Φωτογραφική έκθεση με τίτλο «Φαναγορεία, αρχαιολογικός θησαυρός της Ρωσίας» εγκαινιάστηκε τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου στο Επιγραφικό Μουσείο, στο πλαίσιο της έναρξης των Ημερών Πνευματικού Πολιτισμού της Ρωσίας στην Ελλάδα, οι οποίες εντάσσονται στο Έτος Ιστορίας Ελλάδας-Ρωσίας. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν παρουσία του ειδικού εκπροσώπου του πρωθυπουργού της Ελλάδας, αναπληρωτή συμπροέδρου του Έτους, Ηλία Κλη, του διευθυντή της διεύθυνσης των μουσείων και εξωτερικών σχέσεων του υπουργείου Πολιτισμού της Ρωσίας, επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Αλεξάντρ Βορονκό, του διευθυντή του Επιγραφικού Μουσείου, Αθανάσιου Θέμου, και του διευθυντή του κρατικού ιστορικού και αρχαιολογικού πάρκου-μουσείου «Φαναγορεία», Βλαντιμίρ Κουζνετσόφ. Μετά τα εγκαίνια, ακολούθησε συζήτηση με θέμα «Ο ρόλος των ιστορικών μουσείων της Ρωσίας και της Ελλάδας στη διατήρηση της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς», με συμμετέχοντες διευθυντές αρχαιολογικών μουσείων-πάρκων και άλλων ιδρυμάτων από τη Ρωσία, ενώ από την ελληνική πλευρά συμμετείχαν επικεφαλής μουσείων, καθώς και διευθύνσεων του ΥΠΠΟΑ.

«Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση, με την οποία έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα τις εργασίες που πραγματοποιούνται εκεί, αλλά και τις αρχαιότητες της περιοχής. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που έχουμε εσάς εδώ, επειδή δεν είστε μόνο επισκέπτες, αλλά θα συμμετάσχετε επίσης σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση όπου θα μάθουμε πολύ περισσότερα πράγματα για τα μουσεία της νότιας Ρωσίας», δήλωσε ο Αθανάσιος Θέμος στον χαιρετισμό του. Με ευχαριστίες προς τον διευθυντή του Επιγραφικού Μουσείου, «χάρη στον οποίο μπορούμε στον χώρο αυτό να εγκαινιάσουμε μια μοναδική έκθεση και να πραγματοποιήσουμε τη συζήτηση που θα ακολουθήσει», ξεκίνησε τον χαιρετισμό του ο Αλεξάντρ Βορονκό. «Η έκθεση είναι πράγματι μοναδική, γιατί το αρχαιολογικό πάρκο-μουσείο “Φαναγορεία” είναι μοναδικό. Έτσι η ονομασία της έκθεσης “Φαναγορεία, αρχαιολογικός θησαυρός της Ρωσίας” αντιστοιχεί απόλυτα σε αυτό το μουσείο», σημείωσε ο επικεφαλής της διεύθυνσης των μουσείων και εξωτερικών σχέσεων του υπουργείου Πολιτισμού της Ρωσίας.

Από την πλευρά του ο Ηλίας Κλης, αφού εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς το ρωσικό υπουργείο Πολιτισμού που συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα των Ημερών Πνευματικού Πολιτισμού της Ρωσίας στην Ελλάδα τη συγκεκριμένη συνάντηση, υπογράμμισε ότι στην περιοχή «υπάρχουν σημεία αναφοράς ιστορικά, από μια παρουσία αιώνων της ελληνικής κουλτούρας» και πως «η σημερινή συνάντηση, ίσως δώσει την ευκαιρία γνωριμίας και ουσιαστικότερης ανταλλαγής με τους αρχαιολογικούς χώρους, όχι μόνο της τόσο σημαντικής Φαναγορείας, αλλά και άλλων, οι οποίοι μας ενώνουν».

«Πολλές φορές έχω επισκεφτεί την Ελλάδα, όμως ποτέ δεν σκέφτηκα ότι η τύχη μου θα μου χάριζε μια τέτοια δυνατότητα: Να παρουσιάσω στους απογόνους των αρχαίων Ελλήνων, έκθεση αφιερωμένη στην πόλη στην οποία έχω αφιερώσει όλη μου τη ζωή. Είναι μεγάλη τιμή για μένα και σας ευχαριστώ πολύ και ελπίζω όσοι θα δουν αυτή την έκθεση να διαπιστώσουν ότι, παρότι η Φαναγορεία βρίσκεται στην άκρη της “οικουμένης”, όπως λέγεται, ως μια σταγόνα νερό αντανακλά όλα τα επιτεύγματα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, τόσο στην υλική, όσο και στην πνευματική ζωή», τόνισε ο Βλαντιμίρ Κουζνετσόφ.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 27 Δεκεμβρίου 2021 και θα είναι ανοικτή για το κοινό από Δευτέρα έως Παρασκευή, 9.00–15.00.

Φαναγορεία

H Φαναγορεία είναι μια από τις μεγαλύτερες αρχαιοελληνικές πόλεις σε ρωσικό έδαφος. Βρίσκεται στη χερσόνησο του Ταμάν, στην ακτή του πορθμού του Κερτς. Η συνολική έκταση της πόλης ξεπερνά τα 60 εκτάρια. Περίπου το ένα τρίτο της βρίσκεται σήμερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η πόλη ιδρύθηκε στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε από εχθρική επιδρομή στην αρχή του 10ου αιώνα μ.Χ. Τα 1.500 χρόνια ύπαρξης της Φαναγορείας αποτυπώνονται σε επάλληλα ανασκαφικά στρώματα, τα οποία συνιστούν μια επίχωση πάχους έξι έως επτά μέτρων. Σε αυτή εντοπίστηκε ένας τεράστιος αριθμός διαφόρων τεχνουργημάτων, ερειπίων κτηρίων, κατοικιών, δημοσίων κτηρίων, θραυσμάτων αγαλμάτων, ελληνικών επιγραφών, νομισμάτων, κεραμικής και άλλων.

Ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα, είναι το γεγονός ότι κανένα σύγχρονο κτήριο δεν είχε ανεγερθεί πάνω στην αρχαία πόλη. Αυτό επιτρέπει την πραγματοποίηση οποιουδήποτε προγράμματος σε αυτόν τον αρχαιολογικό χώρο, επιστημονικού, μουσειακού, εκπαιδευτικού, τουριστικού κ.ά. Η αποστολή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών πραγματοποιεί επιστημονική έρευνα στη Φαναγορεία εδώ και πολλές δεκαετίες, η οποία εντατικοποιήθηκε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Σήμερα ένας μεγάλος αριθμός επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων συμμετέχει στις εργασίες, όπως ιστορικοί, αρχαιολόγοι, ανθρωπολόγοι, αρχαιοζωολόγοι, νομισματολόγοι, επιγραφολόγοι, βιολόγοι, γεωλόγοι κ.ά. Η αποστολή έχει το δικό της ερευνητικό κέντρο με εξειδικευμένο εξοπλισμό και βιβλιοθήκη. Αρχαιολογική έρευνα πραγματοποιείται σε αρκετά σημεία της πόλης, στη νεκρόπολη και στο τμήμα της πόλης που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Πολυάριθμα ευρήματα εισάγονται στη συλλογή του Κρατικού Αρχαιολογικού Μουσείου που εγκαινιάστηκε το 2014.