Στην καταπράσινη πλαγιά του «Μακεδονικού όρους» του Ηροδότου (σήμερα Πιέρια όρη), εκεί που κάποτε άκμαζαν οι Αιγές, η βασιλική μητρόπολη των Μακεδόνων, το επίμονο κελάηδισμα των αηδονιών διακόπτεται από τον σκληρό ήχο των καλεμιών των λιθοξόων που, ακολουθώντας τον τρόπο των αρχαίων, δίνουν σχήμα στην πέτρα. Δεκάδες, εκατοντάδες λιθόπλινθοι, παίρνουν την πρέπουσα μορφή και περιμένουν σε σειρές. Θα γίνουν μερικές χιλιάδες και, μόλις τελειώσει το μεγάλο τεχνικό έργο της αναστήλωσης του ανακτόρου του Φιλίππου Β’, θα βρουν τη θέση τους.

Με τον τρόπο αυτό θα συμπληρώσουν τα σωζόμενα κομμάτια του τεράστιου αρχαίου αναλήμματος (μήκος 104 μ., πάχος 2,10 μ., ύψος 9-15 μ.). Έτσι θα σταματήσει η διολίσθηση του φυσικού πρανούς της πλαγιάς και θα αποσοβηθεί ο κίνδυνος να κατολισθήσει και να χαθεί για πάντα ό,τι σε πείσμα αιώνων και αλλεπάλληλων καταστροφών επιμένει να υπάρχει ακόμη από το εκπληκτικό ανάκτορο. Η περιγραφή των εργασιών ανήκει στην προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, αρχαιολόγο Αγγελική Κοτταρίδη, που λίγες μέρες μόλις πριν από το άνοιγμα του ανακτόρου των Αιγών στο κοινό, δηλώνει με νόημα ότι όλο και περισσότερα θραύσματα βρίσκουν τη θέση τους στο τεράστιο παζλ!

«Τα κομμάτια των πέτρινων πλίνθων του αναλήμματος που έσπασαν όταν, τον πρώτο μεταχριστιανικό αιώνα, έγινε η φοβερή κατολίσθηση που έκανε τους κατοίκους να εγκαταλείψουν για πάντα το άστυ των Αιγών, καθαρίζονται, ταυτίζονται και συναρμόζονται. Οι πέτρες με τις όμορφα δουλεμένες όψεις βρίσκουν ξανά την αρχαία εικόνα τους.

»Τα επιστύλια, η δωρική ζωφόρος και τα γείσα της νότιας πλευράς του Μεγάλου Περιστυλίου, είναι ακόμη ακουμπισμένα στη θέση που βρέθηκαν τη μέρα της τελικής καταστροφής – στον τόπο ακριβώς όπου αιώνες πριν ο Αλέξανδρος ανακηρύχθηκε βασιλιάς των Μακεδόνων. Εκεί περιμένουν υπομονετικά την ώρα που θα ανυψωθούν και πάλι για να δώσουν κάτι από την αρχαία του αίγλη στο μεγαλύτερο και σίγουρα ένα από τα σημαντικότερα οικοδομήματα της κλασικής ελληνικής αρχιτεκτονικής.

»Καθημερινά όλο και περισσότεροι κίονες αποκτούν σώμα. Δυο-δυο, τρεις-τρεις, ακόμη και τέσσερις σπόνδυλοι στη σειρά βρίσκουν συνάφειες και αλληλουχία. Οι κίονες, όχι πια σαν σχέδια στο χαρτί, αλλά σαν όγκοι στο χώρο, σιγά-σιγά ανασχηματίζονται από τους αρχαίους πέτρινους σπονδύλους τους και δίνουν στην ομάδα ευκαιρία να πανηγυρίζει», αναφέρει η κα Κοτταρίδη στο ΑΠΕ–ΜΠΕ.

Όλα αυτά θα μπορεί το κοινό να τα δει από κοντά για πρώτη φορά σε λίγες μέρες, καθώς την Κυριακή 3 Ιουνίου, από τις 10.30 το πρωί μέχρι τη μία το μεσημέρι, θα γίνει ανοιχτή πανηγυρική ξενάγηση στο ανάκτορο από την ίδια την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας. Από την επομένη, 4η Ιουνίου, το ανάκτορο θα είναι επισκέψιμο, χωρίς εισιτήριο, καθώς πρόκειται για χώρο με μεγάλο αναστηλωτικό έργο σε εξέλιξη.

Οι ώρες λειτουργίας για το κοινό θα είναι από τη Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή, από τις 10 το πρωί ως τις 2 το μεσημέρι, ενώ τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες που δεν λειτουργεί το εργοτάξιο το μνημείο θα είναι κλειστό. Οι επισκέπτες θα φθάνουν στο χώρο του ανακτόρου πεζοί, έχοντας έτσι την ευκαιρία να διασχίσουν το δυτικό τμήμα του άστεως των Αιγών, αποκτώντας μια αίσθηση των διαστάσεων και της τοπογραφίας της πόλης. Θα πρέπει, άλλωστε, να ακολουθούν τις υποδείξεις του προσωπικού και τις περισχοινίσεις για την ασφαλή κίνησή τους στο χώρο του μνημείου.

Προσβάσιμη για το κοινό θα είναι η καλύτερα σωσμένη νότια πλευρά του κτηρίου, όπου έχει ολοκληρωθεί ο κύριος όγκος των εργασιών και όπου συγκεντρώνονται τα πιο ενδιαφέροντα σωζόμενα ψηφιδωτά δάπεδα. Έτσι οι επισκέπτες που πραγματικά ενδιαφέρονται και αγαπούν τα μνημεία θα έχουν την ευκαιρία να δουν το κτήριο που σχεδιάστηκε για να αποτελέσει την αποτύπωση στο χώρο της ιδέας της πεφωτισμένης ηγεμονίας. Το ίδιο κτίριο έγινε αρχέτυπο όλων των δημόσιων κτηρίων της Ελληνιστικής Οικουμένης και όχι μόνο. Συγχρόνως θα μπορούν να παρακολουθούν, βεβαίως από απόσταση για λόγους ασφάλειας, τις αναστηλωτικές και λοιπές εργασίες.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της συνεργασίας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας με τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση του νομού, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί θερινό σχολείο-εργαστήριο στο οποίο θα συμμετέχουν τριάντα μαθητές λυκείων της Ημαθίας. Η θεματολογία του θερινού σχολείου, που θα πραγματοποιηθεί το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου, θα είναι το ίδιο το ανάκτορο. Μαθητές και μαθήτριες, για μια ολόκληρη βδομάδα, θα μπορούν να παρακολουθήσουν την ανασκαφή, τη συντήρηση και τις εργασίες της αναστήλωσης, αλλά και να εξοικειωθούν με το κορυφαίο μνημείο και το πολυεπίπεδο έργο της αρχαιολογικής υπηρεσίας.

Αργότερα, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το εργοτάξιο θα ενδυναμωθεί και θα επεκταθεί. Το έργο της αναστήλωσης του ανακτόρου των Αιγών υλοποιεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας. Είναι ενταγμένο με 10 εκατ. ευρώ στο ΕΠΑΝΕΚ, το κεντρικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, και μαζί με τα έργα της Ακρόπολης αποτελεί το μεγαλύτερο αναστηλωτικό πρόγραμμα της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Ο χρονικός, άλλωστε, ορίζοντας ολοκλήρωσής του τοποθετείται στο 2022.

Για το πρόγραμμα των εκδηλώσεων στις 1-3 Ιουνίου πατήστε εδώ.