Λευτέρης Καντζίνος, Αθήνα 1204-1456: Τα άγνωστα χρόνια, Πρόλογος: Νίκος Βατόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2020, σ. 304. ISBN 978-618-03-2163-0

Μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου, που προέκυψε ύστερα από πολυετή έρευνα σε βιβλιοθήκες και αρχεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, ξεδιπλώνεται σταδιακά μια άγνωστη ιστορική περίοδος για την ελληνική πρωτεύουσα. Πρόκειται για τους σχεδόν τρεις αιώνες που μεσολάβησαν μεταξύ της βυζαντινής και της οθωμανικής κυριαρχίας στην Αθήνα, όπου ιππότες της Δύσης με τις χρυσοποίκιλτες πανοπλίες τους ηγεμόνευσαν επί του λίκνου της Δημοκρατίας. Δολοπλοκίες και ερωτικά πάθη, αθέτηση όρκων και παρασκηνιακές συνωμοσίες, καθώς και όνειρα που μετατράπηκαν σε εφιάλτες συνθέτουν μία ιστορία 300 ετών.

Πριγκίπισσες που φυλακίστηκαν, βασιλείς που επιδίωξαν να γίνουν αυτοκράτορες, τυχοδιώκτες που έκαναν το παν για την εξουσία και συγγενείς που αλληλοεξοντώθηκαν απαρτίζουν το σκηνικό μίας μεσαιωνικής Αθήνας, που εξακολουθούσε να γοητεύει τους κυρίαρχούς της. Τα περισσότερα μνημεία πάνω στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και γύρω από αυτόν έστεκαν για χίλια σχεδόν χρόνια ακέραια στη θέση τους. Αυτά σε συνδυασμό με το φυσικό κάλλος της αττικής γης μάγεψαν τους νεοφερμένους Βουργουνδούς, Καταλανούς, Ναβαρραίους, Αραγώνιους και Φλωρεντινούς, οι οποίοι με τις αφηγήσεις τους διέδωσαν τη φήμη της πόλης στα πέρατα του τότε γνωστού κόσμου. Έτσι, η Πόλη της Παλλάδος εξυμνήθηκε από Ισλανδούς λογοτέχνες και Άραβες επιστήμονες, καθώς και από Ίβηρες βασιλείς μέχρι και Καυκάσιους ηγεμόνες. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που έως σήμερα οι Ισπανοί μονάρχες φέρουν τιμητικά τον τίτλο του «Δούκα των Αθηνών».

Όλα τούτα δεν αποτελούν ένα λογοτεχνικό αποκύημα της φαντασίας αλλά πρόκειται για την Ιστορία των Αθηνών μεταξύ του 13ου και του 15ου αιώνα.