Mε 3.000 και πλέον εκθέματα, που μαρτυρούν την Ιστορία στη γενέτειρα του «μεγίστου των βασιλέων της Μακεδονίας», Μεγάλου Αλεξάνδρου, την Πέλλα, το αρχαιολογικό μουσείο της περιοχής, ένα απο τα νεότερα της χώρας, υποδέχτηκε στα 10 χρόνια απο την ανέγερση και έναρξη της λειτουργίας του πάνω από μισό εκατομμύριο επισκέπτες.

Για τον αρχαιολόγο του µέλλοντος θα µπορούσε να είναι το ίδιο το µουσείο ένα εύρηµα, καθώς «αναδύεται» από το έδαφος (οι αρχιτέκτονες φρόντισαν να ανεγερθεί αρχικά «βυθιζόµενο» και να λειτουργεί ως άλλος, στεγασµένος αρχαιολογικός χώρος σε µικρότερη κλίµακα, που δεν ανταγωνίζεται τον αρχαιολογικό χώρο, µιας και είναι ενταγµένο σε αυτόν). Και ο σύγχρονος επισκέπτης του, «ανεβαίνοντας» τους χώρους του, έχει από παντού πλήρη εποπτεία όλων των υπολοίπων χώρων. Σαν µια άλλη πόλη, ίδια µε εκείνη που, σχεδόν 2.500 χρόνια πριν, γέννησε και άνδρωσε τον Αλέξανδρο Γ’, τον Μέγα, των Μακεδόνων και της «οικουµένης».

Το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες του το 2009 και φέτος γιορτάζει τα 10 χρόνια λειτουργίας του.

Με αφορμή τη συμπλήρωση της δεκάχρονης πορείας του, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας και ο Σύνδεσμος Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου Πέλλας διοργανώνουν, παρουσία της νέας υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, τον εορτασμό των 10 χρόνων λειτουργίας του, την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου, και ώρα 19:30, στο αίθριο του Μουσείου (θα προηγηθεί απο τις 17.30 ξενάγηση στους χώρους).

Η απόφαση για την ίδρυση του νέου Μουσείου της Πέλλας ελήφθη το 1996, οπότε και άρχισαν οι διαδικασίες εκπόνησης μελετών, εγκρίσεων, διαγωνισμών κ.ά. Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε το 2006 και το έργο εντάχθηκε στο Γ΄ ΚΠΣ, με προϋπολογισμό 14 εκατ.ευρώ. Τα εγκαίνιά του ανακοινώθηκαν, ματαιώθηκαν, επανορίστηκαν για το καλοκαίρι του 2009 και στη συνέχεια για τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους… Μεσολάβησαν οι εκλογές της εποχής, τα εγκαίνια αναβλήθηκαν και πάλι και η λειτουργία του άρχισε τελικά δίχως επίσημα εγκαίνια αλλά με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες.

Στα 10 χρόνια της λειτουργίας του και παρά τις «δύσκολες» συνθήκες πρόσβασης στον χώρο (ο αρχαιολογικός χώρος Πέλλας και το νέο μουσείο βρίσκονται στο 35ο χλμ. της παλιάς εθνικής οδού Θεσσαλονίκης-Έδεσσας, στον οικισμό της Πέλλας. Η πρόσβαση γίνεται με λεωφορείο των ΚΤΕΛ από τη Θεσσαλονίκη ως τα Γιαννιτσά κι από εκεί είτε με ΙΧ είτε με τα πόδια για δυο χιλιόμετρα), οι επισκέπτες ξεπερνούν το μισό εκατομμύριο.

«Το μουσείο αποτελεί εξαιρετικό δείγμα σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Απομένει η ανάδειξη και απόδοση στο κοινό του μεγάλου Ανακτόρου της Πέλλας -της “Αίθουσας του θρόνου”- αλλά και η ολοκλήρωση του αρχαιολογικού πάρκου της περιοχής με τη σειρά των ευρημάτων, ώστε να αποτιμηθεί σωστά ο ρόλος της Πέλλας, που υπήρξε το πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο του ελληνισμού» λέει στο ΑΠΕ η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας και διευθύντρια του Μουσείου, Μπετίνα Τσιγαρίδα.

Το νέο µουσείο βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τµήµα του αρχαιολογικού χώρου δίπλα ακριβώς από τον σύγχρονο οικισµό. Η έκθεση στο μουσείο αναπτύσσεται σε χώρο 2.500 τ.µ., σε πέντε θεµατικές ενότητες (καθηµερινή ζωή, δηµόσια ζωή, θρησκεία-λατρείες, νεκροταφεία και ανάκτορο – Μέγας Αλέξανδρος).

Τα 3.000 εκθέματα καλύπτουν την περίοδο από την Εποχή του Χαλκού (3η χιλιετία π.Χ.) μέχρι και το 90 π.Χ., τη λεγόμενη ύστερη ελληνιστική εποχή.

Tους επισκέπτες του νέου μουσείου της Πέλλας υποδέχεται ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος (μια μαρμάρινη προτομή του, ύψους 35 εκατοστών κι ένα μικρό αγαλματίδιο της ίδιας εποχής, που τον απεικονίζει με χαρακτηριστικά του θεού Πάνα).

