«Δημοκρατίες στην αρχαία Ελλάδα: Γένεση και εξέλιξη» είναι ο νέος κύκλος διαδικτυακών μαθημάτων του Mathesis, που ξεκινά τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου, με διδάσκοντα τον Καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας στο Institute for Advanced Study του Princeton, Άγγελο Χανιώτη.
Συνήθως συνδέουμε την αρχαία δημοκρατία με το πολίτευμα της Αθήνας στον «χρυσό αιώνα» του Περικλή. Η Αθηναϊκή Δημοκρατία του 5ου αιώνα π.Χ. ήταν όμως μόνο ένα σύντομο επεισόδιο μιας μακραίωνης εξέλιξης της πολιτειακής οργάνωσης στην αρχαία Ελλάδα, που αρχίζει στην προ-ομηρική εποχή και συνεχίζεται ως και την εποχή της ρωμαιοκρατίας. Το μάθημα αυτό εξετάζει τη σταδιακή αλλαγή της θέσης του «δήμου» (του λαού, των πολιτών) από την εποχή των μυκηναϊκών κειμένων της Γραμμικής Γραφής Β, στα οποία o «δάμος» πρωτοεμφανίζεται ως οργανωμένη κοινότητα, έως τον 3ο αιώνα μ.Χ., όταν ο δήμος των ελληνικών πόλεων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας αποτελεί παράγοντα πίεσης προς την εξουσία.
Εξετάζονται η ιστορική εξέλιξη των πολιτευμάτων από τη βασιλεία, μέσω της αριστοκρατίας και της τιμοκρατίας, προς την κλασική δημοκρατία, τις μετριοπαθείς δημοκρατίες των ελληνιστικών χρόνων και τις ολιγαρχίες των αυτοκρατορικών χρόνων. Παρουσιάζονται τα βασικά θεμέλια της πολιτειακής οργάνωσης, οι θεσμοί των δημοκρατικών πολιτευμάτων (εκκλησία του δήμου, βουλή, άρχοντες, δικαστήρια, πολιτικά δικαιώματα), ιδίως στην Αθήνα της Κλασικής εποχής, η αρχαία κριτική στη δημοκρατία, οι παράγοντες που οδήγησαν στον ενισχυμένο ρόλο των ελίτ σε μετριοπαθείς δημοκρατίες κατά την Ελληνιστική εποχή, ο περιορισμός των δημοκρατικών θεσμών κατά την Αυτοκρατορική εποχή και οι δυνατότητες που είχε ο δήμος να ασκεί πίεση στη σχεδόν κληρονομική ολιγαρχία που ασκούσε την εξουσία.
Δείτε περισσότερα εδώ.
