Αθηνά Παπαχρυσοστόμου, Θουκυδίδου Περικλέους Επιτάφιος. Ο ἀγήρως ἔπαινος της Αθηναϊκής Πολιτείας. Μεταφραστική και ερμηνευτική προσέγγιση, Ινστιτούτο του Βιβλίου – Καρδαμίτσα, Αθήνα 2020, σ. 280. ISBN: 978-960-354-523-1
Συχνά στην αρχαία ελληνική τραγωδία ο χορός επιδίδεται σε ένα ξέφρενο τραγούδι χαράς, ένα κρεσέντο ευφορίας, το οποίο –ως κορύφωση της τραγικής ειρωνείας– τοποθετείται ακριβώς πριν από την καταστροφή. Το μέγεθος της προτέρας ευδαιμονίας αντιδιαστέλλεται έτσι με τον πιο τρανταχτό τρόπο με το μέγεθος της τραγικής πτώσης. Mutatis mutandis, ο θουκυδίδειος Επιτάφιος Λόγος του Περικλή είναι για την πόλη της Αθήνας ό,τι και το χαρμόσυνο τραγούδι του χορού στις αρχαίες τραγωδίες πριν τη συντριβή.
Είναι ένας διθυραμβικός ύμνος για την Αθηναϊκή Πολιτεία, το δημοκρατικό της πολίτευμα και τους πολίτες-οπλίτες της, ένας ύμνος που εκφωνείται το 431 π.Χ., όταν η αρχή του τέλους έχει ήδη τροχοδρομηθεί, με το ξέσπασμα του Πελοποννησιακού πολέμου. Είναι ένας ύμνος πολυεπίπεδος και μοναδικός· ένας αγήρως Έπαινος για την Αθηναϊκή Πολιτεία και τους πρώτους νεκρούς της, οι οποίοι συνειδητά επέλεξαν ότι άξιζε να θυσιαστούν για μια τέτοια πόλη.
