Ένα μεγάλο κομμάτι της νότιας Αττικής, γεμάτο από «θησαυρούς» φυσικούς, αρχαιολογικούς, ορυκτούς και γεμάτο από την ιστορία που τα συνοδεύει όλα αυτά και φτάνει μέχρι τα βάθη των αιώνων, φιλοδοξεί να ενταχθεί στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για το Γεωπάρκο της Λαυρεωτικής, το οποίο καλύπτει μια μεγάλη έκταση και η δημοτική Αρχή δούλεψε σκληρά και με μεράκι για μεγάλο διάστημα, προκειμένου να διαμορφώσει κατάλληλα όλα τα προαπαιτούμενα, ώστε να πάρει την έγκριση.

Είναι η δεύτερη φορά που ο δήμος Λαυρεωτικής επιχειρεί να εντάξει το Γεωπάρκο στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η πρώτη ήταν το 2010, όμως τότε εμφανίστηκαν διάφορες ατέλειες, όπως για παράδειγμα στο θέμα της ασφάλειας. Τώρα, έγιναν αναλυτικές μελέτες και εκτεταμένες εργασίες για όλα τα ζητήματα, για την ασφάλεια, τη βιωσιμότητα, για την πρόσβαση και την επισκεψιμότητα, διαμορφώθηκαν χώροι και διαδρομές στους γεώτοπους, τοποθετήθηκαν παγκάκια, κιόσκια, δημιουργήθηκε ειδικό γραφείο του Γεωπάρκου, υπάρχει διασύνδεση των πολλών αρχαιολογικών χώρων, αλλά και διασύνδεση με τα διάφορα μουσεία, όπως το ορνιθολογικό, το αρχαιολογικό, το μουσείο μεταλλείων, το κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, διασύνδεση με τα μοναστήρια. Και σύντομα ο στόλος του δήμου θα συμπληρωθεί με τραινάκι και ποδήλατα για το tour. Γι’ αυτό και υπάρχει αισιοδοξία πως το Γεωπάρκο της Λαυρεωτικής θα πάρει την έγκριση.

Οι αξιολογητές της UNESCO επισκέφθηκαν πριν από λίγες ημέρες το Γεωπάρκο. Οι Λουίς Αλκάλα και Κριστιάν Σιομπανού ξεναγήθηκαν σε όλα τα σημεία ενδιαφέροντος, γνώρισαν από κοντά τις σπάνιες γεωμεταλλευτικές πτυχές της περιοχής και για πέντε μέρες μελέτησαν κάθε παράμετρο, ενώ πραγματοποιήθηκε και ειδική εκδήλωση στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, για την παρουσίαση του Γεωπάρκου, με ομιλητές Έλληνες και ξένους επιστήμονες, αλλά και τη διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, δρα Ελένη Ανδρίκου.

Η απάντηση της αξιολόγησης αναμένεται τον Δεκέμβριο, ωστόσο είναι διάχυτη η εντύπωση πως αυτή τη φορά οι αξιολογητές έφυγαν ικανοποιημένοι. Άλλωστε και οι όποιες παρατηρήσεις έκαναν αφορούσαν κάποια διαδικαστικά θέματα, όπως το να είναι πιο απλό το έμβλημα του Γεωπάρκου ή την πρόσληψη υπαλλήλων αποκλειστικά για το Γεωπάρκο. Μάλιστα ανέφεραν κι ένα πλεονέκτημα, που δεν το συναντάς σε άλλα Γεωπάρκα παγκοσμίως, όπως το ότι υπάρχουν πολύ κοντά λιμάνι και αεροδρόμιο και βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη της μιας ώρας από την πρωτεύουσα, όταν σχεδόν όλα τα Γεωπάρκα παγκοσμίως βρίσκονται σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές.

