Το ενδιαφέρον για μια σημαντική αρχαία πόλη, που αποκαλύπτεται σταδιακά κοντά στο Κιλκίς, γίνεται ολοένα και πιο έντονο. Η Μόρρυλος της αρχαίας Κρηστωνίας βρέθηκε στο επίκεντρο ημερίδας με τίτλο «Μορρυλίων Κόσμος», που πραγματοποιήθηκε στη γεμάτη από κόσμο αίθουσα «Μανόλης Ανδρόνικος» του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (ΑΜΘ), σε συνδιοργάνωση του ίδιου με την Εφορεία Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Κιλκίς.
Καταξιωμένοι ερευνητές, καθηγητές ιστορίας και αρχαιολογίας του ΑΠΘ, η προϊσταμένη της ΕΦΑ Κιλκίς και αρχαιολόγοι της ίδιας υπηρεσίας παρουσίασαν οκτώ ανακοινώσεις για την ιστορία της έρευνας στην περιοχή, την πολιτειακή οργάνωση και τους θεσμούς της αρχαίας πόλης, τη λατρεία και τα ταφικά έθιμά της.
«Με τη συνδιοργάνωση της συγκεκριμένη ημερίδας, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης δηλώνει έμπρακτα τη σημασία και τη δυναμική των συνεργιών για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη διάχυση των αποτελεσμάτων της αρχαιολογικής έρευνας στην επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία», ανέφερε στον χαιρετισμό της η οικοδέσποινα της εκδήλωσης Αναστασία Γκαδόλου, Γενική Διευθύντρια του ΑΜΘ, η οποία για έκτακτους λόγους απουσίαζε και παρακολούθησε την ημερίδα διαδικτυακά.
Μάλιστα, στο ίδιο μουσείο φιλοξενείται από τον περασμένο Φεβρουάριο, και για λίγες μέρες ακόμα, η έκθεση με τίτλο «Μητρόπολις Μορρυλίων», στην οποία προβάλλονται 135 αντικείμενα, που αποδεικνύουν την ύπαρξη της πόλης αυτής τουλάχιστον από τον 4ο αι. π.Χ. Ωστόσο, η Μόρυλλος άρχισε να έρχεται στο φως μόλις στις αρχές του 20ού αιώνα (περί το 1930 με 1940) και στόχος της ΕΦΑ Κιλκίς είναι να συνεχίσει.
Όπως επισημάνθηκε και στις ομιλίες των εισηγητών, πρόκειται για ένα σημαντικό αστικό κέντρο των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, που κατείχε στρατηγική θέση στην Κρηστωνία, ελέγχοντας οδικές αρτηρίες, δρόμους διακίνησης αγαθών και ειδών, καθώς και διελεύσεις στρατιωτικών μονάδων, ενώ είχε επίσης σπουδαία αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή. Επιπλέον, εκεί υπήρξε Ασκληπιείο, ένα μεγάλο θεραπευτήριο της εποχής, κάτι που μαρτυρούν επιγραφές, τιμητικά ψηφίσματα και γλυπτά του Ασκληπιού και της οικογένειάς του.
«Το 2018-2019 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς αντιλαμβανόμενη τη σπουδαιότητα της Μορρύλου για την ευρύτερη περιοχή της Κ. Μακεδονίας και με στόχο να αποτρέψει τις συνέχεις λαθρανασκαφικές δραστηριότητες, ανέθεσε την πραγματοποίηση γεωφυσικής έρευνας στο λόφο της αρχαίας πόλης, η οποία πραγματοποιήθηκε από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό τον καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα», είπε στην ομιλία της η προϊσταμένη της ΕΦΑ Κιλκίς Γεωργία Στρατούλη, η οποία έκανε μία αναδρομή στις ενέργειες που έχουν γίνει από τότε έως σήμερα. «Η γεωφυσική έρευνα υπέδειξε την ύπαρξη πόλης με σύνθετο πολεοδομικό σύστημα και αποτέλεσε τον οδηγό για μικρής διάρκειας ανασκαφική έρευνα περίπου τεσσάρων μηνών κατά τα έτη 2020 και 2022 σε επιλεγμένες θέσεις, αποκαλύπτοντας τμήμα του πολεοδομικού ιστού της πόλης», πρόσθεσε.
Η ΕΦΑ Κιλκίς πρότεινε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας την υπογραφή νέας προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης προκειμένου να συνεχιστούν οι ανασκαφικές έρευνες στην περιοχή. «Η σύμβαση που υπογράφηκε πρόσφατα από την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τον Αντιπεριφερειάρχη Κιλκίς Ανδρέα Βεργίδη, θα υλοποιηθεί μέσα στο 2025», τόνισε η κα Στρατούλη, λέγοντας ότι με τη σύμβαση αυτή εξασφαλίζεται μία νέα χρηματοδότηση ύψους 50.000.
Παράλληλα με τις ανασκαφές συνεχίζονται και οι λοιπές δράσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς, με στόχο την ανάδειξη τόσο της Μορρύλου, όσο και των άλλων πόλεων της αρχαίας Κρηστωνίας. «Αυτήν τη στιγμή έχουμε ένα δίκτυο πόλεων από τον νότο προς το βορρά που αρχίσαμε να ερευνούμε, όπως στην τράπεζα Καμπάνη–Πεδινού, που από τις γεωφυσικές έρευνες ξέρουμε ότι πρόκειται για μια οχυρωμένη πόλη. Εδώ και τρία χρόνια σκάψαμε και φέτος σχεδόν ολοκληρώσαμε το νότιο τείχος, το οποίο είναι αληθέστατο», επισήμανε η Γεωργία Στρατούλη.
Μάλιστα, το επόμενο διάστημα, θα στηθεί μία μικρή έκθεση σε αίθουσα 35 τ.μ. στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, όπου θα παρουσιάζεται η «Ευρωπαίων πόλις», η αρχαία Ευρωπός.