Άγγελος Ι. Τσαγράκης, Η διαχείριση του προσωπικού στα μυκηναϊκά ανάκτορα. Εργατικές ομάδες, τεχνίτες, δούλοι στη μυκηναϊκή περίοδο, εκδ. Ινστιτούτο του Βιβλίου – Καρδαμίτσα, Αθήνα 2018, σελ. 360. ISBN 978-960-354-473-9
Με το παρόν βιβλίο επιχειρείται να διερευνηθεί η οικονομία του προϊστορικού Αιγαίου με βάση τις γραπτές πηγές από τα αρχεία γραμμικής Β. Ιδιαίτερα δίδεται έμφαση στη βιοτεχνία, στο εμπόριο και στη διαχείριση των εργατικών ομάδων από την κεντρική διοίκηση των μυκηναϊκών ανακτόρων. Η παρουσία και η αξιοποίηση των αρχείων γραμμικής Β είναι σαφώς ο σημαντικότερος παράγοντας διερεύνησης του θέματος και λόγω της αμεσότητάς του αλλά και διότι, πραγματικά, τα στοιχεία που μας προσφέρουν οι πινακίδες είναι πολλά και εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Συνεπώς, πρόκειται για ένα πεδίο έρευνας, το οποίο οι πινακίδες γραμμικής Β και οι πληροφορίες που μας παρέχουν είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος για να προσεγγίσουμε επιστημονικά και όχι βασιζόμενοι σε εικασίες ή μεταγενέστερες αναφορές.
Αναλύοντας τις πληροφορίες των πινακίδων για τις εργατικές ομάδες, τους τεχνίτες και τους δούλους, προφανώς δεν οδηγούμαστε μόνο σε μια ικανοποιητική εκτίμηση της μυκηναϊκής οικονομίας αλλά αντλούμε χρησιμότατα στοιχεία και για την κοινωνική δομή, όπως και για τον τρόπο άσκησης της πολιτικής εξουσίας από τα ανακτορικά κέντρα. Βάση για τη μελέτη αυτών των τομέων της οικονομίας είναι οι σειρές πινακίδων Α-, Β-, όπου καταχωρίζονται τεχνίτες και εργατικές ομάδες που φαίνεται να εξαρτώνται στην πλειονότητά τους από τα ανακτορικά κέντρα. Ολόκληρες σειρές πινακίδων καταχωρίζουν εργατικές ομάδες με ποσότητες προϊόντων που διανέμονται σε αυτές, γεγονός ενδεικτικό της εξάρτησης αυτών των ομάδων από τα ανακτορικά κέντρα.
Υπάρχει βέβαια και η σαφής δήλωση κάποιων από αυτά τα άτομα με τη λέξη do-e-ro, δοέλος, δοῦλος, ενώ γενικά έχουμε πολλές πληροφορίες στις πινακίδες για τη χρήση των δούλων κατά τη Μυκηναϊκή περίοδο.
Από την εξέταση των πινακίδων θα αισθανθούμε έκπληξη από το μεγάλο αριθμό επαγγελματικής εξειδίκευσης, όπως διαπιστώνεται από το πλήθος επαγγελμάτων που καταγράφονται. Τα επαγγέλματα αυτά σχετίζονται και με βιοτεχνικές αλλά και γενικότερες χειρωνακτικές εργασίες και κάποια από αυτά απαιτούν ειδικές ικανότητες και δείχνουν απίστευτο καταμερισμό και εξειδίκευση των εργασιών από την κεντρική διοίκηση. Εκτός όμως από τις σημαντικότατες πληροφορίες για τα επαγγέλματα, τους τεχνίτες, τις εργατικές ομάδες και τους δούλους κατά τη Μυκηναϊκή περίοδο, εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η ανάλυση των επαγγελματικών όρων και κυρίως του πλήθους των ανθρωπωνυμίων και των τοπωνυμίων που καταγράφονται στις πινακίδες. Το γλωσσολογικό τμήμα συνεπώς αυτής της μελέτης είναι εξίσου σημαντικό και ενδιαφέρον.
