Community
  Exclusive Member
«Σεληνιασμένοι» στην Ακρόπολη;
Πίσω από τα επεισόδια της μπλε πανσελήνου
Δευτέρα, 3 Σεπτεμβρίου, 2012

«Όταν τελείωσαν οι γύρω εκδηλώσεις, επισκέπτες σκαρφάλωσαν μέχρι την κλειστή Ακρόπολη και αφού διαπληκτίστηκαν με τους νυχτοφύλακες, έσπασαν το λουκέτο. Κλήθηκε εσπευσμένα ο αρχιφύλακας και μέλος του ΔΣ της ΠΕΥΦΑ Γιώργος Δημακάκος, που ενημέρωσε την πολιτική ηγεσία και την αστυνομία. Οι συντονισμένες προσπάθειες όλων δεν επέτρεψαν στον κόσμο να ανέβει στον Ιερό Βράχο, όπου κινδύνευε λόγω ελλειπούς φωτισμού και προβληματικής κίνησης στους διαδρόμους σε περίπτωση πολυκοσμίας.

Έμειναν περίπου μέχρι τις 2 στο ύψος του Ηρωδείου θαυμάζοντας το φεγγάρι (άκουσαν για λίγο και τη συναυλία του Μάριου Φραγκούλη).

Όπως είπε ο κ. Δημακάκος στο «Έθνος» η Ακρόπολη έχει αποκλειστεί γιατί λόγω της μορφολογίας των εισόδων της κινδυνεύουμε να θρηνήσουμε θύματα, όταν έχει χιλιάδες επισκέπτες ταυτοχρόνως.» (Έθνος, 03/09/2012)

Τα παραπάνω ευτράπελα συνέβησαν πριν από 2 ημέρες στην Ακρόπολη με αφορμή την πανσέληνο του Αυγούστου, αποδεικνύοντας ότι «ο κόσμος θέλει Ακρόπολη», όπως το θέτει η συντάκτρια Μαρία Θερμού σε άρθρο της με το ίδιο θέμα στο ‘Βήμα’. Την ίδια στιγμή στην Αθήνα πραγματοποιούνταν εκδηλώσεις για την πανσέληνο τόσο στο κοντινό Μουσείο Ακρόπολης όσο και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στη Ρωμαϊκή Αγορά και στο Νομισματικό Μουσείο –όπου το κοινό ήταν επίσης μεγάλο.

Το άνοιγμα χώρων και μουσείων προς τέρψιν όσων θέλουν να απολαύσουν κάθε χρόνο την αυγουστιάτικη πανσέληνο (και φέτος είχαμε δύο μέσα στο μήνα) έχει καθιερωθεί από τους πολιτιστικούς φορείς ως ένας casual τρόπος γνωριμίας με τα μνημεία. Σύμφωνα με τα δελτία τύπου των απανταχού Εφορειών Αρχαιοτήτων «στέφεται με απόλυτη επιτυχία» αναφορικά με το πλήθος κόσμου που συρρέει δωρεάν στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία. Κατά πόσο όμως η επιτυχία του θεσμού είναι πιο μακροπρόθεσμη και βαθιά;

Λίγο, θα έλεγε κανείς, αν αναλογιστεί ότι τα πλήθη της πανσελήνου είναι απόντα από χώρους και μνημεία τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου. Από την άλλη πλευρά, αν οι γενικά αδιάφοροι προς τα μνημεία πολίτες συρρέουν σε αυτά για την πανσέληνο –προβαίνοντας και σε επεισόδια αν ένας «εμβληματικός» χώρος δεν είναι ανοικτός- , φαίνεται ότι τελικά δεν είναι και τόσο αδιάφοροι. Τουλάχιστον ως προς μια κάποια λειτουργία των μνημείων «ολιστική», που δεν συνάδει με τη «μουσειακή».

Πώς θα περιγραφόταν όμως μια τέτοια «ολιστική» λειτουργία αντίθετα προς τη «μουσειακή»; Πολύ απλά ως εμπειρία του αρχαίου μνημείου και όχι ως σπουδή του. Λίγοι είναι εκείνοι που έλκονται από την προοπτική του να επισκεφτούν έναν οποιοδήποτε χώρο στον ελεύθερο χρόνο τους προκειμένου να μάθουν κάτι, ειδικά όταν η μαθησιακή λειτουργία δεν συνοδεύεται από δράσεις ξεκούρασης και χαλάρωσης αργότερα. Αντίθετα, καλώς ή κακώς, οι περισσότεροι από εμάς εκλαμβάνουμε τις αρχαιότητες ως φόντο μιας συνολικής εμπειρίας όπου η αρχαιολογική πληροφόρηση είναι τελικά το λιγότερο σημαντικό. Τη μερίδα του λέοντος στη συνολική εμπειρία αυτήν μπορεί να κατέχει η αισθητική απόλαυση του μνημείου συνδυασμένη πότε με μια ρομαντική ιδέα για τον εκάστοτε χώρο («εδώ περπάτησε ο Περικλής»), είτε με το φυσικό περιβάλλον («τι ωραία μέρη βρίσκανε οι αρχαίοι να χτίζουν τα μνημεία τους…») είτε με την απλή αναψυχή. Με άλλα λόγια, μια βόλτα είναι πιο ευχάριστη από μια περιήγηση που είναι με τη σειρά της πιο ευχάριστη από μια ξενάγηση…

Δεν είναι τυχαία η δημοτικότητα, έναντι των υπολοίπων, του Μουσείου της Ακρόπολης, το οποίο διαθέτει, εκτός από τα τοποθετημένα αριστοτεχνικά εκθέματα, ένα υπέροχο αίθριο, ένα ζηλευτό εστιατόριο και μια πρωτότυπη γωνιά ανάγνωσης. Με βάση τα παραπάνω, αντίθετα με ό,τι ήταν γνωστό στην Ελλάδα μέχρι τώρα, το εν λόγω μουσείο είναι ένας «κήπος με τ’ αγάλματα» για τον επισκέπτη που μπορεί να περιηγηθεί ανέμελα στον τεράστιο χώρο, να καθίσει, να διαβάσει, να ηρεμήσει και, αν θέλει, να προσέξει καλύτερα τις προθήκες.

Αν λοιπόν τα παραπάνω ισχύουν έστω και μέχρι έναν βαθμό, μήπως θα ήταν μια καλή ιδέα να προσανατολιστούν οι ιθύνοντες του Πολιτισμού προς ανάδειξη της λειτουργίας περισσότερων μουσείων και αρχαιολογικών χώρων ως χώρων, έστω και ελεγχόμενης, ψυχαγωγίας; Με αλλαγή των ωρών λειτουργίας -π.χ. 10.00 – 20.00- , επιμέλεια των αναψυκτηρίων και άνοιγμα των πωλητηρίων που παραμένουν κλειστά, δημιουργία χώρων ανάπαυλας και χώρων ειδικών για παιδιά όπου αυτό είναι δυνατόν κλπ. Τα παραπάνω δεν χρειάζονται επιπλέον χρήματα από το διαρκώς συρρικνούμενο ταμείο του Κράτους. Οργάνωση χρειάζονται και θέληση.

 

Σημειώσεις
  1. Θερμού, Μ. 2012. "Πανσέληνος στην Ακρόπολη με το «έτσι θέλω»", Το Βήμα της Κυριακής, http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=473054 (02/09/2012)
  2. Κώττη, Α. 2012. "Επεισοδιακή... πανσέληνος", Έθνος, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22784&subid=2&pubid=63706507 (03/09/2012)