Στην «Αρχαιολογία» της 20ης Δεκεμβρίου 2015 δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά άρθρο μου για την επιχείρηση «ανάπλασης» του ιστορικού κέντρου του Άργους. Δείξαμε στο άρθρο αυτό, υπό τον τίτλο «Ηρόστρατοι στο Άργος», πώς το κέντρο της ιστορικής πόλης, με 7,5 εκατομμύρια ευρώ τού, όπως φαίνεται, διαφεύγοντος παντός ελέγχου, ευρωπαϊκού ΕΣΠΑ, όδευε προς την πλήρη παραμόρφωσή του. Και ότι συνεργοί για τον σκοπό αυτό αναδείχθηκαν ο μελετητής του έργου, ο δήμαρχος Άργους, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, ο τότε υπουργός Πολιτισμού Πάνος Παναγιωτόπουλος και η τοπική Έφορος Αρχαιοτήτων Άλκ. Παπαδημητρίου.

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές (15 Μαρτίου 2016) το «έργο» της «ανάπλασης» έχει προχωρήσει στα βασικά σημεία του, ήτοι:

-Έχει «ξυριστεί» το κεντρικό άλσος της πόλης και στη θέση του έχουν δημιουργηθεί λίμνη και δύο ποταμάκια, με κατεύθυνση τον χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Άργους.

-Έχουν κοπεί οι δύο ιστορικοί φοίνικες προς νότο του ναού του Αγίου Πέτρου και έχουν αντικατασταθεί από δύο… κορμούς ελιάς.  

-Ελιές έχουν φυτευτεί εμπρός από το δημαρχείο, στην οδό Δαναού και σε άλλα σημεία του κέντρου, το οποίο μετατρέπεται σε ελαιώνα, αραιής βεβαίως φύτευσης, αφού «ξυρίστηκαν» και όσα δένδρα υπήρχαν στην ιστορική κεντρική πλατεία της πόλης και εμπρός από το Αρχαιολογικό μουσείο.

-Κόπηκαν και οι νεραντζιές που, από τον 19ο αιώνα, υπήρχαν περιφερειακά της κεντρικής πλατείας – αφέθηκαν μόνο επτά, αραιά και πού.

Οι βανδαλισμοί αυτοί κορυφώθηκαν όταν διαλύθηκαν και πετάχτηκαν στο έδαφος τέσσερις περίτεχνοι μεγάλοι φανοστάτες που, επίσης από το τέλος του 19ου αιώνα, διακοσμούσαν ανά δύο την κεντρική πλατεία, βόρεια και νότια του ναού του Αγ. Πέτρου. Στη φωτογραφία που δημοσιεύουμε φαίνονται καταγής μετά τη διάλυσή τους. Λίγο μετά διακομίσθηκαν σε άγνωστη διεύθυνση, αφού παρά τις διαμαρτυρίες πολιτών και εφημερίδων καμία ανακοίνωση από τον δήμαρχο ή τον Δήμο δεν ενημερώνει ποια θα είναι η τύχη τους. Οι φανοστάτες είναι επεξεργασμένοι στο χέρι από μαντέμι και αποτελούσαν τοπόσημα της πλατείας. Φανοστάτες και φοίνικες εικονίζονται στις φωτογραφίες που δημοσιεύσαμε με το άρθρο της 20ης Δεκεμβρίου.

Κατά τις εκσκαφές στην κεντρική πλατεία βρέθηκε το δάπεδο του ναού του Αγ. Νικολάου που, άγνωστο από πότε (και πάντως πριν από τον 19ο  αιώνα) βρισκόταν βορειότερα από τον ναό του Αγ. Πέτρου, ο οποίος οικοδομήθηκε μετά το 1865. Σύμφωνα με την απόφαση του ΚΑΣ, το δάπεδο και τμήματα των πλευρικών τοίχων του Αγ. Νικολάου καταχώθηκαν στις αρχές Μαρτίου.

Από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού δεν υπήρξε καμία αντίδραση σε όσα αναφέραμε. Αλλά φαίνεται ότι έπεται και συνέχεια, αφού από τη δημοτική πλειοψηφία ψηφίστηκε και… «Σχέδιο Στρατηγικού Σχεδιασμού» (βρίσκεται στον ιστότοπο του Δήμου Άργους και της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας). Προβλέπεται χρηματοδότηση πάλι  από το ΕΣΠΑ, προφανώς με την ίδια «μέθοδο», και στις 318 σελίδες του μπορείτε να ιχνηλατήσετε την αφετηρία των μελλοντικών βανδαλισμών στην πόλη.

Θέλω να τονίσω ότι με την κατ’ ουσία ανεξέλεγκτη διάθεση ευρωπαϊκών πόρων από το ΕΣΠΑ δεν είναι μόνο στο Άργος όπου εκτελούνται βανδαλικά «έργα». Μόνον ο γράφων έχει υπόψη του ανάλογο «έργο» στο Αγρίνιο «ξυρίσματος» 90 αιωνόβιων δένδρων στο πάρκο Παπαστράτου (όπου όμως αντέδρασαν οργανωμένα κάτοικοι και το σταμάτησαν) και στον Μόλυβο της Μυτιλήνης, όπου «θα ξυριζόταν» ο κεντρικός λόφος, θα τσιμεντωνόταν και θα δεχόταν 300 φωτιστικά. Προσφυγή που συνέταξα και χειρίστηκα στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κατ’ εντολή ευαισθητοποιημένων και συνειδητών κατοίκων, κατέληξε στην «απένταξη» και διαγραφή του έργου από το ΕΣΠΑ.

Στο Άργος δεν υπήρξε καμία οργανωμένη αντίδραση από την πλευρά της δημοτικής αντιπολίτευσης, ούτε και από την πλευρά της κοινωνίας των πολιτών. Ιδιαίτερα οι επιστημονικοί και εμπορικοί-παραγωγικοί φορείς κατά βάση υπήρξαν μοιρολατρικά αφασικοί. 

Βασίλης Κ. Δωροβίνης

Εικ. 1. Οι φανοστάτες πεσμένοι στο έδαφος.

Εικ. 2. Δημοσίευμα στην εφημερίδα «Αργολίδα» (11-3-2016) με τίτλο «Ο αντιπεριφερειάρχης και οι δήμαρχοι διαβάζουν ποίηση».