To Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου ανακοίνωσε την ολοκλήρωση των ανασκαφών στην προϊστορική θέση Μακούντα-Βούλες-Μερσινούδκια, στα βορειοανατολικά της Πόλης Χρυσοχούς στην Επαρχία Πάφου.
Η ανασκαφή διεξήχθη μεταξύ 3 Ιουνίου και 10 Ιουλίου 2023, υπό τη διεύθυνση της δρος Kathlyn Grossman (North Carolina State University) με χρηματοδότηση από το National Science Foundation των Ηνωμένων Πολιτειών και σε συνεργασία με τους δρες Tate Paulette (North Carolina State University), Lisa Graham (College of Southern Nevada) και Andrew MacCarthy (College of Southern Nevada). Στην ανασκαφή συμμετείχαν φοιτητές από το North Carolina State University και από άλλα πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η αρχαιολογική επισκόπηση του χώρου που είχε διεξαχθεί το 2017 εντόπισε στοιχεία ανθρώπινης εγκατάστασης στο χώρο που ανάγονται στην Ύστερη Χαλκολιθική περίοδο και στην Εποχή του Χαλκού. Κατά τη διάρκεια τριών συνεχόμενων ανασκαφικών περιόδων (2018, 2019 και 2022), αποκαλύφθηκαν στοιχεία για την ύπαρξη μιας σειράς κυκλικών κατοικιών που χρονολογούνται κατά τη Χαλκολιθική περίοδο, καθώς επίσης εστίες φωτιάς αβέβαιης χρονολόγησης και μεταλλευτική δραστηριότητα. Κατά το έτος 2023, η ανασκαφή επικεντρώθηκε στην αύξηση των γνώσεων για καλύτερη κατανόηση των ευρημάτων των προηγούμενων ετών.
Κατά την ανασκαφική περίοδο αποκαλύφθηκε η λίθινη βάση μιας κυκλικής κατοικίας της Χαλκολιθικής περιόδου, από την οποία διασώζεται το ήμισυ περίπου της περιφέρειάς της. Η κατοικία αυτή φαίνεται να ήταν σε χρήση ταυτόχρονα με μια δεύτερη κυκλική κατοικία που αποκαλύφθηκε πολύ κοντά κατά τις προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους. Συνολικά, τρεις κυκλικές κατοικίες της Χαλκολιθικής περιόδου έχουν αποκαλυφθεί στο χώρο καθώς και ένα μικρό τμήμα τοίχου, το οποίο ανακαλύφθηκε το 2023 και ενδέχεται να ανήκει σε μια τέταρτη κατοικία. Στο εσωτερικό όλων αυτών των κατοικιών εντοπίστηκαν πάνω στα δάπεδα θραύσματα κεραμικών αγγείων, λίθινα εργαλεία, οστά ζώων, υλικά από κατάρρευση τοίχων και άλλα ευρήματα.
Η ανασκαφική περίοδος του 2023 έφερε ακόμα στο φως δύο επάλληλες εστίες φωτιάς, η μια πάνω από την άλλη. Ενώ η χρήση της ανώτερης εστίας δεν μπορεί να διακριβωθεί με σαφήνεια, η κατώτερη εστία φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε για την όπτηση κεραμικών αγγείων αλλά θα είχε και άλλες χρήσεις. Οι εστίες φωτιάς που αποκαλύφθηκαν χρονολογούνται από κεραμικά συνευρήματα στη Μέση Εποχή του Χαλκού.
Η ανασκαφή στη θέση Μακούντα-Βούλες-Μερσινούδκια δίνει νέες σημαντικές πληροφορίες για τη Χαλκολιθική περίοδο και την Εποχή του Χαλκού στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού. Η ανασκαφική περίοδος του 2023 συνεχίζει πάνω στα ευρήματα των προηγούμενων ανασκαφικών περιόδων και ταυτόχρονα θέτει νέα ερωτήματα σχετικά με την κοινωνική ζωή στην προϊστορική Κύπρο.