«Είναι μια πρόκληση για όλους μας», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Λαυρεωτικής Δημήτρης Λουκάς και αναφέρει: «Σύμφωνα με την UNESCO, ως Γεωπάρκο χαρακτηρίζεται μια περιοχή με ικανό αριθμό θέσεων γεωλογικής κληρονομιάς, ένα μωσαϊκό γεωτόπων ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, σπανιότητας ή κάλλους, αντιπροσωπευτικών της περιοχής, των γεγονότων και διαδικασιών της γεωλογικής ιστορίας της. Ο δήμος μας είναι μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από τεράστιο πολιτιστικό, ιστορικό και γεωλογικό πλούτο, ο οποίος θέλουμε να αναδειχθεί, ώστε να αποτελέσει η περιοχή μας σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες. Υπάρχει τρομερό γεωλογικό ενδιαφέρον, όπως το σημείο όπου ενώνονται οι δύο πλάκες, η ευρωπαϊκή με την ασιατική. Υπάρχει τεράστιο ορυκτολογικό ενδιαφέρον και μια μεταλλουργική επεξεργασία που αρχίζει από το 5000 π.Χ., κάτι που μόνο εδώ και σε κάποιο σημείο της Ισπανίας το συναντάς και φτάνει έως τους νεότερους χρόνους, έως τη σύγχρονη εποχή. Στόχος μας να δημιουργήσουμε ένα Γεωπάρκο που θα συμβάλλει στη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής μας, μέσα από την αξιοποίηση των φυσικών πόρων, την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας και την προαγωγή της περιβαλλοντικής παιδείας». Και στο τέλος προσθέτει: «Πιστεύουμε στις δυνατότητες του δήμου μας και εργαζόμαστε ακατάπαυστα για την υλοποίηση του στόχου μας».

Ο αντιδήμαρχος Οικονομικών Χαράλαμπος Ζαγουρής αναλαμβάνει να «ξεναγήσει» το ΑΠΕ-ΜΠΕ στο Γεωπάρκο και λέει: «Το Γεωπάρκο μας απλώνεται σε χιλιάδες στρέμματα. Ουσιαστικά πρόκειται για όλα εκείνα τα σημεία, που είναι αρχαιολογικού, ιστορικού, πολιτισμικού, βιολογικού, ορυκτού και μεταλλευτικού ενδιαφέροντος και προσδιορίζουν την ιστορία του τόπου. Εμείς ως δημοτική Αρχή, πήγαμε σε όλα αυτά τα σημεία και τα κάναμε επισκέψιμα. Υπάρχουν πια επεξηγηματικές πινακίδες, παγκάκια, κιόσκι, ενώ υπάρχουν σημεία τέτοιου ενδιαφέροντος και μέσα στην πόλη του Λαυρίου, όπως το παλαιό 1ο Σχολείο ή η Σκάλα στο λιμάνι. Όταν πλέον ήμασταν έτοιμοι, κάναμε αίτημα προς την UNESCO για να ενταχθεί το Γεωπάρκο της Λαυρεωτικής στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Ήρθαν αξιολογητές της UNESCO και μελέτησαν για μέρες και διεξοδικά όλα όσα αναφέραμε. Ήταν και για τους ίδιους μια μακρά διαδικασία, ίσως και επίπονη σε ορισμένα σημεία του Γεωπάρκου. Πήγε πολύ καλά, μας έδειξαν όταν ήταν ευχαριστημένοι και έφυγαν ικανοποιημένοι».

Τι θα σημαίνει όμως όλο αυτό γενικότερα για την περιοχή;. Ο κ. Ζαγουρής απαντά: «Θα είναι μια αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια αναγνώριση σε όλο τον κόσμο του τόπου μας και της ιδιαίτερης ομορφιάς του, αλλά και των “θησαυρών” που διαθέτει, αρχαιολογικών, πολιτισμικών, ορυκτών. Φυσικά, κάτι τέτοιο θα σημαίνει αυτόματα και αύξηση του τουρισμού, αφού πάντα τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς προσελκύουν κόσμο που θέλει να τα δει και να τα θαυμάσει από κοντά. Θα επιφέρει ακόμη χρηματοδότηση από την UNESCO, αλλά και για τα προϊόντα μας θα αποτελεί το σήμα αυτό ένα δυνατό brand name».

Τέλος, για το πώς το αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της Λαυρεωτικής, δηλώνει: «Είναι ζεστό το αίσθημα του κόσμου. Το ήθελε από παλιά και επιτέλους γίνεται. Ο κόσμος αντιλαμβάνεται και την ανάδειξη του τόπου μας και την ανάπτυξη που θα επιφέρει η παγκόσμια αναγνώριση του Γεωπάρκου της Λαυρεωτικής».