Το «ΕΛΕΝΗ Π.» επιστρέφει στην Ύδρα…

Ψηφιακή έκθεση-αφιέρωμα στο εμβληματικό παραδοσιακό σκαρί (πέραμα) της Ύδρας «ΕΛΕΝΗ Π.», πλέον κηρυγμένο από το ΥΠΠΟ ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, παρουσιάζει το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας (ΙΑΜΥ).

Μετά από διαρκείς και εναγώνιες προσπάθειες, διάρκειας σχεδόν 22 χρόνων, για τη διάσωση και αξιοποίηση του «ΕΛΕΝΗ Π», το ΙΑΜΥ, με την πολύτιμη συνεργασία πέντε ακόμη εταίρων, ήτοι της «Διεύθυνσης Nεότερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ΥΠΠΟ», του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τα τμήματα «Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών» και «Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού», της «Politistica – Δημήτρης Τσίποτας», Εταιρείας Υπηρεσιών Συντήρησης και Διαχείρισης Έργων Τέχνης, και της «Readlab – Research Innovation and Development Lab», συντονίζει με επιτυχία το έργο «SAVEWOODENBOATS, Διάσωση ξύλινων παραδοσιακών καϊκιών μέσω ψηφιακής αποτύπωσής του, ανάπτυξης ολοκληρωμένης πλατφόρμας περιήγησης και εφαρμογών AR/VR», το οποίο αποτελεί δράση εθνικής εμβέλειας, στο πλαίσιο του προγράμματος «ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ, Β’ ΚΥΚΛΟΣ» (ΕΠΑνΕΚ, ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ).

Οι συμμετέχοντες στην υλοποίηση του προγράμματος έχουν ως βασικό σκοπό τη δοκιμή και εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών για την επιστημονική τεκμηρίωση, συντήρηση και ψηφιακή διάσωση και προβολή του διατηρητέου ξύλινου παραδοσιακού σκάφους «ΕΛΕΝΗ Π». Για την πραγματοποίηση του έργου, εκπονήθηκαν μελέτες τεχνολογίας κατασκευής και κατάστασης διατήρησης του σκαριού, καθώς και μελέτη εφαρμογής ελεγχόμενης αποσυναρμολόγησης, συντήρησης και ασφαλούς αποθήκευσης, οι οποίες εγκρίθηκαν από τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου Πολιτισμού. Στη συνέχεια έλαβαν χώρα οι διαδικασίες τεκμηρίωσης και συντήρησης με στοχευμένες και εξειδικευμένες εργασίες και ακολούθησε η ελεγχόμενη αποσυναρμολόγηση του σκάφους με κύριο μέλημα τη διάσωση των επιμέρους τμημάτων του.

Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε η ψηφιακή σχεδίαση και τρισδιάστατη αναπαράσταση μοντέλου, των επιμέρους κατασκευαστικών τμημάτων και του κελύφους του «ΕΛΕΝΗ Π.», το οποίο είναι δυνατόν να λειτουργήσει ως πρότυπο εικονικό μοντέλο ξύλινου παραδοσιακού σκάφους.

Το ψηφιακό μοντέλο του «ΕΛΕΝΗ Π.» αποτελεί το κύριο έκθεμα το οποίο θα μπορεί ο επισκέπτης να «βιώσει», μέσω τεχνολογίας εικονικής πραγματικότητας (VR) και της συσκευής Oculus Meta Quest 2, που προσφέρει τη δυνατότητα περιήγησης στο κατάστρωμα και καθόδου στα αμπάρια του πλοίου.

Επίσης με τη χρήση τεχνολογίας επαυξημένης πραγματικότητας (AR) μέσω εφαρμογής σε κινητή συσκευή του μουσείου, ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα, σε τρισδιάστατη απεικόνιση, να δει και να αντλήσει πληροφορίες για τα επιμέρους τμήματα του σκάφους. Ταυτόχρονα με τη χρήση τεχνολογίας μικτής πραγματικότητας (MR) μέσω συσκευής Microsoft Hololens 2, ο επισκέπτης μπορεί να κρατήσει στα χέρια του και να περιεργαστεί χαρακτηριστικά, παραδοσιακά εργαλεία ξυλοναυπηγικής.

Παράλληλα, στην αίθουσα θα εκτίθενται οι δύο επιγραφές που έφερε το ίδιο το πλοίο με το όνομά του και τον αριθμό νηολογίου, αντικείμενα αλλά και αρχειακό υλικό προερχόμενα από το σκαρί.

Συμπερασματικά, καίρια πρωτοτυπία του προγράμματος αποτελεί το γεγονός ότι μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία μιας νέας προσπάθειας προσέγγισης και πληρέστερης κατανόησης μιας κατηγορίας μνημείων που παρέμειναν στο περιθώριο για πολλές δεκαετίες, με σκοπό την ευρύτερη διάσωση, ανάδειξη και επανένταξή τους στο κοινωνικό και κάθε άλλο περιβάλλον που δύνανται να ανήκουν.