«Kεραμική παραγωγή και αλληλεπίδραση στις Κυκλάδες της Μέσης Εποχής του Χαλκού με βάση τα δεδομένα της Κέας» («Pottery Production and Interaction in the Middle Bronze Age Cyclades: A Perspective from Kea») είναι ο τίτλος διάλεξης που θα δώσει η Natalie Abell (Επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Michigan), την Τρίτη 5 Ιουνίου 2018 και ώρα 19.00, στο κτήριο της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας (Πανεπιστημίου 22, Αθήνα).
«Δύο από τα βασικά θέματα που κυριαρχούν στην έρευνα των Κυκλάδων της Εποχής του Χαλκού είναι ο τρόπος συμμετοχής των κυκλαδικών κοινοτήτων στις ανταλλαγές προϊόντων και ιδεών και η μορφή επηρεασμού τους από αλληλεπιδράσεις με άλλες κοινωνίες στον ευρύτερο αιγαιακό χώρο με την πάροδο του χρόνου. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην ανάλυση των πτυχών του λεγόμενου φαινομένου του εκμινωισμού, κατά τη διάρκεια του οποίου οι Κυκλαδίτες υιοθέτησαν και προσάρμοσαν κρητικούς τρόπους και συμπεριφορές. Παρόλο που το φαινόμενο αυτό ξεκίνησε στην Ύστερη Μεσοκυκλαδική (ΜΚ) περίοδο, η πλειονότητα των ερευνών επικεντρώθηκε στις Υστεροκυκλαδικές (ΥΚ) φάσεις του φαινομένου. Πράγματι, η ΜΚ περίοδος προκάλεσε σε γενικές γραμμές μικρότερο επιστημονικό ενδιαφέρον από ό,τι η ΥΚ (με εξαιρέσεις, ασφαλώς). Παρ’ όλα αυτά, η ΜΚ περίοδος άπτεται πολλών ενδιαφερόντων αρχαιολογικών ζητημάτων. Ενώ η ύστερη ΜΚ δίνει μια εικόνα για το αρχικό στάδιο του εκμινωισμού, η πρώιμη ΜΚ χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη νέων κοινωνικοοικονομικών στρατηγικών μετά τη διακοπή και την εμφανή οικονομική και δημογραφική παρακμή της ύστερης Πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Στην πρώιμη ΜΚ περίοδο τοποθετούνται επίσης τα πρώτα στάδια αλληλεπίδρασης ανάμεσα στις κυκλαδικές κοινότητες και τα αναδυόμενα κέντρα εξουσίας σε άλλες περιοχές του Αιγαίου, όπως είναι η Κρήτη και η Αίγινα. Επομένως, η πρώιμη ΜΚ περίοδος αποτελεί, εκτός των άλλων, ένα σημαντικό υπόβαθρο για να τεθούν επί τάπητος οι αλλαγές που συνέβησαν αλλά και τα στοιχεία που διατηρήθηκαν κατά την πρωιμότερη φάση του εκμινωισμού που ακολουθεί.
»Η Αγία Ειρήνη της Κέας δίνει την ευκαιρία να εξεταστεί ενδελεχώς η δυναμική των ανταλλαγών και της αλληλεπίδρασης στο κυκλαδικό αρχιπέλαγος κατά τη διάρκεια της ΜΚ περιόδου. Η πόλη αυτή υπήρξε σημαντικός κόμβος ανταλλαγών λόγω της στρατηγικής της θέσης στη διασταύρωση των θαλάσσιων δρόμων που συνδέουν διάφορες περιοχές του Αιγαίου τόσο μεταξύ τους όσο και με την πλούσια σε μέταλλα περιοχή του Λαυρίου. Η πρόσφατη μελέτη δημοσιευμένου υλικού, σε συνδυασμό με τη σύγχρονη ανάλυση αδημοσίευτης κεραμικής από την περιοχή Β της Αγίας Ειρήνης, επέτρεψε την επαναξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο άλλαζαν τα πρότυπα εισαγωγής, παραγωγής και κατανάλωσης της κεραμικής κατά την ΜΚ περίοδο. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη διαφοροποίηση που υπέστησαν οι τοπικές μέθοδοι και τεχνικές παραγωγής, μια που αυτές αντιπροσωπεύουν πιθανότατα διαφορετικού τύπου επαφές των Κείων με τον ευρύτερο αιγαιακό κόσμο από ό,τι τα εισηγμένα αντικείμενα.
»Η παρουσίαση συνοψίζει τα βασικά χαρακτηριστικά της προαναφερθείσας μελέτης και επισημαίνει μερικές από τις ιδιαιτερότητες του κεραμικού συνόλου της Αγίας Ειρήνης σε σύγκριση με άλλες κυκλαδικές θέσεις διερευνώντας τους λόγους για τους οποίους αναπτύχθηκαν οι ιδιαιτερότητες αυτές».
Η διάλεξη, που θα δοθεί στα αγγλικά, πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Κυκλαδικού Σεμιναρίου της Αρχαιολογικής Εταιρείας που διοργανώνει η Μαρίζα Μαρθάρη.
