«Πετράς, Σητεία: Το ασύλητο ελίτ νεκροταφείο μιας ανακτορικής Μινωικής θέσης. Ένας διαχρονικός τόπος μνήμης (2900-1750) π.Χ.» είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει η δρ Μεταξία Τσιποπούλου (Επίτιμη Διευθύντρια του ΥΠΠΟΑ) τη Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2020, και ώρα 19:00, στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Ο Πετράς ερευνάται ανασκαφικά με επιφανειακές έρευνες υπό τη διεύθυνση της Μεταξίας Τσιποπούλου από το 1985.

Όπως μας πληροφορεί η δρ Τσιποπούλου: «Η κατοίκηση στην περιοχή διήρκησε από το 3400 π.Χ. αδιάκοπα μέχρι το 1200 π.Χ. Οι δύο χαμηλοί λόφοι του μνημειακού συνόλου ήταν χερσόνησοι στην αρχαιότητα, εκατέρωθεν στενού κόλπου. Στον δυτικό λόφο ανασκάφηκαν ένα μινωικό ανάκτορο και τμήμα εκτεταμένου αστικού οικισμού. Στον ανατολικό αποκαλύφθηκαν δύο οικισμοί που χρονολογούνται ο ένας το 3400–2900 π.Χ. και ο άλλος τον 14ο–12ο αι. π.Χ. Στον ίδιο λόφο από το 2004 ανασκάπτεται εκτεταμένο ασύλητο νεκροταφείο, από τα σημαντικότερα της Κρήτης, και πιθανότατα το μεγαλύτερο της Προανακτορικής και Παλαιοανακτορικής περιόδου. Ιδρύθηκε περίπου το 2800 και χρησιμοποιήθηκε έως το 1800 π.Χ., μόνο από εξέχουσες κοινωνικές ομάδες του ανακτορικού οικισμού.

»Ο Πετράς υπήρξε η πύλη εισόδου πρώτων υλών, αλλά και ιδεών από την Ανατολική Μεσόγειο και από το Αιγαίο για περισσότερες από δύο χιλιετίες, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των πολύτιμων κτερισμάτων, αλλά και τους εμφανείς στο νεκροταφείο κοινωνικούς ανταγωνισμούς» καταλήγει η Μεταξία Τσιποπούλου.

Η διάλεξη, που θα δοθεί στα ελληνικά, πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Κύκλου Αρχαιολογικών Διαλέξεων με θέμα την Κρήτη που διοργανώνει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από τον Δεκέμβριο του 2019 έως και τον Δεκέμβριο του 2020.

Είσοδος ελεύθερη.

Για την ομιλήτρια

Η δρ Μεταξία Τσιποπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Πήρε το πτυχίο της και το διδακτορικό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα διατριβής την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου στην Ανατολική Κρήτη. Συνέχισε μεταδιδακτορικές σπουδές και έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Bristol, στην Αγγλία, για δύο χρόνια, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Ιταλίας, ως υπότροφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στο Buffalo, ως υπότροφος του Ιδρύματος Fulbright. Πρόσφατα ήταν επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Bristol στην έδρα Peter Warren.

Εργάστηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού από το 1975 μέχρι το 2011, κυρίως στην Κρήτη – Δυτική και Ανατολική. Από το 2007 ως το τέλος του 2011 διηύθυνε τη Διεύθυνση Εθνικού Αρχείου Μνημείων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και ήταν υπεύθυνη για τη διαχείριση της ψηφιακής κληρονομιάς, καθώς και για το Ιστορικό Αρχείο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Στο πλαίσιο αυτό συντόνισε πολλά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στόχευαν στην προώθηση του ελληνικού πολιτισμού μέσω ηλεκτρονικών εφαρμογών, ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Europeana.

H δρ Τσιποπούλου είναι ειδική στην Εποχή του Χαλκού και την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου του Αιγαίου και ειδικότερα της Κρήτης και τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη μελέτη της κατανομής των οικισμών και την κεραμική. Διευθύνει σημαντικές συστηματικές ανασκαφές στην Κρήτη, περιλαμβανομένου του Μινωικού αστικού οικισμού, του ανακτόρου και του νεκροταφείου του Πετρά Σητείας και του οικισμού του τέλους της Εποχής του Χαλκού στο Χαλασμένο Ιεράπετρας. Έχει διευθύνει την ανασκαφή του Προανακτορικού τειχισμένου κτιρίου στην Αγία Φωτιά Σητείας, καθώς και τα Υστερομινωικά ΙΙΙ νεκροταφεία στην Κριτσά Μιραμπέλου και τα Αχλάδια Σητείας. Έχει επίσης πραγματοποιήσει επιφανειακές έρευνες, έχει οργανώσει μουσειακές εκθέσεις καθώς και διεθνή συνέδρια και έχει δώσει πολλές διαλέξεις και σεμινάρια στην Ελλάδα, την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Έχει επίσης επιμεληθεί ιστοτόπους για την Ελληνική και τη Μινωική Αρχαιολογία.

Οι έρευνές της αποτελούν συστηματικά προγράμματα του Υπουργείου Πολιτισμού με διεπιστημονικό και διεθνή χαρακτήρα και σε αυτά συμμετέχουν επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων από την Ελλάδα, την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Οι δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν περισσότερα από 110 άρθρα και αρκετές μονογραφίες  καθώς και επιμέλεια τόμων συνεδρίων. Οι έρευνες και οι δημοσιεύσεις της χρηματοδοτούνται σε ετήσια βάση, ήδη από το 1987, από το Ινστιτούτο Αιγαιακής Προϊστορίας των ΗΠΑ. Η Μεταξία Τσιποπούλου είναι επίσης εκλεγμένη Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του Ιστορικού Αρχείου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και Αντεπιστέλλον Μέλος του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αμερικής.