Τμήματα αρχαίων οικισμών, νεκροταφεία, μνημεία, τείχη και εκκλησίες έχουν έλθει στο φως κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, όπου απασχολούνται περισσότεροι από 650 ειδικοί στην αρχαιολογική έρευνα (αρχαιολόγοι, τοπογράφοι, συντηρητές, κ.λπ.), καθώς και αρχαιολογικοί εργάτες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η εταιρία κατασκευής του αγωγού με αφορμή την ολοκλήρωση του 31ου ετήσιου συνεδρίου «Το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και Θράκη» στη Θεσσαλονίκη, μέχρι σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 300 σωστικές ανασκαφές μικρής και μεγαλύτερης κλίμακας, και περισσότερες από 100 δοκιμαστικές τομές στη «Ζώνη Εργασίας» του ΤΑΡ, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη άλλες 7 σωστικές ανασκαφές μεγάλης κλίμακας στις Περιφέρειες από τις οποίες διέρχεται ο αγωγός.

Οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως πλήθος κινητών ευρημάτων (κεραμική, κοσμήματα, νομίσματα κ.λπ.) που χρονολογούνται από την Προϊστορική έως και τη Μεταβυζαντινή περίοδο, καθώς και νεκροταφεία ή μεμονωμένους τάφους, κάποιους από αυτούς κτερισμένους, τμήματα οικισμών και αρχιτεκτονικών λειψάνων (π.χ. τείχη και εκκλησίες, μνημεία, εργαστηριακοί χώροι) και ενδείξεις ανθρώπινης δραστηριότητας (π.χ. κλίβανοι και πηγάδια).

Στο συνέδριο επιστήμονες-εκπρόσωποι από 9 Εφορείες Αρχαιοτήτων της Βόρειας Ελλάδας (Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Σερρών, Κιλκίς, Θεσσαλονίκης, Κοζάνης, Καστοριάς και Φλώρινας) παρουσίασαν τα αρχικά ευρήματα των ανασκαφικών τους δραστηριοτήτων, σημειώνοντας πως, αν δεν υπήρχαν τα δημόσια ή τα ιδιωτικά έργα, οι ανασκαφές στην Ελλάδα θα είχαν σχεδόν σταματήσει.

«Συνεργαζόμαστε στενά με το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και τις κατά τόπους Εφορείες Αρχαιοτήτων, για την προστασία και ανάδειξη της πλούσιας ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς» δήλωσε σχετικά η διευθύντρια του ΤΑΡ για την Ελλάδα, Κατερίνα Παπαλεξανδρή.

Οι αρχαιολογικές εργασίες εποπτεύονται από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και τις 13 αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων (μία ανά περιφερειακή ενότητα που διατρέχει ο αγωγός), όπως ορίζεται στα σχετικά Μνημόνια Συναντίληψης και Συνεργασίας που έχουν υπογραφεί.