Εσωτερική άποψη του μπαρουτόμυλου.
Η ανακάλυψη της μπαρούτης (πυρίτιδας) είναι μια από τις τρεις σημαντικές τεχνικές επαναστάσεις που άλλαξαν σταδιακά τον κόσμο από τον 15ο εώς τον 17ο αιώνα. Οι άλλες δύο είναι η τυπογραφία και η ωκεανοπόρος ναυσιπλοία.
Μετά την ανακάλυψη της πυρίτιδας (11ος αι., Κίνα), η χρήση της επεκτάθηκε αργά στα πυροβόλα όπλα (14ος αι.), τα οποία θα κυριαρχήσουν στα πεδία των μαχών, σε συνάρτηση και με τη βελτίωση της ποιότητας της πυρίτιδας τον 15ο αιώνα. Οι συνέπειες από τη γενίκευση των πυροβόλων όπλων, φορητών και κανονιών, ήτνα καθοριστικής σημασίας σε πολλά πεδία: αλλαγή των οχυρώσεων (χαμηλά, πλέον, και παχιά τείχη), της τακτικής των πολιορκητών, του εξοπλισμού, και του εκτοπίσματος των πλοίων (επικρατούν τα μικρού και μεσαίου μεγέθους), αλλά και αχρήστευση του ιππικού των ευγενών από τα φορητά πυροβόλα όπλα (τα αρκεβούζια και τα μεταγενέστερα μουσκέτα θα αντικατασταθούν στα τέλη του 17ου αι. από τα τουφέκια με ξιφολόγχη).
Η σημαντικότερη, όμως, αλλαγή αφορούσε την κατασκευή, την αποθήκευση και τη διακίνηση της πυρίτιδας και των πυροβόλων όπλων. Η παραγωγή πυρίτιδας εξακολουθεί να γίνεται σε επίπεδο χειροτεχνικών εργαστηρίων που απαιτούν εξειδικευμένο προσωπικό (σε αδράνεια κατά τις περιόδους ειρήνης), αλλά και δαπανηρές για τα δεδομένα της εποχής εγκαταστάσεις , σε απομακρυσμένες συνήθως περιοχές που διαθέτουν υδροκίνηση για τους μύλους και ξυλεία για την παραγωγή κάρβουνου και ενέργειας (καύσιμη ύλη για τα καζάνια).
Πηγή : Οδηγός του Υπαίθριου Μουσείου Υδροκίνησης του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς.