Την επανάληψη των ανασκαφών του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην αρχαία Έφεσο, οι οποίες είχαν διακοπεί στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2016, με εντολή του υπουργείου του, ανακοίνωσε πρόσφατα στην Κωνσταντινούπολη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τη νέα Αυστριακή ομόλογό του, Κάριν Κνάισλ.

Η διακοπή των ανασκαφών είχε επιβληθεί τότε λόγω της κριτικής της Βιέννης τόσο στις εξελίξεις στην Τουρκία μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, τον Ιούλιο του 2016, όσο και της επίμονης απαίτησης της επίσημης Βιέννης για διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Άγκυρα.

«Εξαιτίας των γεγονότων και των μέτρων στην Αυστρία είχαμε διακόψει τις αρχαιολογικές δραστηριότητες στην Έφεσο και επιθυμούμε να τις επαναλάβουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, παρατηρώντας ότι «οι ανασκαφές έχουν σίγουρα μία συμβολική δύναμη για την Αυστρία».

Η Αυστριακή υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε τη χαρά της για την απόφαση της τουρκικής πλευράς, τονίζοντας πως αυτό ξεπερνά τις προσδοκίες από την επίσκεψή της στην Τουρκία και πως η Έφεσος έχει συμβολικό χαρακτήρα συνιστώντας ένα επιστημονικό έργο με μία οικονομική και τουριστική διάσταση που ενώνει τις δύο χώρες ήδη από το 1895.

Τον «ενθουσιασμό και τη μεγάλη ανακούφισή» της από την εξέλιξη εξέφρασε από το Άμπου Ντάμπι, όπου βρίσκεται αυτή την περίοδο, η επικεφαλής των ανασκαφών, η διευθύντρια του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών, Σαμπίνε Λαντστέτερ.

Η εντολή του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών στις 5 Σεπτεμβρίου 2016 για άμεσο σταμάτημα των ανασκαφών του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Έφεσο είχε οδηγήσει σε νέα κλιμάκωση της έντασης που επικρατούσε επί εβδομάδες στις αυστρο-τουρκικές σχέσεις.

Σε τοποθετήσεις του μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, ο τότε Αυστριακός ομοσπονδιακός καγκελάριος και αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών, Κρίστιαν Κερν, είχε ζητήσει τη διακοπή από την Ευρωπαϊκή Ένωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, λόγω, όπως τόνιζε ο ίδιος, παραβιάσεων από την Άγκυρα θεμελιωδών ευρωπαϊκών αξιών.

Εξάλλου, δριμεία κριτική στο «πρωτοφανές κύμα διώξεων στην Τουρκία», αλλά και «στην ανάμιξη του καθεστώτος Ερντογάν στην τουρκική Κοινότητα στην Αυστρία», είχε ασκήσει επανειλημμένα εβδομάδες νωρίτερα ο τότε Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών, Σεμπάστιαν Κουρτς, του συγκυβερνώντος τότε συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος.

Από τον περασμένο Δεκέμβριο ο Σεμπάστιαν Κουρτς ηγείται, ως καγκελάριος, της νέας κυβέρνησης συνασπισμού του κόμματός του με το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων από το οποίο προέρχεται η υπουργός Εξωτερικών Κάριν Κνάισλ.

Σε αντίδρασή της η Άγκυρα είχε προβεί τότε σε άκρα προσβλητικές κατηγορίες κυβερνητικών αξιωματούχων της εναντίον της Βιέννης και είχε ανακαλέσει στα μέσα Αυγούστου του 2016 τον πρεσβευτή της από την Αυστρία, ενώ η επόμενη ενέργειά της ήταν η διακοπή των αυστριακών ανασκαφών στην Έφεσο.

Το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο δραστηριοποιείται εδώ και πάνω από 120 χρόνια, από το 1895, στις ανασκαφές στην Έφεσο, που σήμερα υπάγεται στην Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά και η οποία υπήρξε στην Αρχαιότητα μία από τις αρχαιότερες και σημαντικότερες ελληνικές πόλεις στη Μικρά Ασία, όπου βρισκόταν ένα από τα επτά θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, το Αρτεμίσιο, ο ναός της Εφεσίας Αρτέμιδος.