Χρύσα Μαλτέζου, Ύλη ιστορίας του βενετοκρατούμενου ελληνισμού (13ος-18ος αι.), Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2022, 264 σελ. ISBN: 978-960-524-895-6
Το 1204, πολεμιστές από τη δυτική Ευρώπη με σύμβολό τους τον σταυρό κατέλαβαν την πρωτεύουσα της βυζαντινής αυτοκρατορίας, κατέλυσαν τη βυζαντινή έννομη τάξη και λεηλάτησαν με μανία την πλουσιότερη πολιτεία του μεσαιωνικού μεσογειακού κόσμου. Οι οδυνηρές για τις τύχες του ελληνικού κόσμου συνέπειες της τέταρτης σταυροφορίας είναι γνωστές. Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, οι σταυροφόροι, Φράγκοι και Βενετοί, μοίρασαν μεταξύ τους τα εδάφη της Ρωμανίας, εγκαθιδρύοντας στον ελληνικό χώρο την ξένη κυριαρχία. Η διείσδυση και επικράτηση της Δύσης στην Ανατολή αποτελεί ένα από τα πιο σπουδαία κεφάλαια της ιστορίας της Ευρώπης.
Θεωρούμενη μέσα από το πρίσμα της καθολικότερης ευρωπαϊκής ιστορίας, η εποχή που συνηθίζουμε να καλούμε «λατινοκρατία» και, ειδικότερα, «βενετοκρατία» αποδεικνύεται μείζων περίοδος της ελληνικής ιστορίας. Και τούτο, γιατί το ελληνικό στοιχείο παρουσιάζει στο διάστημα αυτό αφενός προσαρμοστικότητα στις θεσμικές αλλαγές, με αποτέλεσμα την οικονομική εξίσωσή του με τους ξένους, και αφετέρου πολιτισμική αντοχή και ευρωστία που του επιτρέπει γόνιμη επικοινωνία με τους Δυτικοευρωπαίους, οδηγώντας το εν τέλει στην παραγωγή νέας πολιτισμικής έκφρασης.
Το ιστορικό υλικό που συγκεντρώνεται στο παρόν πόνημα αποσκοπεί να λειτουργήσει ως πρόκληση για την προώθηση της έρευνας των ζητημάτων τα οποία αφορούν την περίοδο της βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο. Το έργο φιλοδοξεί να προσφέρει με εύληπτο τρόπο τόσο στον ειδικό όσο και στο ευρύ κοινό μία σύνθεση των ήδη εγνωσμένων. Πρόκειται για εγχειρίδιο με αποδέκτη τον νέο σπουδαστή, αλλά και τον εξοικειωμένο ερευνητή και γενικότερα τον κάθε ενδιαφερόμενο να προσεγγίσει το ιστορικό αυτό παρελθόν.
Σύνθεση εξωφύλλου: Αλέκος Βλ. Λεβίδης. Λεπτομέρεια από το έργο του Giambattista Tiepolo «Η Βενετία δέχεται τα δώρα του Ποσειδώνα», 1756-1758, λάδι σε καμβά, 115×263 εκ., Palazzo Ducale, Βενετία. © 2022 Archivio Fotografico – Fondazione Musei Civici di Venezia.
