Χρήστος Ν. Χατζηλίας, Οι πετράδες της Λέσβου. Κοινωνικά δίκτυα, τεχνικές και τοπική ιστορία (1850-1950), Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2020, σ. 256. ISBN 978-960-244-212-8
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει τη νέα έκδοση με τίτλο Οι πετράδες της Λέσβου. Κοινωνικά δίκτυα, τεχνικές και τοπική ιστορία (1850-1950), του φιλόλογου, δρος Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Χρήστου Ν. Χατζηλία.
Η νέα έκδοση του ΠΙΟΠ εμπλουτίζει τις βιβλιογραφικές συμβολές του Ιδρύματος στο πεδίο των παραδοσιακών τεχνικών και του υλικού πολιτισμού. Το έργο επικεντρώνεται στα δίκτυα των μαστόρων-πετράδων της Λέσβου, στα οικοδομικά τους έργα (δημόσια κτήρια και ιδιωτικές οικίες), στην ανάδειξη της τοπικής μικροϊστορίας, καθώς και στα ευρύτερα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα του ανατολικού Αιγαίου.
Ο Χρήστος Ν. Χατζηλίας ολοκλήρωσε το έργο του έπειτα από πολυετή αρχειακή έρευνα και μελέτη βιβλιογραφικών πηγών, σε συνδυασμό με επιτόπια έρευνα σε λιθόχτιστες κατασκευές της Λέσβου. Επιπλέον, ο συγγραφέας βασίστηκε στις προφορικές μαρτυρίες των παλιών πετράδων και σε πληροφορίες από συνεντεύξεις τους, ώστε να αποτυπώσει με ενάργεια το ευρύ δίκτυο εργασιών και τη «διαδρομή» της πέτρας, τη διαμόρφωση των οικογενειακών εργαστηρίων, την κινητικότητα των πετράδων εντός και εκτός Λέσβου, τον κατάλογο των πιο αντιπροσωπευτικών έργων, τις κοινωνικές και οικονομικές παραμέτρους της λιθοξοϊκής εργασίας. Ως μελέτες περίπτωσης ερευνώνται και αναλύονται τα χωριά Σκαλοχώρι και Ανεμότια, στη βορειοδυτική Λέσβο, απ’ όπου κατάγονταν σημαντικές οικογένειες πετράδων. Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό της έκδοσης, που υποστηρίζει εικονογραφικά τη μελέτη, αποτυπώνει το δομημένο περιβάλλον και την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της Λέσβου, στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου και των κατοίκων της.