Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων εξέδωσε ανακοίνωση που αναφέρεται στην παρουσίαση του επιχειρησιακού σχεδίου του ΤΑΠΑ την Τετάρτη 17 Ιανουαρίου 1.2018, από την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λυδία Κονιόρδου, και τη νέα Πρόεδρο του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, Αθηνά Χατζηπέτρου.
«Για μια ακόμα φορά επαναλαμβάνονται οι ίδιες εξαγγελίες για ζητήματα δρομολογημένα εδώ και χρόνια και τα οποία στόχο έχουν μόνο την ενίσχυση του εισπρακτικού χαρακτήρα του ΤΑΠΑ και όχι την αναβάθμιση του ρόλου του στην προβολή της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Από τα ανακοινωθέντα προκύπτουν ζητήματα που επιβάλλουν εγρήγορση και φυσικά αναλυτικές και πειστικές απαντήσεις» επισημαίνεται στην ανακοίνωση του ΣΕΑ.
«Η εμπειρία των τελευταίων πολλών ετών αποδεικνύει ότι η απροθυμία εκσυγχρονισμού του ΤΑΠΑ και μεταμόρφωσής του σε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό παραγωγής και είσπραξης εσόδων από τους αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία βαραίνει όλες ανεξαιρέτως τις πολιτικές ηγεσίες του ΥΠΠΟΑ.
»Η εισαγωγή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου –σε λιγοστούς δυστυχώς αρχαιολογικούς χώρους– εξαγγέλθηκε για τον επόμενο Μάιο, ενώ η εφαρμογή του συστήματος Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων, που θα καταγράφει σε πραγματικό χρόνο κάθε μία οικονομική συναλλαγή στα εκδοτήρια και πωλητήρια, από τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους! Η Υπουργός διαβεβαίωσε ότι οι νέες υποδομές μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς να έχει προηγουμένως εκδοθεί το νέο Οργανόγραμμα του ΤΑΠΑ σε αντικατάσταση του απαρχαιωμένου νομοθετήματος του 1977!
»Είναι εμφανές ότι δεν έχει γίνει κατανοητό από τη νέα ηγεσία του ΤΑΠ και την υπουργό Πολιτισμού, το μείζον ζήτημα που κατά την αντίληψή μας πρόκειται να ανακύψει. Είναι παγκοίνως γνωστό ότι το Ταμείο είναι δραματικά υποστελεχωμένο σε όλα τα τμήματα και καλείται –σήμερα και στο προσεχές μέλλον– να λειτουργήσει χωρίς τις απαραίτητες ειδικότητες, ιδίως χωρίς κανέναν υπάλληλο της ειδικότητας του λογιστή. Η συγκεκριμένη επείγουσα προτεραιότητα ωστόσο μεταφέρθηκε στις καλένδες!
»Η είσπραξη του δημόσιου χρήματος –τόσο των εισιτηρίων όσο και του e-shop και των πωλητηρίων– κατευθείαν από την ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα διαχειρίζονται άλλοι φορείς εκτός του Δημοσίου Λογιστικού και των σχετικών με αυτό ελεγκτικών μηχανισμών και εκτός του ΤΑΠ, του νόμιμου εισπρακτικού μηχανισμού του Υπουργείου, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για το δημόσιο συμφέρον. Στην πρόσφατη συνέντευξη τύπου ενημερωθήκαμε ότι την πιλοτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα παρακολουθεί πενταμελής Επιτροπή Παρακολούθησης του Έργου, στην οποία την πλειοψηφία θα έχουν οι δωρητές, δηλ. το Ίδρυμα Σταύρου Νιάρχου και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, με μόλις δύο μέλη διορισμένα από το ΤΑΠΑ.
»Φαίνεται ότι δεν επιθυμούν ή δεν θέλουν να κατανοήσουν ότι ορθή λύση στον έλεγχο και τη διαχείριση θα δοθεί μόνο όταν το ΤΑΠΑ θα αποκτήσει νέο Οργανισμό, ο οποίος θα του επιτρέψει να προκηρύξει θέσεις για να προσλάβει και να στελεχώσει ένα ηλεκτρονικό λογιστήριο, που θα ασκεί έγκυρο έλεγχο και χρηστή διαχείριση. Όσα ελέχθησαν περί συνεργασιών με τρίτους φορείς, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι κανόνες του Δημόσιου Λογιστικού, καθιστούν επίκαιρη τη συνέντευξη του κ. Στ. Μπένου, προέδρου του «Διαζώματος» και σκιώδους Υπουργού Πολιτισμού, σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων στη 1/12/2017: “Σε σχέση με τα έσοδα θα πρότεινα το 1/3 να πηγαίνει στους χώρους, το 1/3 στο ΤΑΠ και το άλλο 1/3 στον φορέα διαχείρισης για δράσεις μάρκετινγκ κ.τλ.”; Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων διαφωνεί με την εκχώρηση των δράσεων προβολής του πολιτισμού, αλλά και τη διάθεση δημόσιων εσόδων του ΤΑΠΑ σε φορείς διαχείρισης μνημείων, ΜΚΟ και άλλους εξωτερικούς προς το ΥΠΠΟΑ παράγοντες και απαιτεί την αναβάθμιση του ρόλου του ΤΑΠΑ και τον Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ σε αυτή την κατεύθυνση.
