Μία σπάνια αυτοπροσωπογραφία του διάσημου ζωγράφου Βίνσεντ βαν Γκογκ, που οι κριτικοί έριζαν για την αυθεντικότητά της, αφού θεωρείτο έργο πλαστογράφου για πολλές δεκαετίες, είναι τελικά γνήσιος πίνακας του Ολλανδού δημιουργού, κατέληξαν οι ερευνητές έπειτα από έξι χρόνια επισταμένης εξέτασής της.
Πρόσφατα, το Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ ανακοίνωσε πως ο εν λόγω πίνακας είναι πιθανόν το μοναδικό έργο που ο Βαν Γκογκ φιλοτέχνησε κατά τη διάρκεια ενός ψυχωσικού επεισοδίου το καλοκαίρι του 1889, όταν είχε μεταφερθεί στο νοσοκομείο της γαλλικής πόλης Σεν Ρεμί. Ο Βαν Γκογκ στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του πάλεψε με τους δαίμονες της παράνοιας, έως το θάνατό του το 1890 σε ηλικία 37 ετών, ως αποτέλεσμα αυτοπυροβολισμού.
Ο πίνακας αποκτήθηκε από το Εθνικό Μουσείο της Νορβηγίας το 1910 έναντι 10.000 γαλλικών φράγκων, ποσό που ισοδυναμεί σε 100.000 σημερινά ευρώ.
Η αυθεντικότητα του πίνακα αποτέλεσε το μήλον της Έριδος για τους ειδικούς έπειτα από άρθρο που δημοσιεύτηκε σε διεθνές περιοδικό Τέχνης το 1970, στο οποίο υποστηριζόταν πως η χρωματική παλέτα και η χρήση σπάτουλας διέφεραν από τον τρόπο εκτέλεσης των άλλων αυτοπροσωπογραφιών του καλλιτέχνη.
«Η αβεβαιότητα αυτή απαιτούσε άμεση δράση» δήλωσε η Μάι Μπριτ Γκούλενγκ, επιμελήτρια του Εθνικού Μουσείου της Νορβηγίας, όπου εκτίθεται ο πίνακας. «Όταν το 2014 παραδώσαμε τον πίνακα στα χέρια των ειδικών του Μουσείου στο Άμστερνταμ, οι ελπίδες μας ήταν αμυδρές», πρόσθεσε.
Μολαταύτα, ο ειδικός του Μουσείου Βαν Γκογκ Λούις βαν Τίλμποργκ τόνισε πως η λεπτομερής ανάλυση του πίνακα απέδειξε πως οι αμφισβητίες της αυθεντικότητάς του είχαν άδικο. «Εάν εξετάσεις πλήρως τον πίνακα, θα δεις πως υπάρχουν πραγματικά ομοιότητες με τα άλλα έργα του Βαν Γκογκ», τόνισε σε συνέντευξη Τύπου.
Όπως αιτιολόγησε, οι αρχικές διαφωνίες προέκυψαν από το γεγονός ότι ο ίδιος ο Βαν Γκογκ επιχείρησε να αναπαραστήσει τη δική του νοητική παραζάλη, ενός «φοβισμένου ασθενούς», όπως τονίζει ο βαν Τίλμποργκ, χρησιμοποιώντας σκοτεινότερα και πιο μουντά χρώματα, και όχι τα συνήθη έντονα κίτρινα, μπλε και πράσινα.
Η ανάλυση απέδειξε πως η μπογιά που χρησιμοποιείται είναι ίδια με τους άλλους πίνακες του Ολλανδού «μαέστρου του χρωστήρα», ενώ κι ο ίδιος αναφέρει την ύπαρξή του στην αλληλογραφία του κατά τις έξι εβδομάδες που παρέμεινε στο γαλλικό νοσκομείο. Όπως πληροφορεί σε μία επιστολή του στον αδελφό του Τεό, ο πίνακας «είναι μία προσπάθεια μέσα στην αρρώστια μου».
Ο πίνακας θα επιστρέψει στο Όσλο, έπειτα από την επίδειξή του στη θεματική έκθεση «Μέσα στον πίνακα», που θα διοργανωθεί στο Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ στις 21 Φεβρουαρίου.