Ο αρχαίος πολιτισμός είναι μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς και, στην πρόσφατη ιστορία, φαινόταν πως τίποτε δεν μπορούσε να απειλήσει πραγματικά αυτή την κληρονομιά. Οι τουρίστες επισκέπτονταν αρχαιολογικούς χώρους, όπως την Γκίζα της Αιγύπτου και την Ολυμπία της Ελλάδας, θεωρώντας ως δεδομένο ότι έβλεπαν θαύματα του αρχαίου κόσμου που πάντα θα ήταν διαθέσιμα και προσβάσιμα προς το κοινό.
Ωστόσο, η αστάθεια που κυριαρχεί στον κόσμο το 2012 απειλεί τα κατά τα φαινόμενα και τα μνημεία της αρχαιότητας. Στην Ελλάδα, η αγωνία και η απόγνωση, καθώς η πιο αδύναμη οικονομία στην ευρωζώνη δέχεται ασφυκτικές πιέσεις για να αλλάξει ριζικά έναν ολόκληρο τρόπο ζωής, είχαν μια ανησυχητική επίπτωση στην Ολυμπία την προηγούμενη εβδομάδα, όπου ένα μουσείο των αρχαίων ελληνικών Ολυμπιακών Αγώνων λεηλατήθηκε από κλέφτες. Ίσως και να είναι σύμπτωση, αλλά πρόκειται για τη δεύτερη κλοπή σε μουσείο της Ελλάδας σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Στο μεταξύ, στην Αίγυπτο, μειώθηκε δραματικά ο αριθμός των επισκεπτών μετά την επανάσταση και τα ξενοδοχεία είναι σχεδόν άδεια.
Στο σημείο αυτό είναι που η λέξη «τουρισμός» γίνεται επικίνδυνη. Οι άνθρωποι που επισκέπτονται την Αίγυπτο για να θαυμάσουν την αρχαία τέχνη της είναι σαφώς τουρίστες, σε μια χώρα που ήταν το λίκνο της ίδιας της ιδέας του σύγχρονου τουρισμού. Η λέξη αυτή όμως, αδίκως ίσως, κατέληξε να υποδηλώνει μια εγωιστική, ρηχή μορφή καταναλωτισμού, μιας τάσης πολύτιμης, ως προς τα οικονομικά της οφέλη, για φτωχές χώρες, αλλά εντελώς άσχετης με τις πολύ σοβαρότερες αγωνίες που έχουν σχέση με την εθνική αυτοδιάθεση και τις δημοκρατικές αλλαγές.
Το να υποβιβάσουμε τα προβλήματα του αιγυπτιακού τουρισμού με τους όρους που περιγράψαμε θα ήταν λάθος. Πολλοί άνθρωποι επισκέπτονται την Αίγυπτο λαχταρώντας να δουν από κοντά τα μάτια του Τουταγχαμών και να σταθούν στη βάση της Μεγάλης Πυραμίδας. Σε πιο πρακτικό επίπεδο, τα έσοδα από τον τουρισμό συμβάλλουν στη διατήρηση και τη λειτουργία των αιγυπτιακών αρχαιολογικών χώρων και μνημείων. Το να ισχυριστεί κανείς ότι οι χώροι αυτοί έχουν ενδιαφέρον μόνο για τους «τουρίστες» θα ήταν τραγικό.
Τόσο η Ελλάδα όσο και η Αίγυπτος είναι «φύλακες» χώρων και αντικειμένων μεγάλης αξίας και σημασίας για όλο τον κόσμο. Εάν η UNESCOέχει κάποιο ρόλο, σίγουρα αυτός είναι να εξετάσει τη μοίρα των αρχαιοτήτων στους καιρούς που ζούμε. Και αν συρρικνώσουμε και ξεγράψουμε την αρχαιότητα σαν κάτι που αφορά τον τουρισμό και την επιστημονική κοινότητα, ως κάτι που δεν έχει σχέση με την ταραγμένη περίοδο που διανύουμε, τότε βρισκόμαστε ήδη καθ’ οδόν για τη βαρβαρότητα.
Το άρθρο υπογράφει ο κριτικός τέχνης JonathanJones και δημοσιεύθηκε στον βρετανικό Guardian.