»Πέραν αυτού παραμένει χωρίς λύση το ζήτημα της παραγωγής ποιοτικών ευπώλητων αναμνηστικών ειδών (εκμαγείων, οδηγών και λοιπών αναμνηστικών ειδών) που θα διατίθενται κατ’ αποκλειστικότητα από τα πωλητήρια του ΤΑΠΑ. Έως σήμερα, τουλάχιστον, αυτά διαθέτουν λιγοστούς κωδικούς σε περιορισμένα τεμάχια, ειδών παρακαταθήκης κυρίως, δηλ. εξωτερικών παραγωγών, όμοια μ’ αυτά που πωλούνται και στα καταστήματα αναμνηστικών ειδών περιμετρικά των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων.
»Επίσης, παραμένουν κρυφά τα σχέδια της πολιτικής ηγεσίας όσον αφορά στην πολιτική για τα τέλη από παραχωρήσεις, κινηματογραφήσεις, τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού, ιδίως των απεικονίσεων και του λοιπού πολιτιστικού υλικού που χρησιμοποιείται ή πωλείται ανεξέλεγκτα στο διαδίκτυο, χωρίς καμία μέριμνα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου επί των μνημείων. Οποιαδήποτε προσπάθεια να καταστρατηγηθούν θεμελιώδη άρθρα του Ν. 3028/2002, όπως το 46 για την “πρόσβαση και χρήση μνημείων και χώρων” και να εκχωρηθούν σε τρίτους έσοδα, των οποίων το Ελληνικό Δημόσιο είναι αποκλειστικός δικαιούχος, θα μας βρει αντίθετους. Ο έλεγχος και η διαχείριση του ψηφιακού πολιτιστικού αποθέματος του ΤΑΠΑ και των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, η εξασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων και των προσόδων από την χρήση του, αλλά και η ορθή επιστημονικά διαχείρισή του, ανάγονται σε ζήτημα αιχμής ιδίως την εποχή που πυκνώνουν οι προτάσεις για κάθε λογής ψηφιακές διαδρομές-περιηγήσεις τόσο από την τοπική αυτοδιοίκηση όσο και από εξωθεσμικούς παράγοντες που αδημονούν να αποκτήσουν ατελώς πρόσβαση σε αυτό.
»Όσα παρακολουθούμε από ετών και όσα ανακοινώθηκαν σχετικά με το ΤΑΠΑ, φοβούμαστε ότι δεν πρόκειται να οδηγήσουν στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου κρατικού φορέα με έναν αποτελεσματικό μηχανισμό που θα παράγει, θα ελέγχει, θα προασπίζεται και θα διαθέτει τα δημόσια έσοδα για να ενθαρρύνει την επιχειρησιακή επάρκεια των Υπηρεσιών του Πολιτισμού. Η πολιτική ηγεσία και η διοίκηση του ΤΑΠΑ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα έσοδα είναι απολύτως απαραίτητο να παράγονται για να επιστρέφουν στα μνημεία χωρίς να τα νέμονται τρίτοι, ώστε αυτά με τη σειρά τους να προσφέρονται ως κοινωνικό αγαθό.
»Άλλωστε, εκ του αποτελέσματος τεκμαίρεται η πεποίθηση των τελευταίων πολιτικών ηγεσιών ότι οι Υπηρεσίες και τα μνημεία δεν έχουν ανάγκες! Τα τελευταία χρόνια φρόντισαν, ώστε το σύνολο της τακτικής επιχορήγησης του ΤΑΠΑ προς το ΥΠΠΟΑ –ποσό που προήλθε από τα έσοδα των αρχαιολογικών χώρων– να μην αξιοποιηθεί εντός του Υπουργείου, αλλά να καταλήξει ως αδιάθετο υπόλοιπο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους»!
Όλα τα παραπάνω πολύ σημαντικά ζητήματα το ΔΣ του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων επιθυμεί να θέσει σε συνάντηση με την πρόεδρο του ΤΑΠΑ που «ευελπιστούμε να προγραμματιστεί το αμέσως επόμενο διάστημα» καταλήγει η ανακοίνωση.