Στάθης Κουτρουβίδης, Οικογένεια Πετμεζά. Το πολλαπλό αποτύπωμά της στο πέρασμα του χρόνου, εισαγωγή: Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Εκδοτικός Οίκος Μέλισσα, Αθήνα 2021, 240 σελ. ISBN 9789602044261
Διακόσια χρόνια μετά την ελληνική Επανάσταση η μελέτη μιας οικογένειας όπως των Πετμεζαίων ή Πετιμεζαίων δεν αφορά μόνο την ιστορία της και την ιστορία των μελών της, αλλά όλη τη γενικότερη πολιτική, κοινωνική και οικονομική συγκυρία στην οποία τα πρόσωπα αυτά διαδραμάτισαν άλλοτε μικρότερο κι άλλοτε μεγαλύτερο ρόλο. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρακολουθούμε την πορεία των προσώπων αυτών της οικογένειας με φόντο τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες που είναι πολλές και σύνθετες.
Η πορεία της οικογένειας των Πετμεζαίων χωρίζεται γενικά σε τρεις περιόδους και κατά συνέπεια η μελέτη διαιρέθηκε σε τρία τμήματα: το προεπαναστατικό, τα χρόνια της Επανάστασης και την περίοδο μετά, φτάνοντας έως τα μέσα του 20ού αιώνα. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει αρκετά μυθιστορηματικού τύπου στοιχεία, λόγω της απουσίας γραπτών πηγών και πληροφοριών που να αναφέρονται στην προεπαναστατική δράση των μελών της. Το δεύτερο μεγάλο τμήμα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η «ηρωική» περίοδος, λόγω της εμπλοκής των περισσοτέρων μελών της οικογένειας στον πόλεμο της ανεξαρτησίας και της συμμετοχής τους στην Επανάσταση: στα επαναστατικά χρόνια επέδειξαν μεγάλο σθένος, διακρίθηκαν στα πεδία των μαχών και έλαβαν τα εύσημα της πολιτείας. Είναι η περίοδος κατά την οποία τα περισσότερα μέλη της οικογένειας διαδραμάτισαν σημαντικούς ρόλους στη σύγκρουση με τους Τούρκους, εκπροσωπώντας κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, τον κόσμο των οπλαρχηγών. Η τρίτη περίοδος, που χρονικά ξεκινάει μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους και φτάνει έως και τα μέσα του 20ού αιώνα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η περίοδος η ιστορική, καθώς τα περισσότερα μέλη της οικογένειας δραστηριοποιούνται σε πολλούς τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής του τόπου, αναζητώντας έναν νέο ρόλο σε έναν πλήρως μεταβαλλόμενο κόσμο.
