Την έκθεση «Το σπίτι του Ροδάκη. Προς μια συναισθηματική δόμηση. Διονύσης Σοτοβίκης» παρουσιάζει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) από τις 23 Σεπτεμβρίου έως τις 21 Νοεμβρίου 2021 στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» Δήμου Αθηναίων.

Ο Αλέξανδρος Ροδάκης γεννήθηκε το 1854 και ήταν κρητικής καταγωγής. Υπήρξε αυτοδίδακτος γλύπτης και ζωγράφος, καθώς και μουσικός. Έχτισε το σπίτι του στον Μεσαγρό της Αίγινας το 1884, όταν ήταν 30 ετών. Έζησε στο σπίτι αυτό με τη γυναίκα του και τα οκτώ παιδιά του. Πέθανε το 1926 ή λίγο νωρίτερα.

Η έκθεση του Διονύση Σοτοβίκη στο Μουσείο Χατζημιχάλη παρουσιάζει την εικαστική ματιά ενός εκπροσώπου της σύγχρονης αρχιτεκτονικής πάνω στο έργο ενός επώνυμου εκπροσώπου της λαϊκής αρχιτεκτονικής. Εδώ ο Σοτοβίκης λειτουργεί ως επιμελητής, ως κάποιος που έχει στόχο να φροντίσει και να αναδείξει το σπίτι του Ροδάκη. Από αυτή την άποψη, η συγκεκριμένη έκθεση αποτελεί την επιμέλεια μιας επιμέλειας.

Το σπίτι του Ροδάκη, όπως συνήθιζε να λέει ο δημιουργός του, είναι χτισμένο με ιδέες παρά με πέτρες. Τα τέσσερα γλυπτά στην κεντρική πρόσοψη, ο χοίρος, το ρολόι, το φίδι και ο αετός, συμβολίζουν αντίστοιχα την τύχη, τον χρόνο, τη γνώση και τη δύναμη. Αυτές οι τέσσερις έννοιες είναι τα θεμέλια του σπιτιού, αυτές που το κρατούν όρθιο. Ο Ροδάκης έχτισε το σπίτι του με ψυχή και συναίσθημα –αυτά ήταν τα βασικά οικοδομικά υλικά του– και εκεί ακριβώς έγκειται η μοναδικότητά του, που το καθιστά παράδειγμα για τη σύγχρονη αρχιτεκτονική. Αν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα το σπίτι του Ροδάκη ήταν απλά ένα «ντοκουμέντο της ζωντανής λαϊκής τέχνης», για μας σήμερα μπορεί να σημαίνει πολλά περισσότερα. Το σπίτι αυτό, ως αυθεντικό έργο τέχνης, υποδεικνύει αξίες που έχουν χαθεί και τις έχουμε ανάγκη, αποτελώντας ταυτόχρονα ένα ιδανικό μοντέλο συγχώνευσης τέχνης και ζωής.  

Η έκθεση στο Μουσείο Χατζημιχάλη μοιράζεται σε δύο χώρους. Στο ημιυπόγειο παρουσιάζονται δύο περίβλεπτα γλυπτά από το σπίτι του Ροδάκη. Μία προσωπογραφία της γυναίκας του και το κεφάλι ενός μυστακοφόρου άνδρα με περικεφαλαία, το οποίο βρέθηκε στην αυλή του σπιτιού και ενδέχεται να είναι το πορτρέτο του ίδιου του Ροδάκη (δυστυχώς δεν υπάρχει φωτογραφία του ώστε να το επιβεβαιώσουμε). Ο Σοτοβίκης φέρνει τα δύο γλυπτά σε αντιπαράθεση και αποκαλύπτεται έτσι μια συναισθηματική έλξη. Όπως τονίζει ο αρχιτέκτονας, το θέμα της έκθεσης είναι αυτή η  έλξη που γεννά τα συναισθήματα και δημιουργεί τις σχέσεις. Αυτή η ανταλλαγή ενέργειας είναι η πηγή της δημιουργίας. Τα δύο γλυπτά συνοδεύουν ένα βίντεο που δείχνει το αναμμένο τζάκι με τα σκαλισμένα χέρια του Ροδάκη –μια στιγμή αιώνιου αποχαιρετισμού– και μια ηχητική ανάγνωση της μαρτυρίας του Γεώργιου Κανδύλη για το σπίτι και τη (φανταστική;) συνάντησή του με τον Ροδάκη, που δημοσιεύεται στο βιβλίο του Ζωή και έργο (Ερμής, 1985). Στον πρώτο όροφο του μουσείου παρατίθεται μια σειρά ατμοσφαιρικών φωτογραφιών που δείχνουν τη σημερινή κατάσταση του σπιτιού και την ιδιαίτερη αύρα που αυτό αποπνέει.

Επιμέλεια έκθεσης: Χριστόφορος Μαρίνος, ιστορικός τέχνης, επιμελητής εκθέσεων και εικαστικών δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ.

Πληροφορίες

Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» Δήμου Αθηναίων: Αγγελική Χατζημιχάλη 6, Πλάκα. Πληροφορίες: 210 3243987, 210 3243972, www.opanda.gr

Διάρκεια έκθεσης: 23 Σεπτεμβρίου – 21 Νοεμβρίου 2021.

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή: 11:00-19:00, Σάββατο-Κυριακή 10:00-15:00, Δευτέρα κλειστά

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Στον εκθεσιακό χώρο τηρούνται όλα τα αναγκαία μέτρα για την τήρηση των υγειονομικών κανόνων, αλλά και των κανόνων λειτουργίας των χώρων, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ και της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας. H είσοδος, σύμφωνα με τα ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα, επιτρέπεται σε όσους έχουν: εμβολιαστεί, νοσήσει (έως 6 μήνες από τη διάγνωση) και έχουν πραγματοποιήσει αρνητικό PCR εντός 72 ωρών ή rapid test αντιγόνου εντός 48 ωρών, σε περίπτωση που δεν έχουν εμβολιαστεί.

Η χρήση ιατρικής μάσκας είναι υποχρεωτική κατά την παραμονή του κοινού στον εκθεσιακό χώρο.