Μήτε άρρεν μήτε θήλυ. Ιστορίες ευνούχων στην αρχαιότητα, σειρά: Διάλογοι με την Αρχαιότητα, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια: Σπύρος Ράγκος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021, 128 σελ. ISBN: 978-960-524-644-0
Λόγω της στειρότητάς τους, οι ευνούχοι χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαιότητα, σε μεγάλο βαθμό, ως φύλακες και υπηρέτες των συζύγων και παλλακίδων βασιλέων ή άλλων αρχόντων. Βρέθηκαν έτσι στα ενδότερα των ανακτόρων και των οίκων εξουσίας. Το γεγονός αυτό τους ανέδειξε συχνά σε σημαντικούς παράγοντες της πολιτικής ζωής. Τον 4ο και τον 5ο αιώνα μ.Χ., οι ευνούχοι απέκτησαν εξουσίες αδιανόητες για τους αυλικούς του 1ου ή 2ου αιώνα. Ευρύτερα γνωστός στην αρχαιότητα ήταν και ο θρησκευτικός ευνουχισμός που συνδέθηκε με το όνομα της Κυβέλης και τους ιερείς της. Ο σεβασμός αλλά και ο τρόμος των πιστών για τη Μεγάλη Θεά απαιτούσε κάποτε τελετουργικούς αυτοευνουχισμούς.
Τα κείμενα που σταχυολογούνται στον τόμο αυτό ανήκουν σε εθνικούς και χριστιανούς συγγραφείς (Λουκιανός, Φιλόστρατος, Επιφάνιος Κύπρου, Βασίλειος Καισαρείας, Κύριλλος Αλεξανδρείας). Παρά τις διαφορετικές θρησκευτικές καταβολές τους, όλα εκφράζουν μια κοινή στάση αποδοκιμασίας για την ανατολικής προέλευσης πρακτική του ευνουχισμού, που ίσως ανάγεται στην παράδοση του κλασικού ελληνισμού και τη μέριμνά του για φυσική αρτιμέλεια.
Ο Σπύρος Ράγκος είναι Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Τα βιβλία της σειράς «Διάλογοι με την Αρχαιότητα» καλούν σε έναν νέο διάλογο με την αρχαιότητα. Τα κείμενα κάθε τόμου, που προσφέρονται σε νεοελληνική απόδοση, φωτίζουν όψεις της καθημερινής ζωής, των θεσμών ή των ιδεών που εξακολουθούν να διατηρούν την επικαιρότητά τους. Επιπλέον, επιλέγονται με στόχο να αναδειχθεί τόσο ο πλούτος όσο και η ποικιλία των συμπεριφορών και των νοοτροπιών του αρχαίου κόσμου. Εμφανίζουν τους αρχαίους Έλληνες διαφορετικών εποχών και διαφορετικών πεποιθήσεων να διαλέγονται και να αντιπαρατίθενται μεταξύ τους ή με αλλοεθνείς· και τους εθνικούς να διαλέγονται ή να αντιπαρατίθενται με Ιουδαίους ή χριστιανούς. Η αρχαιότητα προβάλλει έτσι από τη μια πλευρά επίκαιρη και από την άλλη σύνθετη, πολύμορφη και αντιφατική.
Διευθυντής σειράς: Δημήτρης Κυρτάτας.