Στη συντήρηση και την αποκατάσταση τμήματος του βόρειου τείχους των οχυρώσεων του Κάστρου της Ναυπάκτου προχωρά το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο των επεμβάσεων προστασίας και ανάδειξης του οχυρωματικού συνόλου, που εκτείνεται από τον λόφο μέχρι το επιθαλάσσιο μέτωπο και τον ενετικό λιμένα. Το Υπουργείο Πολιτισμού εκτελεί ένα ευρύ πρόγραμμα αποκατάστασης των οχυρώσεων της Ναυπάκτου, συνολικού προϋπολογισμού 5.000.000 ευρώ.

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη: «Το Κάστρο της Ναυπάκτου αποτελεί ένα από τα αρτιότερα κάστρα στην ελληνική επικράτεια με σπουδαία ιστορική σημασία. Οι οχυρώσεις του αντιμετωπίζουν προβλήματα, τα οποία οφείλονται κυρίως στην έντονη σεισμική δραστηριότητα, στην κατά τόπους κακή ποιότητα του εδάφους, στα υπόγεια νερά, καθώς και στις ποικίλες ανθρωπογενείς επεμβάσεις. Παρά τις εκτεταμένες φθορές, το επιβλητικό μνημείο διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την αυθεντικότητά του, ενώ τα πολυάριθμα σωζόμενα μορφολογικά και κατασκευαστικά του στοιχεία το καθιστούν ένα από τα σημαντικότερα μνημεία για τη μελέτη της ιστορίας της μεσαιωνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής. Σε πρόσφατη αυτοψία μας σε τμήματα του Κάστρου της Ναυπάκτου, και συγκεκριμένα στο ενετικό λιμάνι, όπου είναι σε εξέλιξη έργα στερέωσης και αποκατάστασης των επιθαλάσσιων τειχών με αναστήλωση των επάλξεων, καθώς και στο αποκατεστημένο τμήμα από την Ωραία Ντάπια έως τον Πύργο του Ρολογιού, διαπιστώθηκε η αναγκαιότητα να ληφθούν άμεσα στερεωτικά μέτρα και για την προστασία του τμήματος των βορείων τειχών των οχυρώσεων του Κάστρου. Η σχετική μελέτη, που έτυχε της θετικής γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, συμπληρώνει τη μελέτη συντήρησης και αποκατάστασης του νοτιοανατολικού τμήματος των οχυρώσεων».

Αντικείμενο της μελέτης είναι ο σχεδιασμός των επεμβάσεων στερέωσης για το βόρειο τμήμα των τειχών των οχυρώσεων της Ναυπάκτου και συγκεκριμένα από τον επιβλητικό προμαχώνα «Φαλτσοπόρτι» έως το τέλος των τειχών, τη νοτιοανατολική γωνία του επάνω περιβόλου, συμπεριλαμβάνοντας έναν μικρότερων διαστάσεων κολουροκωνικό προμαχώνα, ο οποίος σήμερα έχει υποστεί σημαντικές βλάβες καθώς τμήματά του έχουν καταρρεύσει. Η εγκεκριμένη μελέτη, αρχιτεκτονική-στατική, προβλέπει εργασίες καθαρισμού του περιβάλλοντος χώρου από τη φύτευση εσωτερικά και εξωτερικά, διαμόρφωσης εργοταξιακής οδού οχημάτων εξωτερικά, κατασκευής διαφραγματικού τοίχου, καθαρισμού του περίδρομου των τειχών στο υπό μελέτη τμήμα από οποιεσδή­ποτε νεότερες αυθαίρετες κατασκευές και να αποκατασταθεί στην αρχική του μορφή, ώστε να καταστεί επισκέψιμος από το ευρύ κοινό.

Η οχυρωμένη μεσαιωνική πόλη της Ναυπάκτου καταλαμβάνει τη νότια πλαγιά ενός απότομου λόφου με υψόμετρο 200 μ. περίπου. Τα πολυάριθμα σωζόμενα μορφολογικά και κατασκευαστικά στοιχεία του Κάστρου το καθιστούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό δείγμα για τη μελέτη της μεσαιωνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής. Ο οχυρωμένος χώρος αποτελείται από δύο περιβόλους. Ο άνω περίβολος βρίσκεται στην κορυφή του λόφου και χωρίζεται σε τρεις επιμέρους περιβόλους. Ο κάτω περίβολος διαμορφώνεται στα νότιά του, από τους πρόποδες του λόφου έως τη θάλασσα, και διαιρείται σε δύο επιμέρους περιβόλους. Η οχύρωση της κάτω πόλης φαίνεται ότι έγινε σε φάσεις και με τον συνήθη στον 15ο αιώνα τρόπο οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, με διαδοχικές επεμβάσεις τοπικών ενισχύσεων και βελτιώσεων. Οι προμαχώνες των οχυρώσεων της Ναυπάκτου πρέπει με βάση τη μορφή τους, αλλά και τη χρονολογία 1491, χαραγμένη σε επιμήκη λίθο στον προμαχώνα του Φαλτσοπορτιού, να συσχετιστούν με τα τελευταία έργα που οι Ενετοί πρό­φθασαν να κάνουν στις οχυρώσεις της Ναυπάκτου.

Ως προς τα έργα στο Κάστρο της Ναυπάκτου, έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση και στερέωση τμημάτων του Κάστρου, από το τμήμα των προμαχώνων από την Ωραία Ντάπια έως τον Πύργο του Ρολογιού, και η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου. Σε εξέλιξη είναι τα έργα συντήρησης και αποκατάστασης του νοτιοανατολικού τμήματος των οχυρώσεων, του ενετικού λιμένα, που υλοποιεί η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Τη στερέωση και αποκατάσταση των επιθαλάσσιων τειχών με αναστήλωση των επάλξεων εκτελεί με υποδειγματικό τρόπο η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας.