Νίκος Λιάρος, Κεραμικά της Χίου. 17ος-19ος αιώνας. Συλλογή Άγγελου Βλαστάρη, Εκδόσεις Καπόν / Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Φαφαλιού, Αθήνα 2021, 240 σελ. ISBN: 978-618-5209-83-4
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και αγγλικά).
Πυρήνας του βιβλίου είναι η συλλογή από χιώτικα πιθάρια και καπάκια πιθαριών του Άγγελου Βλαστάρη. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται ωστόσο και σημαντικά κεραμικά από άλλες συλλογές, καθώς και πλούσιο αρχειακό υλικό. Σκοπός του δεν είναι απλώς η μελέτη της κεραμικής. Φιλοδοξεί ταυτόχρονα να παρουσιάσει μια απτή όψη της μεγάλης πολιτιστικής και κοινωνικής ακμής της Χίου πριν από τη σφαγή του 1822.
Τα κεραμικά αυτά είναι νεότερα, αλλά ακροπατούν στο μεσαιωνικό παρελθόν. Η αδρή κατασκευή, τα σχήματα και η διακόσμησή τους απαντούν σε βυζαντινά πιθάρια και υποδεικνύουν αρραγή αγγειοπλαστική παράδοση. Τα τεχνολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά τους μαρτυρούν τυποποιημένη τεχνολογική αλυσίδα και συγκεκριμένο τρόπο εκμάθησης της τέχνης. Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση ωστόσο είναι η πληθώρα επιγραφών, ημερομηνιών, χριστιανικών συμβόλων και διακοσμητικών μοτίβων πάνω τους. Τα κεραμικά αυτά αποπνέουν τη γενικότερη εξωστρέφεια, την πολιτιστική και θρησκευτική ελευθερία εκείνης της περιόδου. Αποτυπώνουν με γλαφυρότητα την εποχή τους και, καθώς είναι άρρηκτα συνυφασμένα με αυτή, εκλείπουν με το τέλος της, το 1822.
Τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν σε κοινωφελές ίδρυμα για τη μελέτη και προβολή της νεότερης ελληνικής κεραμικής.
Νίκος Λιάρος
Ο Νίκος Λιάρος είναι αρχαιολόγος και κεραμίστας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Εργάζεται στην Αρχαιολογική Υπηρεσία από το 2004, πραγματοποιώντας ανασκαφές και εκθέσεις μουσείων. Διδάχθηκε κεραμική στο Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής και από τους παραδοσιακούς αγγειοπλάστες της Κορώνης και της Κρήτης. Από το 2008 είναι επιμελητής στο Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής – Ίδρυμα οικ. Γ. Ψαρόπουλου.