντής Τριαντάφυλλος ανέσκαψαν τους ταφικούς τύμβους.
Ο χώρος έχει έκταση περίπου 200 στρεμμάτων, εκ των 600 συνολικά στρεμμάτων που εκτιμάται ότι καταλάμβανε η πόλη της αρχαίας Στρύμης. Οι έρευνες εστιάζονται στην ανάδειξη του πολεοδομικού ιστού της πόλης, ώστε, σε συνάρτηση με τις προγενέστερες ανασκαφές, να διαπιστωθεί το πολεοδομικό αποτύπωμα της πόλης. Στις προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους είχαν έρθει στο φως τμήματα δρόμων, οικιών, οχυρώσεων και ενός αρχαίου υδραγωγείου, τα οποία επιχειρείται να ενοποιηθούν ώστε να αναδειχθεί και να καταστεί επισκέψιμη η αρχαία Στρύμη.
Τα πρώτα ευρήματα της παρούσας ανασκαφικής περιόδου περιλαμβάνουν νομίσματα, κεραμική και τμήμα αρχαίας οδού. Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών, τα νέα ευρήματα και δεδομένα θα εξεταστούν μαζί με τα παλαιότερα, ώστε οι ερευνητές να συνάγουν συμπεράσματα για τον πολεοδομικό ιστό της αρχαίας πόλης.
Σύμφωνα με τις γραπτές πηγές, η αρχαία Στρύμη ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ. αλλά τα αρχαιότερα ευρήματα που έχουν έρθει στο φως μέχρι σήμερα χρονολογούνται από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. και ύστερα. Πρόκειται για την ανατολικότερη αποικία των Θασίων στη Θράκη, οι οποίοι από τα τέλη του 7ου ως τις αρχές του 5ου αιώνα ιδρύουν , «αποικιακό κράτος», γνωστό ως «Θασιακή Περαία», με όρια τους ποταμούς Στρυμόνα και Νέστο. Στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. η Στρύμη καταστρέφεται από τον Φίλιππο Β΄, πιθανόν με τη βοήθεια των Μαρωνιτών. Μια μεταγενέστερη φάση κατοίκησής της μαρτυρείται στα τέλη του 4ου και τον 3ο αιώνα π.Χ., αν και η πόλη είχε απολέσει την αλλοτινή της αίγλη.