Από τα σημαντικότερα ευρήματα των πολυετών αρχαιολογικών ανασκαφών στην περιοχή, που κοσμούν το μουσείο και καταδεικνύουν στοιχεία της πολυκύμαντης ιστορίας της περιοχής, ενδεικτικά είναι:

-Η αποκατεστηµένη χρωµατική διακόσµηση του βόρειου τοίχου αίθουσας συµποσίου, της λεγόµενης «Κατοικίας των Κονιαµάτων», ύψους 5 µ., που δεσπόζει στο βόρειο τµήµα της θεµατικής ενότητας για την καθηµερινή ζωή. Πρόκειται για µοναδικό δείγµα συνολικά αποκατεστηµένης όψης τοίχου στον ελληνικό χώρο και βεβαιώνει ότι η µορφή αυτής της τρισδιάστατης αρχιτεκτονικής απόδοσης µε χρωµατιστά κονιάµατα που διαπιστώθηκε σε σπίτια της Ποµπηίας (από εκεί προέκυψε ο όρος ποµπηιανό στυλ) ήταν διαδεδοµένη στην Πέλλα από τον 3ο αιώνα π.Χ.

-Τα εξαιρετικής τέχνης ψηφιδωτά δάπεδα (των οικιών του Διονύσου και της Ελένης), πολύχρωµες διακοσµήσεις τοίχων, συµποσιακές κλίνες, ευρήµατα που καταδεικνύουν στοιχεία για την ένδυση, τον καλλωπισµό, τις ασχολίες, τις λατρευτικές τελετές στα οικιακά ιερά, την άθληση, την εκπαίδευση, τη διασκέδαση.

-Αγαλματίδια και πήλινα ειδώλια της Αφροδίτης, η οποία στην Πέλλα λατρευόταν ως προστάτις των νεκρών, καθώς και από το Θεσµοφόριο, αναθηµατικά ειδώλια, µαρµάρινα αγαλµάτια, επιγραφές, αγγεία, προϊόντα µεταλλοτεχνίας, ενώ εντυπωσιακή είναι η ταφή ενός µικρού παιδιού µέσα σε πήλινο πίθο (εγχυτρισµός) που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού.

-Ο κατάδεσμος με το πρώτο μαρτυρημένο «μακεδονικό κείμενο» (σε γλώσσα δωρική-ελληνική), η κατάρα εννέα στίχων που βρέθηκε εγχάρακτη σε μολύβδινο έλασμα (κατάδεσμος) τυλιγμένο στο δεξί χέρι νεκρής, κατά την αποκάλυψη τάφου του 4ου αιώνα από την περιοχή της αγοράς στην αρχαία Πέλλα. Το εύρημα εντοπίστηκε το 1986.

– «Ξάνθος Δημητρίου και Αμαδίκης υιός» επιγράφεται η επιτύμβια στήλη του νεαρού με το παιγνίδι και το σκύλο (ανάγεται στα τέλη του 5ου αιώνα και είναι ένα από τα πρωιμότερα μέχρι σήμερα γλυπτά της Πέλλας των αρχών του 4ου π.Χ. αιώνα). Το όνομα του νεκρού φέρει εκτός απο το πατρώνυμο και το μητρώνυμο, καταδεικνύοντας πως στη Μακεδονία της εποχής (έναν αιώνα πριν από τον Μέγα Αλέξανδρο), το οικογενειακό δίκαιο προέβλεπε αν όχι «γυναικοκρατία», σίγουρα μια ισονομία που θα «ζήλευαν» πολλές –ακόμα και σύγχρονες– κοινωνίες.

– «Η Αφροδίτη αποσανδαλίζουσα» επιγράφεται το αγαλματίδιο που βρέθηκε σε τάφο της Πέλλας του 4ου αιώνα π.Χ. Αγαλματίδια της θεάς Αφροδίτης βρέθηκαν δεκάδες σε τάφους γυναικών και ανδρών όλων των εποχών στην Πέλλα. Στην ίδια περιοχή βρέθηκαν (τα πρωτότυπά τους εκτίθενται στο μουσείο) τα αγαλματίδια του έρωτα (του 4ου π.Χ. αιώνα) και του συμπλέγματος του έρωτα και της ψυχής (του 1ου π.Χ. αιώνα) τα οποία αναπαράχθηκαν από τα εργαστήρια του ΤΑΠ, διατίθενται στα πωλητήρια όλων σχεδόν των μουσείων της χώρας και θεωρούνται από τα πλέον «ευπώλητα».

Από φέτος θα διατίθεται στο πωλητήριο του αρχαιολογικού Μουσείου της Πέλλας ένα ακόμη «ιδιαίτερο» αντίγραφό του μοναδικού για αρχαία επιγραφή ευρήματος της «Στήλης του Χοίρου». Η επιτύμβια στήλη εντοπίστηκε στα 1968 στη διάρκεια αρχαιολογικής ανασκαφής, ενσωματωμένη στα υστερορωμαϊκά τείχη της Έδεσσας, και απεικονίζει μία τετράτροχη άμαξα με τέσσερα μουλάρια κι ένα γουρουνάκι κάτω από την άμαξα.

[Archaeology Newsroom: Φωτογραφίες από το Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας μπορείτε να δείτε στη Photo Gallery του ιστοτόπου Archaeology and Arts].