Στις παρυφές του ζωοδότη αλλά και καταστροφέα Μαιάνδρου ποταμού, δημιουργήθηκαν μερικές από τις πιο σημαντικές πόλεις της αρχαίας Ιωνίας, που έπαιξαν για πολλούς αιώνες σπουδαίο ρόλο στην ελληνική ιστορία.
Η λαμπρή Μαγνησία επί Μαιάνδρω, με το μέγα ιερό της Λευκοφρυηνής Αρτέμιδος, η Πριήνη, η γόησσα που σκαρφάλωσε αγέρωχη στις πλαγιές της Μυκάλης, η κορυφαία και ανυπέρβλητη Μίλητος, η μάνα δεκάδων ελληνικών πόλεων του Ευξείνου Πόντου, με το μαντείο του Διδυμαίου Απόλλωνος και την παγκόσμια εμπορική ακτινοβολία της, η μυστηριώδης και απόκοσμη Ηράκλεια του Λάτμου, η πλούσια και δυναμική Νύσσα, όταν αφηγηθούν το «παραμύθι» τους, εντυπωσιάζουν με την πνευματική, καλλιτεχνική και οικονομική ακμή τους, αλλά και τα πολιτικά επιτεύγματά τους από τα αρχαϊκά χρόνια ως τη Μεσοβυζαντινή εποχή.
«Αρχαίες πόλεις του Μαιάνδρου» είναι ο τίτλος διάλεξης του Θοδωρή Κοντάρα που διοργανώνει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών «Η Μικρά Ασία από το σήμερα ως το χθες». Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 27 Μαρτίου 2018, στις 19:00, στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη (Τσιμισκή 11).
Ο Θοδωρής Κοντάρας
Ο Θοδωρής Κοντάρας γεννήθηκε στη Νέα Ερυθραία, με καταγωγή από το Σιβρισάρι της Ερυθραίας Μ. Ασίας. Σπούδασε Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και δίδαξε στη μέση εκπαίδευση (1983-2017). Σε όλον τον προσφυγικό κόσμο είναι γνωστός για την επισταμένη του ασχολία με τη λαογραφία και την ιστορία του Ελληνισμού της Μικρασίας, κυρίως των περιοχών Ιωνίας, Αιολίδας και Προποντίδας. Από το 1981 είναι υπεύθυνος του τμήματος παραδοσιακού πολιτισμού του Πνευματικού Κέντρου Νέας Ερυθραίας, όπου δημιούργησε τον Χορευτικό Όμιλο, με στόχο τη διάσωση και διάδοση της πλούσιας μουσικοχορευτικής παράδοσης των Ερυθραιωτών προσφύγων. Επιμελήθηκε τους τρεις δίσκους που εξέδωσε το 1991-94 το Λύκειο των Ελληνίδων Αθηνών με 43 χορούς και τραγούδια από τα Αλάτσατα, την Ερυθραία και τη Σμύρνη, στους οποίους τραγουδούν και παίζουν με αυθεντικό τρόπο πρόσφυγες της πρώτης και δεύτερης γενιάς από τη Ν. Ερυθραία. Μελέτησε και κατέγραψε τις φορεσιές των Ελλήνων του Μαρμαρά, της Ερυθραίας και των χωριών της Σμύρνης, με βάση τους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στη Ν. Ερυθραία και στα Ν. Παλάτια Ωρωπού. Ταξιδεύει πολύ συχνά στην Τουρκία και έχει δημιουργήσει ένα πλουσιότατο αρχείο διαφανειών από τις μικρασιατικές πατρίδες, το οποίο χρησιμοποιεί σε διαλέξεις με μικρασιατικά θέματα, που οργανώνουν σωματεία, πνευματικά κέντρα κι επιστημονικά ιδρύματα.
Συνεργάστηκε με την ιστορικό Μαριάννα Κορομηλά στην εβδομαδιαία εκπομπή της Ελληνικής Ραδιοφωνίας «Ταξιδεύοντας στο χώρο και το χρόνο», σε θέματα του μικρασιατικού Ελληνισμού. Με την ίδια και άλλους συνεργάτες συνέγραψε το βιβλίο Ερυθραία, ένας ευλογημένος μικρόκοσμος στην καρδιά της Ιωνίας (εκδ. Πανόραμα, Αθήνα 1997). Άρθρα και μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε λαογραφικά βιβλία, επιστημονικά περιοδικά μουσείων, ιστοσελίδες και εφημερίδες μικρασιατικών σωματείων. Έχει επίσης την επιμέλεια πολλών βιβλίων με μικρασιατικά θέματα κάθε είδους, καθώς και της σειράς Εξ Ανατολών των εκδόσεων Μπαλτά. Για την προσφορά του στη μικρασιατική ιδέα τιμήθηκε από πολλά σωματεία, με κορυφαία αναγνώριση τη βράβευσή του από την Ένωση Σμυρναίων Αθηνών (2012) και από την ΟΠΣΕ (2015).
