Η ιστορία ενός αιώνα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, που παράλληλα είναι μέρος της ιστορίας της Θεσσαλονίκης, ζωντανεύει και παραδίδεται στο κοινό. Περισσότερα από 100.000 στοιχεία, όπως έγγραφα, φωτογραφίες, βίντεο, αφίσες και αντικείμενα –κυρίως μετάλλια– έχουν μέχρι στιγμής τεκμηριωθεί και 10.000 εξ αυτών ψηφιοποιούνται.

Σε πρόσφατη εκδήλωση της ΔΕΘ, παρουσιάστηκε το έργο με τίτλο «Μία διαδρομή στη σύγχρονη ελληνική ιστορία μέσα από το ιστορικό – πολιτισμικό αρχείο της ΔΕΘ-HELEXPO», το οποίο είναι χωρισμένο σε τρεις περιόδους. Η πρώτη ξεκινά από το 1928 που έγινε η πρώτη Έκθεση στο Πεδίον του Άρεως, η δεύτερη από το 1951 που λειτούργησε η πρώτη μεταπολεμική Έκθεση στους υπάρχοντες χώρους και η τρίτη αφορά στη σημερινή εποχή.

«Ουσιαστικά διασώζουμε και την ιστορία της έκθεσης και την ιστορία της πόλης και διατηρούμε το DNA τους, το οποίο έχουμε προσβάσιμο σε όλο τον κόσμο» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ-HELEXPO Κυριάκος Ποζρικίδης και ανέφερε ενδεικτικά περιστατικά που προκύπτουν μέσα από το πολύτιμο αρχείο.

«Η πρώτη έκθεση πραγματοποιήθηκε στις 3 Οκτωβρίου του 1926. Το 1928 ήταν η πρώτη χρόνια που ήρθε Έλληνας πρωθυπουργός στην Έκθεση και μάλιστα αλλάζοντας τη διαδρομή του. Ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος που ταξίδευε με τρένο από το Βελιγράδι στην Αθήνα για να έρθει να δει τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και εκεί τον περίμενε ο στρατηγός Δεσπεραί» είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στον άνθρωπο από τον οποίο πήρε το όνομά της η γειτονική στη ΔΕΘ οδός.

Στόχος του συγκεκριμένου έργου είναι να διασωθεί η ιστορία της Έκθεσης αλλά και της Θεσσαλονίκης και να «συστηθεί» στους πολίτες, τόσο με φυσικό όσο και με ψηφιακό τρόπο. Μέρος του υλικού αυτού θα είναι ανοιχτό στο κοινό και σε άλλο μέρος του θα έχουν πρόσβαση ερευνητές.

Για την «Ψηφιοποίηση και το Αποθετήριο του Πολιτιστικού Υλικού της ΔΕΘ-HELEXPO» μίλησε ο Αναστάσιος Μάνος, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας που έχει αναλάβει το έργο, της DotSoft ΑΕ, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. «Το έργο έχει μια διάρθρωση αρκετών πραγμάτων. Το πρώτο και βασικό ήταν η μελέτη εφαρμογής, όπου έγινε μια καταγραφή ενός σημαντικού αρχείου με μεγαλύτερη αξία και βαρύτητα για τη διάσωσή του, που επιλέχτηκε για ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση» εξήγησε ο κ. Μάνος.

Μέσω σαρωτών και φωτογραφικών μηχανών υψηλής ανάλυσης έγινε η ψηφιοποίηση εγγράφων και αντικειμένων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πιστά αντίγραφα των πρωτοτύπων. «Ταυτόχρονα ξεκίνησε και η τεκμηρίωση, όπου περιγράψαμε αναλυτικά το κάθε τεκμήριο με τρόπο που να είναι κατανοητός τόσο γι’ αυτούς που θα ασχοληθούν επιστημονικά αλλά και για τον απλό επισκέπτη» ανέφερε.

Όραμα της διοίκησης της ΔΕΘ-HELEXPO είναι το αρχείο αυτό να αποτελέσει το υλικό του Μουσείου της Έκθεσης, που θα εγκατασταθεί σε περίπτερο απέναντι από τον Πύργο του ΟΤΕ. «Στο σχέδιο της ανάπλασης υπήρχε η διαδικασία της διαβούλευσης για κάποια κτήρια, τα οποία έχουν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία αλλά έχουν και ιστορική μνήμη να παραμείνουν. Ένα από αυτά είναι το περίπτερο το οποίο το έχτισε κατά παραγγελία για την εταιρεία του ένας Ελληνοαμερικανός το ’68, ο Πάπας, ο οποίος είχε παλιότερα και τα πρατήρια ESSO PAPPAS, το οποίο στην πρώτη μορφή ήταν καταπληκτικό, δεν είχε καμία κολόνα, από κάτω είχε πισίνες με σιντριβάνια… Όνειρο του προέδρου της ΔΕΘ-HELEXPO και όλων των συναδέλφων μας είναι να γίνει ένα Μουσείο Έκθεσης-Πόλης» περιέγραψε ο κ. Ποζρικίδης.

Εκτός όμως από τη φυσική ξενάγηση στο Μουσείο, θα είναι διαθέσιμη η εφαρμογή της οπτικοακουστικής ξενάγησης, οι εφαρμογές τρισδιάστατης περιήγησης και οι εκπαιδευτικές διαδραστικές εφαρμογές. «Από τα πιο σημαντικά σημεία του έργου σε ό,τι αφορά στη διάσωση είναι το ψηφιακό αποθετήριο, ένα εργαλείο-βάση δεδομένων που έχει δομηθεί με συγκεκριμένα πρότυπα και έχει μία δομή όπου ο οργανισμός μπορεί να ανακτήσει ευκολότερα το υλικό που έχει ψηφιοποιηθεί και ταυτόχρονα –για όσους χρήστες και εφαρμογές επιλέξει– τμήμα του αποθετηρίου μπορεί να δημοσιευθεί και να τροφοδοτήσει εφαρμογές κινητών ή διαδικτύου» υπογράμμισε ο κ. Μάνος.

Το έργο είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020» και στον Άξονα Προτεραιότητας «Ανάπτυξη μηχανισμών στήριξης της επιχειρηματικότητας». Όλο το υλικό είναι διαθέσιμο σε δύο γλώσσες (ελληνικά και αγγλικά). Στόχος είναι όλα τα παραπάνω να είναι έτοιμα πριν από την 88η ΔΕΘ του 2024.