Σημαντικές αρχαιότητες για τη βυζαντινή Θεσσαλονίκη ήρθαν στο φως εξαιτίας των εργασιών που διενεργούνται στην πόλη για την κατασκευή του Μετρό. Η Καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μελίνα Παϊσίδου θα παρουσιάσει πτυχές της μνημειακής τοπογραφίας της πόλης και θα αναφερθεί στο καίριο ζήτημα της διαχείρισης των πρόσφατων ευρημάτων του Μετρό σε διάλεξή της με τίτλο «Η βασιλική του Σιντριβανίου της Θεσσαλονίκης και το ζήτημα της διαχείρισης των αρχαιοτήτων στις ανασκαφές του Μετρό της πόλης».
Στο πρώτο μέρος της ομιλίας θα εξεταστεί ο εντοπισμός και η ανασκαφή της βασιλικής του Σιντριβανίου στη Θεσσαλονίκη. Η Μ. Παϊσίδου θα αναλύσει την κτηριολογική πολυπλοκότητά της και τις διαφορετικές φάσεις της, οι οποίες διατρέχουν την Ύστερη Αρχαιότητα, τον ψηφιδωτό διάκοσμό της και το σπάνιο θέμα του φοίνικα, τους τάφους που εντάσσονται στο κτίσμα και θα αναλύσει το κατά πόσο η βασιλική αυτή θα μπορούσε να είναι μαρτύριο ή θέση ανάμνησης μαρτυρίου. Με αφορμή τον σχολιασμό της διαχείρισης της βασιλικής, στο δεύτερο μέρος της ομιλίας θα γίνει μία συνοπτική αναφορά στα ευρήματα των δύο σταθμών του Μετρό, της Αγίας Σοφίας και του Σταθμού Βενιζέλου, θα τονιστεί η σημασία για την πολεοδομία της Θεσσαλονίκης σε συνεχή στρωματογραφία 10 αιώνων (4ος-14ος) και θα σχολιαστεί ο τρόπος διαχείρισής τους. Παράλληλα, θα προβληθούν ζητήματα διεθνούς νομοθεσίας και θα αναδειχθούν οι διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης ανάλογων ζητημάτων.
Η υβριδική διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου την Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2023. Η εκδήλωση θα αρχίσει στις 19:30 μ.μ. και θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων του κεντρικού κτιρίου της Ελληνικής Τράπεζας στη Λευκωσία (Γωνία Λεωφόρου Λεμεσού και Αθαλάσσας 200, 2025 Στρόβολος). Η εκδήλωση συνδιοργανώνεται με το Εργαστήρι Βυζαντινών και Μεσαιωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Θα μεταδοθεί και διαδικτυακά μέσω των εργαλείων τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο: https://tinyurl.com/y4ss9nyr
Μελίνα Παϊσίδου
Η Μελίνα Παϊσίδου είναι απόφοιτη του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου έκανε και τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές της. Η διδακτορική διατριβή της με θέμα «Οι τοιχογραφίες του 17ου αιώνα στους ναούς της Καστοριάς. Συμβολή στην εξέλιξη της μνημειακής ζωγραφικής της δυτικής Μακεδονίας» βραβεύτηκε από τη Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία με το βραβείο «Μνήμη Μανόλη Χατζηδάκη». Την περίοδο 1994-2020 υπηρέτησε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία στη Βέροια, τη δυτική Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη, όπου διετέλεσε και προϊσταμένη διευθύνοντας για δύο χρόνια τις ανασκαφές του μετρό. Το 2011 εκλέχτηκε Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, όπου πρόσφατα απέκτησε την πρώτη βαθμίδα Καθηγήτριας. Διδάσκει μαθήματα τοπογραφίας της Θεσσαλονίκης, της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου, Βυζαντινή Μνημειακή Ζωγραφική και Φορητές Εικόνες, Εικονογραφημένα Χειρόγραφα, Τέχνη πρώιμης Αναγέννησης. Συμμετείχε στην πανεπιστημιακή ανασκαφή των Φιλίππων και διευθύνει την ανασκαφή ενός βυζαντινού κάστρου στο Αμύνταιο της Φλώρινας. Έχει συγγράψει δύο μονογραφίες, έχει συμμετοχές σε συλλογικούς τόμους και σημαντικό αριθμό άρθρων και ανακοινώσεων σε συνέδρια.