Μνημεία από 6 χώρες ψηφιοποιούνται προκειμένου να αναδειχθεί η πίεση που υφίσταται από την κλιματική κρίση αλλά και να προταθούν μέτρα μετριασμού κινδύνου και αποκατάστασης. Πρόκειται για μνημεία από την Ελλάδα, τη Γερμανία, τη Ελβετία, την Ιταλία, την Πολωνία και την Κύπρο, στα οποία μελετώνται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο πλαίσιο του έργου TRIQUETRA που ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2023 με προϋπολογισμό 4 εκατομμυρίων ευρώ από το Horizon Europe.
«Θέλουμε να ψηφιοποιήσουμε και να αναδείξουμε τις ρίζες της Ευρώπης για να διατηρήσουμε μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που επηρεάζονται πολύ από την πίεση της κλιματικής αλλαγής» εξήγησε η πρόεδρος της Geosystem Hellas Μπέττυ Χαραλαμποπούλου σε εκδήλωση με θέμα «Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική κληρονομιά» που έγινε στο πλαίσιο της 88ης ΔΕΘ.
«Στην Ελλάδα, εντάσσονται πιλοτικά ένας ναός του 5ου αιώνα στην Αίγινα (Κολώνα), η υποθαλάσσια ρωμαϊκή βίλα στην Επίδαυρο και το Καλαπόδι με στόχο την ψηφιοποίησή τους και τη δημιουργία μοντέλων τα οποία θα βοηθήσουν στη μέτρηση του ρίσκου λόγω της κλιματικής αλλαγής και ανθρωπογενών παραγόντων. Είναι, δε, το μοναδικό έργο στο οποίο συμμετέχουν 5 Υπουργεία Πολιτισμού και άλλοι επιστημονικοί συνεργάτες».
Σύμφωνα με την κα Χαραλαμποπούλου, είναι μνημεία που έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως στην Αίγινα που είναι δίπλα στην ακτή και υπάρχουν κατολισθήσεις λόγω του μεγάλου κυματισμού που γίνεται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και ανθρωπογενών παραγόντων (συχνά ακτοπλοϊκά δρομολόγια).
Γενικότερα, η συνολική προσέγγιση του Triquetra βασίζεται σε τρία διακριτά βήματα που έχουν να κάνουν με προσδιορισμό, ποσοτικοποίηση και μετριασμό κινδύνου. Μιλώντας στην εκδήλωση ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ Χαράλαμπος Γεωργιάδης διευκρίνισε ότι μέσω του έργου θα διαπιστωθεί ποιες περιοχές θα επηρεαστούν από την άνοδο της στάθμης του νερού τα επόμενα 50 χρόνια.
«Στόχος μας είναι να ψηφιοποιήσουμε αυτά τα μνημεία για να μπορούμε να έχουμε μετρητική πληροφορία για να αξιολογήσουμε θέματα αποκατάστασης, μελετώντας το ρίσκο και την πίεση από την κλιματική αλλαγή που επηρεάζει την πολιτιστική κληρονομιά», είπε σχετικά.
Για τον δρα Θεμιστοκλή Μπιλή, αρχιτέκτονα-μηχανικό από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, στο Καλαπόδι που θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, υπάρχουν διάφορα προβλήματα, κυρίως λόγω του παγετού. Μέσω του έργου θα μελετηθεί πώς επιδρά στα υλικά του αρχαιολογικού χώρου, ενώ τα συμπεράσματα θα αποτελέσουν τον οδηγό για άλλα μνημεία που υποφέρουν επίσης από παγετό.
«Οι μετεωρολογικές συνθήκες μπορούν να οδηγήσουν σε υποβάθμιση και είναι πολυπαραμετρικό το θέμα της επίδρασης της κλιματικής αλλαγής στα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Η έννοια του ρίσκου αναφέρεται στο μέλλον, άρα θέλουμε την κλιματική πληροφορία για το μέλλον. Χρησιμοποιούνται λοιπόν ως εργαλεία περιοδικά μοντέλα, αναλύονται τα τοπικά χαρακτηριστικά και κάνουμε προσομοιώσεις για να έχουμε υπολογισμό ρίσκου για το μέλλον» τόνισε από την πλευρά του ο καθηγητής Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας στο Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ Πρόδρομος Ζάνης.
Στην υποθαλάσσια ρωμαϊκή βίλα στην Επίδαυρο, στο πλαίσιο του έργου, γίνεται αποτύπωση με σκοπό τη δημιουργία λεπτομερούς μοντέλου εδάφους και επιφανειακά αλλά και στον πυθμένα, εξήγησε ο καθηγητής του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών ΑΠΘ Κωνσταντίνος Τοκμακίδης. «Σαρώσαμε όλο τον αρχαιολογικό χώρο, το επεξεργαστήκαμε και βγάλαμε τρισδιάστατο μοντέλο» διευκρίνισε ο καθηγητής μιλώντας στην εκδήλωση.