Οι πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου (Homo sapiens) που ζούσαν στην Ανατολική Αφρική είχαν αρχίσει, ήδη πριν από 320.000 χρόνια, αρκετά νωρίτερα από ό,τι πίστευαν έως τώρα οι επιστήμονες, να κάνουν μια σειρά από τεχνικές και κοινωνικές καινοτομίες.

Ανάμεσα στις καινοτομίες ήταν να κατασκευάζουν πιο καλοφτιαγμένα και πιο κοφτερά λίθινα εργαλεία (πολλά από μαύρο ηφαιστειακό οψιδιανό και από έγχρωμο πυριτόλιθο), να χρησιμοποιούν χρωστικές ουσίες από ώχρα και μαγγάνιο (για άγνωστη χρήση, αλλά μάλλον για βάψιμο του σώματος με φωτεινό κόκκινο χρώμα ή για άλλους συμβολικούς σκοπούς), καθώς επίσης να κάνουν μακρινές μετακινήσεις και πιθανώς εμπορικές ανταλλαγές σε αποστάσεις έως 90 χιλιομέτρων.

Όπως τα σημερινά κινητά τηλέφωνα είναι μικρότερα από ό,τι τα πρώτα κινητά που εμφανίστηκαν, έτσι και τα νέα λίθινα εργαλεία (χειροπελέκεις κ.ά.) ήταν μικρότερα, πιο εύχρηστα και πιο αποτελεσματικά από τα παλαιότερα. Επιπλέον, ήταν φτιαγμένα όχι από ντόπιες πέτρες, αλλά από πιο εξωτικές πρώτες ύλες που είχαν μεταφερθεί από μακρινά μέρη, μια ένδειξη για την ύπαρξη ακόμη και πρώιμων εμπορικών δικτύων.

Οι καινοτομίες αυτές συνέπεσαν με μεγάλες περιβαλλοντικές και οικολογικές αλλαγές την ίδια εποχή σε αυτή την περιοχή. Αυτό ενισχύει την πεποίθηση των επιστημόνων ότι οι αλλαγές στην ανθρώπινη συμπεριφορά σε μεγάλο βαθμό προκλήθηκαν από τις προκλήσεις του περιβάλλοντος, το οποίο κατά καιρούς γινόταν πιο απρόβλεπτο και επικίνδυνο για την επιβίωση των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών (σεισμοί, απότομη εναλλαγή υγρασίας-ξηρασίας, εξαφάνιση ζώων κ.ά.).

Οι ανθρωπολόγοι και άλλοι επιστήμονες από διάφορες χώρες έκαναν την ανακάλυψη στη νότια Κένυα και παρουσίασαν τα ευρήματά τους σε τρεις επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό «Science». Όπως τόνισαν, το βασικό μήνυμα των ανακαλύψεων είναι ότι ωθούν ακόμη πιο πίσω στο παρελθόν την έναρξη της εξέλιξης της πολύπλοκης συμπεριφοράς.

Η χρονολόγηση των ευρημάτων προ 320.000 έως 305.000 ετών συμπίπτει περίπου με τα αρχαιότερα γνωστά απολιθώματα του ανματομικά σύγχρονου «έμφρονος ανθρώπου» (Homo sapiens), τα οποία έχουν εντοπιστεί στο Μαρόκο και είναι ηλικίας 300.000 έως 350.000 ετών.

Τα νέα ευρήματα είναι επίσης κατά δεκάδες χιλιάδες χρόνια πιο πρώιμα από τις έως τώρα ενδείξεις καινοτομιών στη μεσολιθική ανατολική Αφρική. Οι νέες πρακτικές (τεχνικές καινοτομίες, δίκτυα κοινωνικο-οικονομικών ανταλλαγών, πρώιμη συμβολική επικοινωνία κ.ά.) αντικατέστησαν συνήθειες και συμπεριφορές που είχαν ακολουθηθεί επί εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια έως τότε.

Για τις επιστημονικές δημοσιεύσεις πατήστε εδώ, εδώ και εδώ.