Η ικανότητα του ανθρώπου να κατασκευάζει εργαλεία, να τα χρησιμοποιεί και να εξελίσσει τις τεχνικές χρήσης είναι τα τρία στοιχεία που διαχωρίζουν, σύμφωνα με την εξελικτική ανθρωπολογία τον άνθρωπο από τα ζώα. Αντίθετα, αινιγματική παραμένει ακόμα η διαδικασία σύμφωνα με την οποία το ανθρώπινο είδος ανέπτυξε τις δεξιότητες αυτές, οι παράγοντες που συντέλεσαν στην εξέλιξη, καθώς και ο βαθμός στον οποίο η ανάπτυξη κατασκευαστικών δεξιοτήτων υπήρξε αλληλένδετη με την ανάπτυξη της ανθρώπινης νόησης.
Σήμερα, μελέτες πάνω στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους έχουν αποκαλύψει ότι οι πρόγονοί μας χρησιμοποιούσαν εργαλεία πριν από εκατομμύρια χρόνια, αλλά ταυτόχρονα μόλις πρόσφατα καταφέρνουν να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο τα εργαλεία βοήθησαν στη φυσική μας εξέλιξη. Η ερευνητική αυτή διαδικασία δημοσιεύεται αυτές τις μέρες σε ειδικό αφιέρωμα του διαδικτυακού περιοδικού Live Science.
Στο πρόσφατο δημοσίευμα, τμήμα του αφιερώματος,αναφέρεται ότι μετά το διαχωρισμό του ανθρώπου από τα άλλα είδη της οικογένειας των ανθρωποειδών, οι πίθηκοι που παρέμειναν στα δέντρα συνέχισαν να χρησιμοποιούν απλά εργαλεία για τη συλλογή τροφής. Τα σύγχρονα πιθηκοειδή δεν έχουν ξεπεράσει το επίπεδο των προγόνων τους, καθώς η δεξιότητά τους στην κατασκευή εργαλείων δεν έχει υπερβεί τη χρήση κλαδιών κατά τη διαδικασία του κυνηγιού τερμιτών. Η σύγχρονη έρευνα έχει καταφέρει να δείξει ότι η έλλειψη εξέλιξης αυτή οφείλεται στην προτίμηση των πιθηκοειδών να αλληλοδιδάσκονται κυνηγετικές τεχνικές από το να προβαίνουν στην εύρεση νέων. Η έλλειψη αυτή στη φαντασία όμως, δεν συναντάται στους ανθρώπους, οι οποίοι στόχευαν πάντα να μειώσουν τον κόπο που απαιτείται κατά την εργασία, δημιουργώντας όλο και πιο ανώδυνους τρόπους δραστηριότητας. Καθώς η συλλογή και η επεξεργασία της τροφής γινόταν όλο και πιο ανώδυνη, τα φυσικά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου είδους άλλαξαν. Πριν από 2.6. εκατομμύρια χρόνια, οι ανθρωπίδες είχαν ήδη μικρότερη οδοντοστοιχία και πιο ατροφικό στομάχι. Το μυαλό όμως φαίνεται ότι ήταν μικρότερο στο μέγεθος, κάτι που μας επιτρέπει να εξηγήσουμε γιατί και τα εργαλεία της περιόδου ήταν πρακτικά αλλά απλά, και συνήθως κατασκευασμένα για μία μόνο χρήση. «Όταν χρειαζόταν ένα λίθινο εργαλείο και δεν το διέθετε κανείς, κατασκεύαζε ένα και μετά το πετούσε», αναφέρει χαρακτηριστικά ο παλαιοανθρωπολόγος Thomas Wynn του Πανεπιστημίου Colorado στο Colorado Springs.
Μια επιπλέον αλλαγή σημειώνεται πριν από 1.8 εκατομμύρια χρόνια, όταν κατά τον Wynn, «ο Homo erectus ξεκίνησε να μεταφέρει τα εργαλεία του, αντί να τα πετάει μετά τη χρήση τους. H τεχνολογία έγινε μέρος του πλαισίου προσαρμογής, ένα γενικά καθημερινό φαινόμενο, στο οποίο βασιζόταν τακτικά […]. Θα θεωρούσα αυτό το στάδιο πιο σημαντική μετάβαση από την ίδια την έναρξη της χρήσης εργαλείων».
Πηγή: LiveScience, 11/11/09
http://www.livescience.com/health/091111-origin-tool-use.html
Ζ.Ξ.